ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

Η CIA ΩΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

Ο ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΗΣ (The good shepherd)

 

Ο Αγγλικός τίτλος της ταινίας είναι «Ο Καλός Ποιμένας» (The good Shepherd). «Ο Καλός Ποιμένας» δεν είναι η CIA, αλλά ο Έντουαρντ Γουίλσον, ένας από τους θεμελιωτές της περιβόητης αμερικάνικης μυστικής υπηρεσίας, μέσα από τα μάτια του οποίου παρακολουθούμε το «στήσιμο» αυτού του φασιστικού, πια, μηχανισμού.

Η ταινία ξεκινάει με την αποτυχημένη προσπάθεια της CIA, της εισβολής αντιφρονούντων στην Κούβα (Κόλπος των Χοίρων-1961). Ο Ντε Νίρο και οι συνεργάτες του, αποδίδουν την αποτυχία της εισβολής, σε προδοσία από τα μέσα! Θεωρούν πως αν δεν είχε μαθευτεί η εισβολή (από σοβιετικούς πράκτορες) η Κούβα θα είχε κερδηθεί (χαθεί) από τότε!

Δεν είναι η πρώτη και η τελευταία «λαθεμένη» πολιτική εκτίμηση που κάνει η ταινία! Όπως, για ευνόητους λόγους, παραβλέπει την αποφασιστικότητα και τον ηρωισμό που έδειξαν οι Κουβανοί στον Κόλπο των Χοίρων, και όσες άλλες φορές χρειάστηκε να υπερασπιστούν την πατρίδα τους, έτσι, με τον ίδιο αυθαίρετο τρόπο, εξομοιώνει -και ταυτίζει- όλες τις μυστικές υπηρεσίες του κόσμου! Δεν αποδέχεται ότι, είναι άλλο πράγμα οι μυστικές υπηρεσίες, που δημιουργήθηκαν για να υπερασπιστούν τις πατρίδες τους, και άλλο αυτές, όπως η CIA, η οποία από τη γέννησή της και ιδιαίτερα σήμερα, είναι ένα επιθετικό εργαλείο του ιμπεριαλισμού. Ένα εργαλείο που έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο!

Επίσης η ταινία δεν λέει τίποτα για όλες τις άλλες παρεμβάσεις και επεμβάσεις που έκανε η CIA σε ολόκληρο τον κόσμο. Ούτε καν υπαινιγμούς δεν κάνει. Βέβαια, έχει μια σοβαρή δικαιολογία. Η ίδια ασχολείται περισσότερο με το «στήσιμο» της οργάνωσης και με την «ψυχολογία» της, παρά με τις δραστηριότητές της. Και εδώ, άλλοτε είναι αποκαλυπτική και άλλοτε συγκαλυπτική. Αποκαλυπτική είναι στα σημεία που αφορούν στο ξεκίνημα της Υπηρεσίας. Η CIA γεννήθηκε από μια μυστική σφηκοφωλιά. Μέσα στο γνωστό ως τις μέρες μας πανεπιστήμιο του Γέϊλ. Κάποια «αόρατη» δύναμη στρατολόγησε -και στρατολογεί- την αφρόκρεμα του πανεπιστημίου. Όχι μπρατσάδες και μαχαιροβγάλτες, όπως μας έδειξε τους πράκτορες της CIA ο κινηματογράφος, αλλά πραγματικά ξυράφια, επιστήμονες, πραγματικά σπουδασμένους. Ανθρώπους που γνώριζαν ιστορία, φιλοσοφία, τέχνη. Ανθρώπους πραγματικά μορφωμένους!

Αυτοί οι «μορφωμένοι» Αμερικάνοι διέθεταν ένα ακόμα «προσόν»! Αγαπούσαν με πάθος την «πατρίδα» τους. Μην ξεχνάμε πως στο Γέϊλ, αλλά και σε άλλα παρόμοια πανεπιστήμια (Χάρβαρντ, Κολούμπια κλπ), σπουδάζει η αφρόκρεμα της Αμερικής. Η οικονομική μασονία. Αυτή την Αμερική, αυτή την «πατρίδα», αγαπούσαν οι «μορφωμένοι», οι οποίοι θυσίασαν καριέρα και οικογένεια και «αφοσιώθηκαν» στην Υπηρεσία. Την Οργάνωση εκείνη, που με όλα τα μέσα και με όλους τους τρόπους, θα διασφαλίζει και θα εξασφαλίζει την οικονομική ολιγαρχία.

Ιδεολογία, λοιπόν, της CIA είναι το χρήμα! Το μεγάλο χρήμα! Στο όνομα αυτού του θεού θυσιάζονται τα πάντα. Τα άτομα που θα υπηρετήσουν αυτό το σκοπό πρέπει να είναι καμωμένα από ατσάλι. Τα συναισθήματα, οι ολιγωρίες, οι δισταγμοί, δεν έχουν θέση στις «ψυχές» τους. Καλύτερα, βέβαια, είναι να μην έχουν καν «ψυχή».

