ΠΙΣΩ

Νίκος Μπελογιάννης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ

Το 1915 γεννήθηκε στην Αμαλιάδα ο Νίκος Μπελογιάννης. Από τα εφηβικά του χρόνια επηρεάζεται από το σοσιαλισμό και ενεργοποιείται στα κοινά. Είναι πρωτοστάτης σε μαθητικές απεργίες και όταν αποφοιτεί από το Γυμνάσιο είναι αυτός που παρακινεί τους σταφιδοπαραγωγούς να ξεκινήσουν απεργίες. Θα εκλεχτεί Γραμματέας της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ της Αμαλιάδας, το 1935, ενώ από το 1932 ήταν μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαίων Ελλάδος (ΟΚΝΕ). Θα λέγαμε λοιπόν ότι η ενεργό δράση του στην πολιτική και πιο ειδικά στο χώρο του ΚΚΕ ξεκινά από το 1932, η πορεία της ενεργής δράσης του έχει πολλά να μας πει για την αριστερά τότε και κατά συνέπεια για τη σημερινή μορφή της.

Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΑ

Το 1936 θα συλληφθεί επειδή είχε παρακινήσει μια απεργία στην Αμαλιάδα, χωρίς δίκη θα εξοριστεί για ένα χρόνο στην Ίο. Είναι ήδη φοιτητής στη Νομική. Όταν καταδικαστεί ερήμην δύο χρόνια, το Μάιο του 1936, θα αποβληθεί για πάντα από το Πανεπιστήμιο. Τον Ιούνιο θα ασκήσει έφεση, θα αποφυλακισθεί και θα επιστρέψει στην Αμαλιάδα. Στις 4 Αυγούστου 1936 επιβάλλεται στην Ελλάδα η δικτατορία του Μεταξά. Τότε θα ψηφιστεί ο Νόμος 375 του 1936, περί κατασκοπείας, βάσει του οποίου μπορεί κάποιος, σε καιρό ειρήνης, να δικαστεί από στρατοδικείο, ακόμα και εις θάνατο.

Το ΚΚΕ είναι παράνομο και πολλά μέλη και φίλοι του διώκονται, φυλακίζονται και βασανίζονται. Ανάμεσα σε αυτούς είναι και ο Νίκος Μπελογιάννης. Το 1937 θα επιστρέψει στην Πάτρα, μετά την αποφυλάκισή του και αφού δεν έχει μαρτυρήσει κανέναν, και θα αναλάβει την αρχηγία της περιφερειακής διοίκησης του κόμματος. Το Μάιο του 1938 θα συλληφθεί και θα καταδικαστεί για 5 χρόνια φυλακή και 2 χρόνια εξορία, στις φυλακές της Αίγινας. Τα βασανιστήρια ήταν φρικτά και πολλοί κατέληγαν στο να υπογράψουν δηλώσεις μετάνοιας. Λέγεται ότι ο Μπελογιάννης τους βοηθούσε να ξεπεράσουν τα προβλήματά τους, δεν ενέδωσε και θα μεταφερθεί στις φυλακές Ακροναυπλίου, όπου θα το βρει η εισβολή και η κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς. Μαζί με άλλους κρατούμενους θα μεταφερθεί στις φυλακές Αιτωλοακαρνανίας, εκεί θα αρρωστήσει και θα μεταφερθεί στην Αθήνα, τότε οργανώνει την απόδρασή του, τα καταφέρνει και εντάσσεται στο ΕΛΑΣ.

Όταν η Ελλάδα απελευθερώνεται από τους Γερμανούς γίνεται υπεύθυνος διαφώτισης για το ΚΚΕ στην Πελοπόννησο. Στον εμφύλιο θα γίνει Πολιτικός Επίτροπος της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ. Θα συμμετάσχει στη μάχη του Γράμμου, εκεί θα τραυματιστεί, αλλά θα παραμείνει στη θέση του για να ενθαρρύνει τους συντρόφους του. Τον Οκτώβρη του 1949 θα αναλάβει να εκτελέσει μια απομακρυσμένη επίθεση στη Θεσσαλία, για να γίνει αντιπερισπασμός και να μπορέσουν οι συναγωνιστές του, οι οποίοι ήταν εγκλωβισμένοι στη Μακεδονία, να φύγουν προς τις σοσιαλιστικές χώρες. Η επιχείρηση στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και διέφυγε και αυτός όταν βεβαιώθηκε ότι είχαν όλοι φύγει.

