Πέθαναν οι κινηματογραφικές λέσχες;
Έγινε το Συνέδριο των Κινηματογραφικών Λεσχών, αυτό που διοργάνωσε η Ομοσπονδία Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας (Ο.Κ.Λ.Ε), στην Πρέβεζα. Κάθε χρονιά σε διαφορετική πόλη της Ελλάδας, όπου υπάρχει Κινηματογραφική Λέσχη, γίνεται το συνέδριο της Ο.ΚΛ.Ε. και είναι μια ευκαιρία να συν-βρεθούν οι υπεύθυνοι των Λεσχών και να συζητήσουν τα προβλήματά τους.
Όσες φορές έχουμε βρεθεί σε Συνέδρια της Ο.Κ.Λ.Ε. διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν Λέσχες που παραμένουν ζωντανές και άλλες που ή απλά επιζούν ή είναι κλινικά νεκρές. Κάθε φορά τίθεται το θέμα, και τα τελευταία χρόνια όλο και πιο επιτακτικά, αν οι Λέσχες έχουν μέλλον, αν θα μπορέσουν να επιζήσουν και αν τελικά αυτός ο θεσμός θα υπάρχει τα επόμενα χρόνια.
Θα κάνουμε μια πολύ σύντομη ιστορική αναδρομή. Οι Λέσχες είναι αυτές που κράτησαν τον κινηματογράφο ζωντανό τη δύσκολη περίοδο που η τηλεόραση είχε κερδίσει τη μάχη, είχε πάρει τους περισσότερους θεατές από τη μεγάλη οθόνη, οι οποίοι καρφώθηκαν στη μικρή οθόνη, στη νέα διασκέδαση. Εκείνη την εποχή οι Κινηματογραφικές Λέσχες κράτησαν τους θεατές, αυτούς που συνηθίζουμε να λέμε κινηματογραφόφιλους, προβάλλοντας ταινίες ποιοτικές και οργανώνοντας συζητήσεις με το κοινό.
Από Λέσχες σαν αυτές έμαθαν πολλοί κινηματογράφο, βλέποντας καλές ταινίες και ακούγοντας το Βασίλη Ραφαηλίδη να κάνει, ουσιαστικά, μάθημα κινηματογράφου. Στο Άστυ, κάθε Κυριακή, «μετά την εκκλησία», όπως έλεγε η Αγλαΐα Μητροπούλου, η οποία διαχειριζόταν αυτή τη Λέσχη. Στον κινηματογράφο Στούντιο του Καψάσκη, ο οποίος έδωσε τη θέση του στο Studio Παράλληλο Κύκλωμα, λειτούργησε σαν κινηματογράφος, μέχρι να γίνει πρόσφατα εκκλησία κάποια αίρεσης, εκκλησία του κινηματογράφου ήταν όμως επί Καψάσκη. Μετά το Άστυ η Μητροπούλου στην αρχή και, μετά το θάνατό της, ο Θόδωρος Αδαμόπουλος, λειτούργησαν την Ταινιοθήκη της Ελλάδας, η οποία μέχρι σήμερα προσφέρει τις υπηρεσίες της στη σύγχρονη Ελλάδα.
Μετά από αυτή τη σύντομη ιστορική αναδρομή, καλό είναι να προσγειωθούμε στο σκληρό παρόν. Η άνθιση του κινηματογράφου, μετά το 1998, έδωσε την ιδέα σε κάποιους υπεύθυνους των Λεσχών να παίζουν ταινίες που απευθύνονταν στο πλατύ κοινό και είχαν ήδη κάνει εισιτήρια. Αυτή ήταν η αρχή του τέλους για πολλές Λέσχες, διότι ήταν αδύνατον να ανταγωνισθούν με τις αίθουσες. Δε διέθεταν την υλικοτεχνική υποδομή, τον άνετο χώρο, τις μοντέρνες πολυθρόνες. Ένας δεύτερος παράγοντας ήταν το υψηλό ενοίκιο των εταιρειών διανομής ταινιών. Το οικονομικό κόστος ήταν δυσβάσταχτο. Οι ταινίες, παρόλα αυτά, στο Studio Παράλληλο Κύκλωμα, έμεναν αδιάθετες, αν και ήταν αριστουργήματα που δεν είχαν δει ή είχαν καιρό να τα δουν οι θεατές! Η λειτουργία των Λεσχών ήταν ασύμφορη. Η οικονομική βοήθεια της πολιτείας δεν έφτανε ούτε για τη συντήρηση της κινηματογραφικής μηχανής προβολής.
Πολλές Λέσχες έτσι έκλεισαν. Το ερώτημα όμως παραμένει: Τέλειωσε η εποχή των Λεσχών; Αν η απάντηση είναι θετική, τότε γιατί κάποιες Λέσχες όπως αυτές της Ηλιούπολης, της Νέας Μάκρης, για την Αττική, ή της Κω, της Αλεξανδρούπολης, της Μυτιλήνης, της Χίου λειτουργούν ακόμα; Ξέρουμε πολύ καλά το παράδειγμα της Κινηματογραφικής Λέσχης Ηλιούπολης. Ο Δημήτρης Καλαντίδης, για χρόνια στέλεχός της, και οι συνεργάτες του, που λειτουργούν συλλογικά, ξέρουν να επιλέγουν πρόγραμμα που ενδιαφέρει το κινηματογραφόφιλο κοινό: ταινίες μικρού μήκους, αφιερώματα, ειδικές προβολές, μέχρι και Φεστιβάλ Φανταστικού Κινηματογράφου έχουν οργανώσει με απόλυτη επιτυχία. Έχω την εντύπωση ότι το μεράκι και η αγάπη τους για τον κινηματογράφο φαίνεται στο αποτέλεσμα: η Λέσχη τους παραμένει ζωντανή και πολύ δραστήρια.
Ο γράφων ελπίζει ότι η βοήθεια του στο Φιλοπρόοδο Όμιλο Υμηττού, στην αναβίωση της Λέσχης του, θα στεφθούν από επιτυχία. Θα σας ενημερώσουμε στο μέλλον. Το συμπέρασμα όμως είναι ένα: δεν πέθαναν οι Λέσχες τις πέθαναν οι άστοχες ενέργειες των υπευθύνων τους.
Γιάννης Φραγκούλης
ΠΕΘΑΝΑΝ ΟΙ ΛΕΣΧΕΣ;