ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

Η ΑΝΟΙΞΗ ΤΟΥ ΣΛΟΒΑΚΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Η Άνοιξη του Σλοβάκικου κινηματογράφου έγινε στην Αθήνα στις 12-18 Απριλίου 2007 στο κινηματογράφο Τριανόν Filmcenter και διοργανώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού-Διεύθυνση Κινηματογράφου και Οπτικοαουστικών Μέσων και την Πρεσβεία της Σλοβακίας στην Αθήνα, με τη συνεργασία του Σλοβακικού Ινστιτούτου κινηματογράφου και την Ακαδημία Μουσικής και Δραματικής Τέχνης και θα επαναληφθεί στον κινηματογράφο Παύλος Ζάννας στη Θεσσαλονίκη 26 Απριλίου ως 2 Μαΐου 2007.

Το πρόγραμμα

Προβλήθηκαν συνολικά 10 ταινίες (8 ταινίες μυθοπλασίας και 2 ντοκιμαντέρ) του σύγχρονου Σλοβάκικου κινηματογράφου παραγωγής 1995 έως 2006 και ένα μικρό αντιπροσωπευτικό αφιέρωμα στη σχολή κινουμένων σχεδίων της Bratislava με 14 ταινίες μικρού μήκους παραγωγής 1996 έως 2006.

Το Σλοβάκικο σινεμά περιέχει την αναζήτηση της φόρμας και τη χρησιμοποίηση ποιητικών στοιχείων στην αφήγηση του που χαρακτηρίζουν από κοινού την μεγάλη κινηματογραφική σχολή της Πολωνίας και της Τσεχοσλοβακίας και διαθέτει επιπλέον μια σύγχρονη ανανεωτική ματιά στην καταγραφή σοβαρών προβλημάτων στις κοινωνίες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης μετά την πτώση του κομμουνισμού όπως η έλλειψη επικοινωνίας στις ανθρώπινες σχέσεις, το άγχος της ανεργίας, η οικογενειακή κρίση που διανθίζονται με μια αίσθηση χιούμορ και αβίαστης συγκίνησης και έναν πηγαίο ερωτισμό αφήνοντας βαθύτερα ένα μήνυμα ανθρωπισμού και ελευθερίας.

Σκιαγραφείται επίσης στα όρια του ρεαλισμού ο παλμός των κοινωνικοπολιτικών αλλαγών στους λαούς αυτούς μέσα από ερωτικές ιστορίες, τη ζωή των μεταναστών και τη φυγή μακριά από τις μεγάλες πόλεις με την κωμικοτραγική διάσταση ενός παραμυθιού.

Ξεχώρισα ιδιαιτέρως το ντοκιμαντέρ «Άλλοι κόσμοι», σε σενάριο-σκηνοθεσία Marko Skop (2006-78΄), που αναφέρεται στο Σάρις, μια περιοχή στα σύνορα μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης, στους πρόποδες των Ανατολικών Καρπαθίων που κατοικείται από έναν περίεργο συνδυασμό μειονοτήτων με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Το φιλμ παρακολουθεί την πορεία της παγκοσμιοποίησης και πως επηρεάζει την ζωή στο Σάρις αναζητώντας κατά βάθος την ομορφιά του αυθεντικού ανθρώπου κόντρα στον ορθολογισμό και την ατομικότητα της Δύσης.

Από τις ταινίες μυθοπλασίας αξίζει μια αναφορά στις ταινίες:

«Απόδραση στη Βουδαπέστη», σκηνοθεσία Miloslay Luther (2002-135΄), που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Vladislav Vancura και περιγράφει το παλμό των αλλαγών στο κόσμο της κεντρικής Ευρώπης κατά τη μεταπολεμική περίοδο και μετά την κατάρρευση της αυστρο-ουγγρικής αυτοκρατορίας μέσα από την ερωτική ιστορία μιας Τσέχας και ενός Σλοβάκου.

«Δύο συλλαβές πίσω», σκηνοθεσία-σενάριο Katarvna Sulajova (2004-84΄), που αναφέρεται μ’ένα ρεαλιστικό ύφος καθαρής ματιάς στο υπαρξιακό πρόβλημα μιας φοιτήτριας που ψάχνει το σωστό άντρα χωρίς να συνειδητοποιεί ότι στην πραγματικότητα αναζητά τον εαυτό της.

«Θα μείνει μεταξύ μας», σκηνοθεσία Miro Sindelka (2003-100΄). Πρόκειται για μια κωμικοτραγική ιστορία τριών ανθρώπων που αναζητούν τρόπους να ισορροπήσουν στις σχέσεις τους μέσα από τις διαφορετικές πλευρές του έρωτα με τυχαίες συναντήσεις και το background μιας πόλης που αποτυπώνεται με έντονους ρυθμούς ηλεκτρονικής μουσικής και το τέλος της ιστορίας αφήνει γόνιμο προβληματισμό στο θεατή μακριά από την εύκολη κάθαρση.