Τον Μάρτιο του 1950 γίνονται εκλογές και, παρά την τρομερή τρομοκρατία από τη δεξιά και τους Αμερικάνους, η Δημοκρατική Παράταξη εκλέγει 22 βουλευτές. Ανοίγει ο δρόμος προς τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Αυτό είχε γίνει αντιληπτό στους Αμερικάνους, οι οποίοι ήθελαν να αποφύγουν αυτή τη νομιμοποίηση. Έτσι όταν ο Νίκος Μπελογιάννης, τον Ιούνιο του 1950, επισκέπτεται την Ελλάδα, για να αναλάβει, μαζί με το Νίκο Πλουμπίδη, να ανασυγκροτήσει το ΚΚΕ στην Αθήνα. Εκεί θα συλληφθεί μαζί με άλλους συντρόφους του.

Η ΔΙΚΗ

Θα συλληφθεί στις 20 Δεκεμβρίου 1950, η σύλληψή του θα ανακοινωθεί στις 5 Ιανουαρίου 1951. Οι κρατούμενοι θα βασανιστούν για να μαρτυρήσουν, αλλά ματαίως. Στις 19 Οκτωβρίου 1951 θα ξεκινήσει η δίκη των 93 κρατουμένων. Θα γίνει στο στρατοδικείο στο οποίο Πρόεδρος είναι ο Ανδρέας Σταυρόπουλος και μέλη του, ανάμεσα στους άλλους, ο στρατοδίκης Κομιανός και ο Γιώργος Παπαδόπουλος, γνωστός μετά από την Απριλιανή χούντα που επέβαλε. Ήταν επιταγή των Αμερικάνων να γίνει η δίκη και να καταδικαστούν σε θάνατο οι κατηγορούμενοι. Αυτοί που κινούσαν τα νήματα ήταν ο Ελληνοαμερικάνος πράκτορας Τομ Καραμπεσίνης και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ ο Πιουριφόι.

Εντωμεταξύ έχει γίνει κυβέρνηση συνασπισμού του Πλαστήρα με το Σοφοκλή Βενιζέλο, αλλά πριν να ορκισθεί νέα κυβέρνηση έπρεπε να ξεκινήσει η δίκη διότι είχε υποσχεθεί ο Πλαστήρας ότι θα καταργηθούν τα έκτατα στρατοδικεία. Μετά από πιέσεις των Αμερικάνων, η δίκη ξεκίνησε 8 ημέρες πριν την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης. Ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης επιχειρεί να σταματήσει τη δίκη, αλλά ο Σταυρόπουλος απειλεί να αυτοκτονήσει, αν δε γίνει η δίκη και έτσι προχώρησε η διαδικασία.  

Στην απολογία του ο Μπελογιάννης λέει:
«Είμαι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ. Μια παράταξη, μια πολιτική ομάδα επιδιώκει να αναγκάσει την άλλη πολιτική ομάδα να απαρνηθεί τις ιδέες της, να παραδοθεί μπροστά στον κίνδυνο, να αποκηρύξει τις πεποιθήσεις της. …Εάν έκανα δήλωση αποκήρυξης θα αθωωνόμουνα κατά πάσα πιθανότητα μετά μεγάλων τιμών… Αλλά η ζωή μου συνδέεται με την ιστορία του ΚΚΕ και τη δράση του… Δεκάδες φορές μπήκε μπροστά μου το δίλημμα: να ζω προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου, την ιδεολογία μου, είτε να πεθάνω, παραμένοντας πιστός σ’ αυτές. Πάντοτε προτίμησα το δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω.