Αυτά τα ατσαλένια άτομα, τα άτομα χωρίς συναισθήματα και «ψυχή», αυτά τα ανθρώπινα ρομπότ, παρακολουθεί η ταινία του Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Ξεκινώντας, όπως είπαμε, από τον Κόλπο των Χοίρων, με διάφορα μικρά ή μεγαλύτερα flash back, μας δείχνει τα «κομβικά σημεία» της οικοδόμησης της οργάνωσης από το ξεκίνημά της μέχρι το 1961. Μας δείχνει την «αθωότητα» των πρώτων χρόνων και την μεγάλη συνδρομή των Εγγλέζων στη σύστασή της. Στη συνέχεια το δυνάμωμα της οργάνωσης. Και μετά την κυριαρχία της σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και των δασκάλων Εγγλέζων (με τους οποίους, βέβαια, διατηρούν πάντοτε άριστες σχέσεις. Βλέπε Ιράκ!).

Η ταινία, η οποία είναι σκηνοθετικά αρκετά φροντισμένη, η οποία διαθέτει πολύ καλές ερμηνείες και ατμόσφαιρα (είναι η δεύτερη σκηνοθετική προσπάθεια του γνωστού και καλού Αμερικάνου ηθοποιού), κάνει δυο μεγάλα ολισθήματα, τα οποία ο θεατής πρέπει να εντοπίσει αμέσως, για να μην πέσει θύμα της γενίκευσης! Τα ολισθήματα αυτά, βέβαια, δεν γίνονται τυχαία ή από άγνοια. Εξομοιώνοντας τις υπηρεσίες πληροφοριών και τους πράκτορες αυτών των υπηρεσιών οι δημιουργοί της ταινίας οδηγούν το θεατή στη καταστροφική λογική ότι «όλοι ίδιοι είναι». Όμως, δεν είναι όλοι ίδιοι! Για άλλο πράγμα, και με άλλα μέσα, παλεύει η CIA και με άλλα η σοβιετική ΚGB. Άλλο «θεό» έχει η μία υπηρεσία και άλλο η άλλη! Άλλο στόχο η μία και άλλο η άλλη!

Το δεύτερο σκόπιμο ολίσθημα της ταινίας έχει να κάνει με τον έντεχνο τρόπο, το συναίσθημα, που ντύνει (και φορτίζει) τον κύριο πρωταγωνιστή της. Με όχημα αυτόν τον «συμπαθή» και «ακέραιο» χαρακτήρα, λοιπόν, και όλα όσα «θυσιάζει» για το καλό της «πατρίδας» του (προσωπική ζωή, τον ερωτά του, το γιό του), η ταινία μετατρέπει αυτόν τον ατσάλινο άνθρωπο, αυτόν τον στεγνό δολοφόνο, αυτόν τον άγριο κυνηγό κεφαλών, σε θετικό παράδειγμα προς μίμηση! Σε παράδειγμα που απαιτεί -και την αποσπά- συμπάθεια.

Νίκος Αντωνάκος (Αυτή η κριτική δημοσιεύεται με την άδεια της εφημερίδας ριζοσπάστης)

Ο ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΗΣ (The good shepherd) Σκηνοθεσία: Robert De Niro Σενάριο: Eric Roth Φωτογραφία: Robert Richardson Μοντάζ: Tariq Anwar Μουσική: Bruce Fowler, Marcelo Zarvos Ήχος: Warren Shaw Κοστούμια: Ann Roth Σκηνικά: Elaine O'Donnell, Gretchen Rau, Leslie E. Rollins, Alyssa Winter Ειδικά εφέ: Stuart Brisdon, Steven Kirshoff Ερμηνεύουν: Matt Damon (Έντγουαρντ Μπελ Ουίλσον), Angelina Jolie (Κλόβερ/Μάργκαρετ Αν Ράσελ), Alec Baldwin (Σαμ Μούρα), Tammy Blanchard (Λόρα), Billy Crudup (Αρτς Κάμινγκς), Robert De Niro (στρατηγός Μπιλ Σάλιβαν), Keir Dullea (γερουσιαστής Τζον Ράσελ), Michael Gambon (Δρ. Φρέντερικς), Martina Gedeck (Χάνα Σίλερ), William Hurt (Φιλ Άλεν), Timothy Hutton (Τόμας Ουίλσον), Mark Ivanir (Βαλεντίν Μιρόνοφ), Gabriel Macht (Τζον Ράσελ τζούνιορ), Lee Pace (Ρίτσαρντ Ηέις) Παραγωγή: Robert De Niro, James G. Robinson, Jane Rosenthal Έτος παραγωγής: 2006 Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ Χρόνος: 167΄ Εταιρεία διανομής: Odeon.

Ο ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΗΣ