ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

Δήμος Θέος

Στράτος Κερσανίδης (επιμέλεια) εκδόσεις Αιγόκερως, σελ. 95 Αθήνα 2006.

Επιτέλους ένα αφιέρωμα και ένα βιβλίο από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στον πολύ σημαντικό Έλληνα δημιουργό, το Δήμο Θέο. Δεν υπερβάλουμε αν πούμε ότι του το χρώσταγαν. Ούτε θα γκρινιάξουμε αν εκφράσουμε την απορία μας για τον τόσο μικρό όγκο που παρουσιάζεται σα μελέτημα για το Θέο. Μπορεί να είναι λίγες οι ταινίες που έκανε, είναι πολλές όμως οι τηλεοπτικές παραγωγές και όλες τους έχουν κάτι το ιδιαίτερο: πίσω από την εικόνα υπάρχει μια πολύ μεγάλη έρευνα που καταλήγει σε μια στάση για τη ζωή, σε μια πολύ στερεά θεμελιωμένη φιλοσοφία.

Η κάθε ταινία του Θέου έχει κάτι να μας πει για τον κόσμο. Δεν είναι «στρογγυλεμένη», αφήνει σημεία να προεξέχουν από τα οποία μπορεί κανείς να πιαστεί και να βρει κάτι από τον εαυτό του, τελικά να προβληματιστεί για τη ζωή του, για την κοινωνία που ζει, για την πολιτική του θέση απέναντι στα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Ο σκηνοθέτης υπήρξε για πολλά χρόνια δάσκαλος σε κινηματογραφική σχολή και, μπορούμε να το πούμε με σιγουριά, ήταν ο υπεύθυνος για τη διαμόρφωση μιας σειράς δημιουργών στην Ελλάδα, με άποψη όχι μόνο για τον κινηματογράφο, αλλά και για τις άλλες τέχνες και για τη φιλοσοφία.

Το φιλμικό έργο του Θέου αγγίζει την οντολογία του ίδιου του κινηματογράφου, αφού τον μπολιάζει με φιλοσοφικές απόψεις στις οποίες ο ίδιος έχει κατασταλάξει, μετά από πολλά χρόνια έρευνας, μελέτης και δουλειάς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στη Γερμανία, κυρίως. Σήμερα έχει αποσυρθεί από όλα αυτά, βγάζει το περιοδικό «Μονόκερως» το οποίο μπορεί κανείς να το βρει στο παλαιοβιβλιοπωλείο που διατηρεί ο σκηνοθέτης στο Μοναστηράκι, σε μια στοά, δίπλα από ένα πολύ μεγάλο δισκοπωλείο.

Η δουλειά του Κερσανίδη, μέσα στο πλαίσιο που του έβαλε ο εκδοτικός οίκος και το Φεστιβάλ, είναι πολύ καλή. Είδε με αγάπη και σεβασμό το έργο του Θέου και κατάφερε να πιάσει αυτά τα σημεία που αναδεικνύουν το έργο του. Τα κείμενα δε μιλούν μόνο για τις ταινίες, ξεπερνούν το φιλμικό κείμενο και φτάνουν σε μια πολιτική και φιλοσοφική θέση που αφορά στην ελληνική κοινωνία και στη θέση του Έλληνα στον κόσμο. Όπως ακριβώς και οι ταινίες του.

Στο βιβλίο υπάρχει ένα εισαγωγικό κείμενο του Στράτου Κερσανίδη και μια συνέντευξη που του έδωσε ο Θέος, όπως και κείμενα άλλων ανθρώπων του κινηματογραφικού χώρου. Δεν υπάρχει αυτός ο κλασικός τρόπος παρουσίασης, δηλαδή να αναφέρεται πρώτα η ταινία, η σύνοψή της, μια κριτική και κείμενα για αυτήν, κάτι που εκτός από την πολύ κλασική δομή του, περιορίζει τον αναγνώστη σε μια μόνο κατεύθυνση, αυτή που η κάθε ταινία θέλει να του δώσει. Εδώ έχουμε κείμενα που αφορούν όλες τις ταινίες του Θέου, δίνοντας μία ολοκληρωμένη θεώρηση του έργου του.

Έχουν γράψει οι Γιάννης Σολδάτος, Γιάννης Γεράσης, Γιώργος Καρυπίδης, Κωνσταντίνος Κυριακός, Στάθης Βαλούκος, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Λάκης Παπαστάθης, Κωστής Θέος, Τούλα Κατοχιανού-Κωστοπούλου, Παύλος Κόντος και ένα κείμενο του Βασίλη Ραφαηλίδη. Μαρτυρίες για το Θέο έχουν γραφτεί από τους Θόδωρο Αγγελόπουλο, Θανάση Ρεντζή, Γιώργο Πανουσόπουλο, Ελένη Μανιάτη, Κώστα Φέρρη, Γιώργο Παπαλιό, Δημήτρη Σταύρακα, Νίκο Κατοχιανό και Gerd Roscher. Υπάρχουν ακόμα δύο κείμενα του Θέου, «Αναμνήσεις από τον “Ουρανό”» και «Για το Σταύρο Τορνέ», η φιλμογραφία του και η εργοβιογραφία του. Προλογίζει η διευθύντρια του Φεστιβάλ, Δέσποινα Μουζάκη, και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό συμπληρώνει τη λιτή αλλά περιεκτική συλλογική δουλειά.

Ο αναγνώστης αυτού του βιβλίου μπορεί να αποκτήσει μια καλύτερη άποψη όταν δει τις ταινίες του Θέου, μπορεί τότε να δει με άλλο μάτι τον κινηματογράφο, τουλάχιστον να απορρίψει την άποψη ότι ο κινηματογράφος είναι μόνο διασκέδαση και να βάλει, σε αυτή την άποψη το «και» για να μπορέσει να μπει ολοκληρωμένα στο κινηματογραφικό πεδίο του προβληματισμού.

Γιάννης Φραγκούλης

Η παρουσίαση αυτού του βιβλίου έγινε στην τηλεοπτική εκπομπή Cine Πλάνο, η οποία μεταδίδεται στον τηλεοπτικό σταθμό 902TV, κάθε Πέμπτη στις 11.00 μ.μ. και παρουσιάζεται από τους Κώστα Σταματόπουλο και Γιάννη Φραγκούλη. Αυτή η παρουσίαση έγινε την Πέμπτη 8/11/07.

ΔΗΜΟΣ ΘΕΟΣ