Θα έλεγα ότι «δε μιλάνε για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου», γιατί ο κόσμος το έχει τούμπανο τι ρόλο παίζουν οι Αμερικανοί στην Ελλάδα. Και εδώ μέσα αποδείχτηκε ο ρόλος τους, ακόμη και στις ανακρίσεις της Ασφάλειας. Οι κομμουνιστές δεν είναι όργανα των ξένων. Ο κομμουνισμός είναι πανανθρώπινο ιδανικό και παγκόσμιο κίνημα. Ξεκίνησε μια φούχτα τον καιρό του Μαρξ, έφτασε σήμερα τα 800 εκατομμύρια και αύριο θα απλωθεί σε όλον τον κόσμο. Μπορεί ποτέ όργανα των ξένων να δημιουργήσουν ένα τέτοιο μεγαλειώδες κίνημα; Ποιος ξένος πράκτορας δίνει με τέτοια απλοχεριά τη ζωή του, όπως τη δίνουν χιλιάδες κομμουνιστές; Οι θυσίες αυτές μόνο με τις θυσίες των πρώτων χριστιανών μπορεί να συγκριθούν. Αλλά και πάλι υπάρχει μια διαφορά, ότι ενώ οι χριστιανοί δέχονταν το μαρτύριο και το θάνατο, ελπίζοντας να κληρονομήσουν τη βασιλεία των ουρανών, οι κομμουνιστές δίνουν τη ζωή τους μην ελπίζοντας σε τίποτα. Τη δίνουν για να ανατείλει στην ανθρωπότητα ένα καλύτερο, ευτυχισμένο αύριο, που αυτοί δε θα το ζήσουν. Ποιο όργανο των ξένων μπορεί να προσφέρει τη ζωή του σε έναν τέτοιο μεγάλο σκοπό;».

Όταν κάθισε, μετά την απολογία του, μια συντρόφισσά του πρόσφερε ένα γαρύφαλλο, αυτός το πήρε, και χαμογέλασε. Αυτή η εικόνα ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Ο Πάμπλο Πικάσο έκανε, από αυτή την εικόνα, το διάσημο σκίτσο του.

Το πρωί της 16ης Νοέμβρη του 1951 το στρατοδικείο βγάζει την απόφαση. Ο Μπελογιάννης μαζί με άλλους 11 καταδικάζονται σε θάνατο. Τα ονόματα των υπολοίπων ήταν: Έλλή Ιωαννίδου - Παπά, Θεοδώρα Γεωργιάδου, Αφροδίτη Μανιάτη, Καλλιόπη Παπαδοπούλου, Λίζα Κότου, Στάθης Δρομάζος, Στέργιος Γραμμένος, Δημήτρης Καλοφωλιάς, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Αθανάσιος Κανελλόπουλος, Πέτρος Παπανικολάου. Άλλοι 15 κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν από ισόβια μέχρι τριετή φυλάκιση με αναστολή. Ο Μπελογιάννης μεταφέρεται στις φυλακές της Κέρκυρας. Η απόφαση του δικαστηρίου προκαλεί θύελλα αντιδράσεων σε όλο τον κόσμο. Διαδηλώσεις, πορείες, γινόταν στη διάρκεια της δίκης αλλά και μετά την απόφαση.

Θυμάμαι σε μια συνάντηση που είχαμε στη Δράμα, μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων κινηματογραφιστών, μια ηθοποιός Τουρκάλα μας τραγούδησε στα ελληνικά αυτό το τραγούδι, «Ο Μπελογιάννης ζει», το οποίο είχαμε αρχίσει να το ξεχνάμε. Μου ζήτηση, όταν την ευχαρίστησα, αυτή τη φωτογραφία, της έστειλα τη φωτογραφία και μια κόπια σε βίντεο της ταινίας…

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Η συμπαράσταση από όλο τον κόσμο είναι μεγάλη. Διανοούμενοι, καλλιτέχνες, πολιτικά πρόσωπα, όλοι πίεζαν να μην εκτελεστεί η απόφαση. Η αστυνομία με αφορμή έναν τηλέγραφο που βρήκε στο σπίτι του Καλούμενου, ο οποίος ήταν σε αχρηστία, μπόρεσε να θεμελιώσει την κατηγορία της κατασκοπίας, βάσει του Αναγκαστικού Νόμου 375 του 1936, του Μεταξά, και να αρχίσει νέα δίκη με σκοπό την καταδίκη του σε θάνατο.

