ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

Μια ζωή ταινίες

Ροβήρος Μανθούλης, «Μια ζωή ταινίες», εκδόσεις Αιγόκερως, σ.σ. 141, Αθήνα 2006.

Ο τίτλος αυτού του βιβλίου νομίζω ότι το αδικεί. Ο υποψήφιος αναγνώστης μπορεί να νομίσει ότι είναι μια απλή φιλμογραφία του Μανθούλη. Όχι ότι η βιο-φιλμογραφία αυτού του πολύ σημαντικού σκηνοθέτη δεν έχει τη σημασία της, αλλά στην ύλη του μπορούμε να βρούμε και πολύ σημαντικά κείμενα που ξεπερνούν τις ταινίες του Μανθούλη, πιάνουν το τμήμα του κινηματογράφου που ασχολείται με το τεκμήριο, το ντοκιμαντέρ, και επεκτείνεται στη θεωρία του κινηματογράφου, γενικά.

Θα πρέπει να πούμε ότι αυτή η έκδοση έγινε με αφορμή το αφιέρωμα που έγινε στο Μανθούλη, από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους, το οποίο γίνεται στον Πύργο της Ηλείας. Το αφιέρωμα μεταφέρθηκε στην Αθήνα και το ευρύ κοινό είχε την ευκαιρία να δει τη δουλειά του Μανθούλη και να καταλάβει αυτά που ο σκηνοθέτης έχει κατά καιρούς γράψει ή έχει πει, σε διάφορες διαλέξεις που έχει δώσει.

Ο Μανθούλης είναι ένας από τους πρωτεργάτες της ανανέωσης του ντοκιμαντέρ, τη δεκαετία του 1950. Πιο μπροστά είχε δώσει δείγματα της δουλειάς του στη λογοτεχνία, στην ποίηση. Διδάσκει κινηματογράφο στη Σχολή Σταυράκου και εκεί γνωρίζεται με το Γιάννη Μακογιαννόπουλο με τον οποίο συνεργάζεται στην παραγωγή ντοκιμαντέρ. Μετά από μια μακρόχρονη και δημιουργική πορεία στο ντοκιμαντέρ, ο Μανθούλης καταλήγει στην άποψη ότι το ντοκιμαντέρ, το κινηματογραφικό τουλάχιστον, δεν είναι ένα παράπλευρο κινηματογραφικό είδος, αλλά είναι καθαρά ενταγμένο στον κινηματογράφο.

Δεν μπορεί κανείς να ξεχωρίσει επαρκώς το ντοκιμαντέρ με τα υπόλοιπα κινηματογραφικά έργα. Ίσως ότι οι ηθοποιοί στο ντοκιμαντέρ είναι άνθρωποι που δεν είναι ούτε επαγγελματίες ούτε πρόκειται, ενδεχομένως, να ξαναπαίξει σε ταινίες. Επιπροσθέτως, αυτοί οι οποίοι παίζουν στο ντοκιμαντέρ έχουν ζήσει από πρώτο χέρι τα γεγονότα ή έχουν κάποια εμπεριστατωμένη μαρτυρία για αυτά. Ο Μανθούλης φτιάχνει τις ταινίες του, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία. Αυτό το θεωρητικό υπόβαθρο υπάρχει σε αυτό το βιβλίο και μόνο αυτός ο λόγος αρκεί να κάνει αυτό το εκδοτικό εγχείρημα πολύ σημαντικό, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει, από κάποιο Έλληνα συγγραφέα, κάποιο βιβλίο που να αφορά αποκλειστικά και μόνο στο ντοκιμαντέρ.

Το συστήνουμε, λοιπόν, σε κινηματογραφόφιλους και σκηνοθέτες, για να μάθουν πως γίνεται μια ταινία-ντοκιμαντέρ, για να υπηρετήσει πιο σωστά τον κινηματογράφο. Ας είναι μια αρχή και να ακολουθήσουν άλλα εκδοτικά πονήματα πάνω σε αυτό το θέμα.

Γιάννης Φραγκούλης

ΜΙΑ ΖΩΗ ΤΑΙΝΙΕΣ