ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

HALF NELSON

ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Η ταινία, κατά κάποιον τρόπο, είναι επίκαιρη! Αφού παρακολουθεί τις προσπάθειες ενός νεαρού ιδεολόγου καθηγητή λυκείου να διδάξει μαρξιστική πολιτική οικονομία και να εισαγάγει τους 14χρονους μαθητές του στα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ακούγεται φιλόδοξη η ταινία, έτσι δεν είναι; Και είναι φιλόδοξη! Ιδιαίτερα όταν λάβουμε υπόψη μας πως έχει παραχθεί στην Αμερική. Όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν εξοστρακιστεί από τη ζωή γενικά και όχι μόνον από τα σχολεία και την εκπαίδευση!

Ο Νταν, λοιπόν, ο νεαρός και ιδεολόγος καθηγητής, βάζει στην άκρη τις απαρχαιωμένες μεθόδους διδασκαλίας και χρησιμοποιώντας τη υλιστική διαλεκτική μαθαίνει στα παιδιά την αντικειμενική αλήθεια. Οι μαθητές του βρίσκουν τα μαθήματά του, και τον τρόπο διδασκαλίας, πολύ ελκυστικό. Όλα, φαίνονται, πολύ αισιόδοξα! Τρίβεις τα μάτια σου και αναδένεσαι ανήσυχα στο κάθισμά σου, περιμένοντας με αγωνία να δεις, πού θα οδηγηθεί η ταινία και πού θα μας οδηγήσει ο δημιουργός της. Δυστυχώς, εκεί κατά τη μέση, η ταινία παίρνει -απότομη- στροφή! Φεύγει από το θέμα, παλιά και νέα μέθοδος διδασκαλίας, συγκρούσεις ανάμεσα στο νέο και το παλιό, κ.λπ., και «προσωποποιεί» την ιστορία. Ο ιδεολόγος καθηγητής είναι χρήστης! Η ταινία, λοιπόν, φεύγει από το γενικό, που είναι το άξιο ενδιαφέροντος, και περνάει στο ειδικό, που είναι τόσο τετριμμένο! Δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος προοδευτικός αμερικανός εκπαιδευτικός που κάνει χρήση ναρκωτικών. Αξίζει κάποιος να κάνει ένα κινηματογραφικό έργο πάνω σε ένα τέτοιο ζήτημα. Αυτό, όμως, είναι μια άλλη ταινία…

Πριν προχωρήσουμε είναι αναγκαίο να κάνουμε μια μικρή παρένθεση. Ο Ράϊαν Φλεκ, κάνοντας τον καθηγητή χρήστη, συνειδητά ή ασυνείδητα, ακυρώνει τα μαθήματα του καλού καθηγητή, τη στέρεα ιδεολογία του. Με αποτέλεσμα ό,τι καλό έχει λεχθεί μέχρι τη μέση της ταινίας να μπαίνει σε αμφισβήτηση. Ο καθένας περιμένει ο ιδεολόγος, και μάλιστα ο μαρξιστικά ενημερωμένος ιδεολόγος καθηγητής, να μην υποκύπτει σε τέτοιες πολιτικές αδυναμίες. Ένας τέτοιος καθηγητής ξέρει, ο καθένας από εμάς ξέρει, πως τα ναρκωτικά είναι εργαλείο του συστήματος και για αυτό τα απορρίπτει χωρίς δεύτερη κουβέντα. Σε καμία περίπτωση δεν τα θεωρεί λύση στα αδιέξοδά του. Αντίθετα τα θεωρεί μια ακόμα παγίδα. Ωστόσο, για να είμαστε αντικειμενικοί, μπορεί στη ζωή να υπάρξει μαρξιστής καθηγητής, που να έχει υποκύψει! Αυτό, όμως, συμβαίνει μια φορά στα 100 εκατομμύρια, οπότε δεν αποτελεί είδηση!

Ας είναι! Η συνέχεια της ταινίας γίνεται η ανάγκη του καθηγητή να πιαστεί από κάπου, για να μπορέσει να υπάρξει. Όταν το «μυστικό» του γίνει γνωστό, όταν μάθουν στο σχολείο ότι είναι χρήστης, ο καθηγητής νοιώθει απέραντα μόνος και τρομερά ευάλωτος! Τότε τον πλησιάζει η πιο απείθαρχη μαθήτριά του. Και του συμπαραστέκεται. Μέχρι το τέλος. Τα δυο αυτά «προβληματικά» άτομα δένονται με μια υπέροχη φιλία.

Και αυτό το κομμάτι της ταινίας, παρότι είναι έξω από το αρχικό θέμα, είναι καμωμένο με ευαισθησία και σεβασμό προς τον άνθρωπο. Αποφεύγεται το μελό και κρατιούνται χαμηλοί και παραγωγικοί τόνοι. Τελικό συμπέρασμα. Μια ταινία που ξεκινάει φιλόδοξα και που, για «ανεξήγητους» λόγους, κάνει στροφή και γίνεται λιγότερο φιλόδοξη!

Νίκος Αντωνάκος
(Αυτή η κριτική δημοσιεύεται με την άδεια της εφημερίδας Ριζοσπάστης)

Half Nelson
Σκηνοθεσία: Ryan Fleck
Σενάριο: Ryan Fleck, Anna Boden
Φωτογραφία: Andrij Parekh
Μοντάζ: Anna Boden
Μουσική: Broken-Social-Scene
Ήχος: Judy Karp
Κοστούμια: Erin Benach
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Inbal Weinberg
Ειδικά εφέ: Bert Hilaire, Corey Stewart
Ερμηνεύουν: Ryan Gosling (Νταν Ντιούν), Jeff Lima (Ρούντλι), Shareeka Epps (Ντρέι), Nathan Corbett (Τέρανς), Tyra Kwao-Vovo (Στέισι), Rosemary Ledee (Τζίνα), Tristan Wilds (Τζαμάλ), Bryce Silver (Μπερνάρ), Kaela C. Pabon (Κνα), Erica Rivera (Έρικα), Stephanie Bast (Βανέσα), Eleanor Hutchins (Σιμόν), Sebastian Sozzi (Χαβιέ), Tina Holmes (Ράσελ), Karen Chilton (Κάρεν), Anthony Mackie (Φρανκ)
Παραγωγή: Anna Boden, Lynette Howell, Rosanne Korenberg, Alex Orlovsky, Jamie Patricof
Έτος παραγωγής: 2006
Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ
Χρόνος: 106΄
Εταιρεία διανομής: Artfree.

HALF NELSON