Ανάμεσα στα άλλα, στη νέα του απολογία αναφέρει:
«Την ευθύνη για το ότι η ελληνική γη είναι σπαρμένη με τάφους και ερείπια, τη φέρουν μόνο οι ξένοι ιμπεριαλιστές και οι έλληνες υπηρέτες τους… Εμείς πιστεύουμε στη ορθότητα της θεωρίας, που γέννησαν τα μυαλά των πιο πρωτοπόρων ανθρώπων. Και το νόημα του αγώνα μας είναι η θεωρία αυτή να γίνει πραγματικότητα τόσο για την Ελλάδα όσο και για όλο τον κόσμο… Εμείς αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από εκείνους που μας κατηγορούν. Το αποδείξαμε τότε που η λευτεριά, η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα βρίσκονταν σε κίνδυνο. Παλεύουμε για να ξημερώσουν και για την πατρίδα μας καλύτερες μέρες, χωρίς πείνα και πόλεμο. Κι αν χρειαστεί θυσιάζουμε για αυτό και τη ζωή μας.»

Σε ένα δημοσιογράφο καταφέρνει να δώσει ένα σημείωμα, αφού είχε πάρει την υπόσχεση ότι θα δημοσιευτεί. Έγραφε:
«Οι οργανωτές αυτής της δίκης, ντόπιοι και ξένοι, κατέβαλλαν πρωτοφανείς προσπάθειες για να κατασυκοφαντήσουν τον αγώνα του ΚΚΕ, χωρίς να διστάσουν ούτε μπροστά στη διαστρέβλωση γνωστών κειμένων.

Απέναντι σε αυτές τις προσπάθειες εμείς βρεθήκαμε τελείως ανυπεράσπιστοι, γιατί μέσα στα απομονωτήρια της ασφάλειας δε μας δόθηκε καθόλου ο χρόνος και η δυνατότητα να μελετήσουμε και να συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα για την υπεράσπισή μας στοιχεία. Έτσι υποχρεωθήκαμε να παλέψουμε κάτω από απαράδεχτα άνισους όρους. Αλλά παρόλα αυτά, αποδείχτηκε ότι το ΚΚΕ είναι κόμμα πατριωτικό, με τίτλους εθνικούς, που κανένα άλλο κόμμα δεν έχει να παρουσιάσει. Γιατί στο βωμό της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας της Ελλάδος έχει προσφέρει φοβερές εκατόμβες. Και αν δεν υπήρχαν σήμερα οι έμποροι και οι κάπηλοι του μίσους, η συμβολή του ΚΚΕ στην ειρήνευση του τόπου θα είχε εκτιμηθεί όχι μόνο από τους φίλους, αλλά και από τους τίμιους και καλόπιστους αντιπάλους μας.

Γι’ αυτό οι σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος δεν δολοφονούν εμάς. Δολοφονούν την ειρήνευση και την τιμή της Ελλάδος.
29/2/52 Νίκος Μπελογιάννης.»

Το δικαστήριο αποφασίζει και πάλι τη θανατική ποινή για τους 8 κατηγορούμενους. Εκτός από το Μπελογιάννη, σε θάνατο καταδικάζεται ο Δημήτρης Μπάτσης, ο Ηλίας Αργυριάδης, ο Νίκος Καλούμενος, ο Τάκης Λαζαρίδης, ο Χαρίλαος Τουλιάτος, ο Μιλτιάδης Μπισμπιάνος και η Έλλη Ιωαννίδου. Ήταν 1η Μάρτη του 1952.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αντιδράσεις για την απόφαση ένθεν και ένθεν. Η περίφημη «Φωνή της Αμερικής» αναφωνούσε με το αίσθημα του νικητή: «Η δίκη αυτή είναι ένα από τα σπουδαιότερα παγκόσμια γεγονότα τα οποία εσημειώθησαν τον Φεβρουάριον του ’52. Αποτελεί δίδαγμα δια τον ελεύθερον κόσμον. Αποδεικνύει ότι τα απανταχού κομμουνιστικά κόμματα δεν εμπνέονται από πολιτικούς σκοπούς αλλά αποτελούν οργανώσεις κατασκοπείας».