«Ο κήπος», σκηνοθεσία Martin Sulvk (1995-95΄). Το φιλμ παρουσιάζει την «απόδραση» ενός τριαντάχρονου στο εγκαταλειμμένο σπίτι του παππού του όπου βρίσκει την γαλήνη και την ευτυχία που αναζητούσε μέσα από τη θεραπευτική δύναμη της φύσης μπαίνοντας σ’ένα σουρεαλιστικό και μεταφυσικό σύμπαν δοσμένο με γερές δόσεις χιούμορ.

Το αφιέρωμα είχε μέτριο ως ικανοποιητικό αριθμό θεατών για ένα είδος κινηματογράφου που κρατάει ικανοποιητικά της ισορροπίες τους ανάμεσα στις συνθήκες ζωής στη σημερινή Σλοβακία και των αγώνα των κατοίκων της να βρουν μια νέα ταυτότητα καθώς και συναισθηματική αποδοχή στην ανασφάλεια της καθημερινότητας. Η νέα γενιά των Σλοβάκων σκηνοθετών διακρίνεται για την ποιητική και καθαρή ματιά απαλλαγμένη από μικροπολιτικές σκοπιμότητες μ’ένα γλυκόπικρο χαμόγελο απέναντι στα υπαρκτά λίγο πολύ κοινά προβλήματα που καθορίζουν την πορεία στο τοπίο της ενωμένης Ευρώπης.

Σχολή animation της Μπρατισλάβα

Ως συνέχεια μιας μεγάλης παράδοσης στο είδος του animation της Τσέχικης σχολής, που θεωρείται η πρώτη στον κόσμο, ξεκινώντας από φιλμ με κούκλες και ένα ρεπερτόριο ποικιλόμορφης θεματολογίας, η σχολή animation της Μπρατισλάβα ξεχωρίζει για τον πλούτο της φόρμας, την πλαστική αντίληψη στις κινήσεις και την εκφραστική πληθωρικότητα στην κίνηση το ντεκόρ και τους φωτισμούς. Περιέχει τη σάτιρα και την αλληγορία που αποτυπώνεται με λαμπερά χρώματα με μια θεματολογία που περνάει από την παρουσίαση των μύθων πρωτότυπα και λακωνικά με σαφής επιδράσεις από πρωτοπόρους κινηματογραφιστές όπως ο Μπουνιουέλ και ο Φελίνι. Εκθαμβωτικό εικαστικό πλούτο και βλέμμα ονειρικού υπερρεαλισμού σε εικόνες της σύγχρονης ζωής σε μια αξιοθαύμαστη ισορροπία του κωμικού, του αξιολύπητου και του τρομακτικού γκροτέσκο με ανάλαφρο μαύρο χιούμορ. Αντιπροσωπευτικές ταινίες του ειδικού αυτού αφιερώματος είναι:

«Στην Υγειά σας», σκηνοθεσία Ivana Zajacova (2006-20΄6΄΄). Πρόκειται για ένα κλασικό παραμύθι για ένα θλιμμένο άντρα, μια τρελή γυναίκα, δαίμονες και αρκετό τζιν με τρελούς ρυθμούς.

«Ο δικός μου Λεονάρντο», σκηνοθεσία Ivana Sebestova (2006-6΄30΄΄). Το φιλμ αναφέρεται στην αλήθεια για την καταγωγή της Τζιοκόντα μέσα από μια ερωτική ιστορία που παρουσιάζει ένας θίασος Comentia del’ arte. Στην εξέλιξη της γίνονται ασαφή τα διαχωριστικά όρια ανάμεσα στην παράσταση και την πραγματικότητα.

«Δημιουργία του κόσμου», σκηνοθεσία Katarvna Kerekesova (2002-22΄). Το φιλμ έχει σαν θέμα έναν αρχαίο μύθο των Ινδιάνων της Βραζιλίας για την δημιουργία του κόσμου με μαγικές μεταμορφώσεις που σηματοδοτούν τελικά την έλλειψη αγάπης κόντρα στους υπολογισμούς του θεού Τουπάν που έπλασε ένα ζευγάρι που παραπέμπει στην βιβλική ιστορία του Αδάμ και της Εύας.

«Γρασίδι», σκηνοθεσία Jana Slovenska (2003-10΄). Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο διήγημα του Ουόλτ Ουίτμαν και επικεντρώνεται στη στιγμή της ενηλικίωσης ενός παιδιού δοσμένης με ύφος ποιητικού ρεαλισμού.

Νίκος Θωμόπουλος

Η ΑΝΟΙΞΗ ΤΟΥ ΣΛΟΒΑΚΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