Οι προοδευτικοί άνθρωποι μέσα και έξω απ’ την Ελλάδα ξεσηκώνονται και απαιτούν να μην εκτελεστεί η απόφαση. Χιλιάδες διαμαρτυρίες και τηλεγραφήματα απ’ όλο τον κόσμο ζητούν τη ματαίωση της εκτέλεσης. Διεθνούς φήμης καλλιτέχνες όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν, συγγραφείς όπως ο Σαρτρ, ο Κοκτώ, ο Μπενουά, γάλλοι υπουργοί, ο ίδιος ο Ντε Γκώλ, πρόεδροι ακαδημιών και ακυρωτικών δικαστηρίων στέλνουν τηλεγραφήματα εναντίωσης στις εκτελέσεις.

Ακόμα και ο συντηρητικός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Σπυρίδων Βλάχος, ζητά από το βασιλιά να μην γίνουν εκτελέσεις δηλώνοντας: «Έχω συγκλονιστεί απ’ το ηθικό μεγαλείο του Μπελογιάννη. Το θεωρώ ανώτερο κι από των πρώτων Χριστιανών, γιατί ο Μπελογιάννης δεν πιστεύει ότι υπάρχει μέλλουσα ζωή». Το θέμα έφτασε στον ΟΗΕ, από τη Ρωσία, αλλά υπό την πίεση των ΗΠΑ δε συζητήθηκε.

Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Στις 28 Μάρτη το Συμβούλιο Χαρίτων εκδίδει την απόφασή του. Γίνονται δεκτές μόνο οι αιτήσεις χάριτος του Λαζαρίδη, του Μπισμπιάνου, του Τουλιάτου και της Έλλης Ιωαννίδου, λόγω πρόσφατης μητρότητας. Οι υπόλοιποι έπρεπε να εκτελεστούν.

Στις 3 το πρωί της Κυριακής της 30ης Μάρτη του 1952, ο βασιλικός επίτροπος, συνταγματάρχης Αθανασούλας, ανακοινώνει στον Μπελογιάννη, τον Καλούμενο, τον Αργυριάδη και τον Μπάτση ότι η αίτηση χάριτος απορρίφθηκε. Όλοι τους κατάλαβαν ότι τους πάνε για εκτέλεση. Σε λίγο τους βάζουν σε ένα αυτοκίνητο και τους μεταφέρουν στον γνωστό τόπο εκτελέσεων, το Γουδί. Οι 4 ήρωες δεν έχασαν ούτε μια στιγμή το κουράγιο τους. Αρνήθηκαν να τους δέσουν τα μάτια. Στις 4 και 12΄ αντήχησαν τα όπλα του εκτελεστικού αποσπάσματος.

Η βαρβαρότητα συνεχίστηκε αφού τα πτώματα έμειναν στο τόπο που έπεσαν μέχρι το πρωί. Έπειτα μεταφέρθηκαν στο νεκροταφείο της Κοκκινιάς χωρίς φέρετρα και πετάχτηκαν σε ξένα μνήματα. Αργότερα, όταν ανακαλύφθηκε το «λάθος», ξέθαψαν τα πτώματα και τα έθαψαν στο σωστό σημείο. Ας σημειωθεί ότι ημέρα Κυριακή ούτε οι Γερμανοί στην Κατοχή δεν εκτελούσαν μελλοθάνατους.
Χιλιάδες λαού επισκέφτηκε τον τάφο του Μπελογιάννη. Κάποια στιγμή εμφανίστηκε ένα στεφάνι με την επιγραφή: ΚΟΙΜΗΣΟΥ ΗΣΥΧΑ. ΕΜΕΙΣ ΑΓΡΥΠΝΟΥΜΕ.

Από τότε οι αστυνομικοί φρουρούσαν μέρα-νύχτα τον τάφο. Τα άσχημα μαντάτα ταξιδεύουν γρήγορα μέχρι το στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων στον Αϊ Στράτη όπου ζούσε εξόριστος ο κορυφαίος ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Την ίδια μέρα της εκτέλεσης θα γράψει το ποίημα «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο». Αναφέρουμε μερικές αράδες:
«Σήμερα το στρατόπεδο σωπαίνει.
Σήμερα ο ήλιος τρέμει αγκιστρωμένος στη σιωπή
όπως τρέμει το σακάκι του σκοτωμένου στο συρματόπλεγμα.
Σήμερα ο κόσμος είναι λυπημένος.
Ξεκρέμασαν μια μεγάλη καμπάνα και την ακούμπησαν στη γη.Μες στο χαλκό της καρδιοχτυπά η ειρήνη.
Σιωπή. Ακούστε τούτη την καμπάνα. Σιωπή. Οι λαοί περνούν σηκώνοντας στους ώμους τους
το μέγα φέρετρο του Μπελογιάννη
ΟΧΙ ΔΕ ΣΟΥ ταιριάζει εσένα Μπελογιάννη τούτο το σιωπηλό πένθος
τούτες οι μαύρες κορδέλες άκρη – άκρη στο φουστάνι της άνοιξης
[...]
τούτο το πράσινο σαπούνι που λιώνει ξεχασμένο στη σκάφη θολώνοντας το νερό.
Για σένανε είναι οι μεγάλες σάλπιγγες, τα μεγάλα τύμπανα
οι μεγάλες καμπάνες και οι μεγάλες παρελάσεις
ο μεγάλος όρκος των λαών πάνω στο φέρετρό σου
η μεγάλη μέρα της τριάντα του Μάρτηπου μπαίνει στο καινούργιο εορτολόγιο των ηρώων και των μαρτύρων της ειρήνης.
[…]
Έφυγες τώρα Νίκο ανάβοντας μ’ ένα γαρύφαλλο από φλόγα το κουράγιο του κόσμου,
ανάβοντας την ελπίδα στην καρδιά των λαών, ανάβοντας τους αστερισμούς της ειρήνης στο στερέωμα του κόσμου, πάνω απ’ τις πεδιάδες τις σπαρμένες κόκαλα.
Έπεσες, Νίκο, με τα’ αυτί σου κολλημένο στην καρδιά του κόσμου,
ν’ ακούς τα βήματα της λευτεριάς να βαδίζουν στο μέλλον, ν’ ακούς το μέλλον να ξεδιπλώνει εκατομμύρια κόκκινες σημαίες
πάνω απ’ το γέλιο των παιδιών και των κήπων
[…]
Ο Μπελογιάννης μας έμαθε άλλη μια φορά πώς να ζούμε και πώς να πεθαίνουμε.
Μ’ ένα γαρύφαλλο ξεκλείδωσε όλη την αθανασία.
Μ’ ένα χαμόγελο έλαμψε τον κόσμο για να μη νυχτώσει
[…]».

ΑΠΟ ΤΟ ΧΤΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Όλη αυτή η ιστορία που αναφέραμε μπορεί να γίνει μάθημα στους νέους πολίτες και πολιτικούς σήμερα. Μπορεί κανείς εύκολα να δει ότι η πολιτική στάση του Μπελογιάννη ήταν μια στάση ζωής, ένας καθημερινός τρόπος αντιμετώπισης των προβλημάτων για να μπορέσει να υπάρξει κάποτε δικαιοσύνη, ελευθερία και ισότητα.

Μετά από τόσα χρόνια αυτό το μήνυμα είναι, δυστυχώς, ακόμη επίκαιρο. Η σημερινή πολιτική και πολιτειακή κρίση το κάνει ακόμη πιο επίκαιρο. Στις μέρες μας που έχει διαπιστωθεί η παντελής έλλειψη πολιτικής και ιδεολογικής διεργασίας ακόμα και στα κορυφαία στελέχη των κομμάτων, ανάμεσα σε αυτά και της Αριστεράς, το παράδειγμα του Μπελογιάννη φωτίζει το δρόμο που φτάνει στην εκπλήρωση των παραπάνω στόχων, αυτό το δρόμο που αποστρέφονται οι σημερινοί πολιτικοί, ακόμα και αυτοί του κόμματος του Μπελογιάννη, οι οποίοι, με υποκρισία, σήμερα τον τιμούν…

Γιάννης Φραγκούλης

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