Chronicle of an Escape
Το χρονικό μιας απόδρασης
ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΗΜΕΝΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
Η ταινία ξεκινάει κακότεχνα! Βλέπεις σημαντικά πράγματα στην οθόνη, συλλήψεις και βασανιστήρια, χωρίς, όμως, να σου αποσπούν το ενδιαφέρον, καθώς όλα αυτά γίνονται «ψεύτικα». Τα βλέπεις, αλλά δε συμπάσχεις. Ούτε θυμώνεις! Όσο, όμως, προχωράει η ταινία, τόσο και οι κακοτεχνίες βελτιώνονται. Από τη μέση και κάτω, ιδιαίτερα από το σημείο της οργάνωσης της δραπέτευσης και μετά, η ταινία τρέχει με τα τέσσερα! Φόρμα και περιεχόμενο συναντιούνται και ο θεατής απολαμβάνει ένα σκεπτόμενο καλλιτεχνικό έργο!
Αργεντινή 1977. Πέρα από τις επίσημες συλλήψεις της χούντας (30.000 άτομα έχασαν τη ζωή τους!) η μυστική αστυνομία έχει οργανώσει και… μυστικές συλλήψεις. Συλλαμβάνει, στην ουσία απάγει, όποιον θεωρεί ύποπτο (ή χρήσιμο) και το μεταφέρει σε «άγνωστη» διεύθυνση. Συνήθως μια απομακρυσμένη βίλα ή κάποιο παρατημένο αγρόκτημα. Εκεί, αφού κανένας δε γνωρίζει για την σύλληψη και επομένως κανένας δε θα κατηγορηθεί για τυχόν «ατύχημα», κατά την ανάκριση, οι απαχθέντες υφίστανται απάνθρωπα βασανιστήρια. Από τη στιγμή της απαγωγής μέχρι την εξόντωση (ή τη -σπάνια- δραπέτευση) ο κρατούμενος βρίσκεται με δεμένα τα μάτια. Δεν πρέπει να δει τους απαγωγείς!
Με δεμένα, λοιπόν, τα μάτια και γυμνοί οι κρατούμενοι υφίστανται του κόσμου τα βασανιστήρια: φάλαγγες, εικονικές εκτελέσεις, απόπειρες πνιγμού, κ.λπ. Και αφάνταστες ταπεινώσεις: αναγκαστικό ξεγύμνωμα, φαγητό με τα χέρια, δέσιμο στο κρεβάτι, κ.λπ. Στόχος είναι να σπάσει το ηθικό τους και να «καρφώσουν». Η πίεση είναι τέτοια, που πολλά από τα θύματα, μην έχοντας πραγματικές πληροφορίες, μη γνωρίζοντας πραγματικούς αντάρτες, αναγκάζονται και δίνουν τυχαία ονόματα. Η μυστική αστυνομία, όμως, δεν απογοητεύεται. Όσους περισσότερους συλλαμβάνει τόσες περισσότερες πιθανότητες έχει να πέσει πάνω σε «λαυράκια»!
Τέσσερις απαχθέντες, τέσσερα νεαρά άτομα, κάποια από τα οποία τελείως άσχετα με το αντιστασιακό κίνημα, βλέποντας ότι η παραμονή τους στη «βίλα» ισοδυναμεί με θανάτωση αποφασίζουν και το σκάνε. Τέσσερα κορμιά, τέσσερα τελείως γυμνά κορμιά, πηδάνε από το παράθυρο και χάνονται στους δρόμους του Μπουένος Άιρες.
Στα «ελαττώματα» της ταινίας είναι και το γεγονός ότι δε δίνει αρκετές πολιτικές και ιστορικές πληροφορίες, ιδιαίτερα στον ξένο (μη Αργεντινό ή λατινοαμερικάνο) θεατή. Καλό θα είναι, λοιπόν, πριν μπείτε στην αίθουσα να συγκεντρώσετε κάποιες βασικές γνώσεις για το χρόνο και το χώρο, για το πραξικόπημα και τη φύση του, για να μπορέσετε να παρακολουθήσετε σωστότερα το έργο. Το τελευταίο και πιο αιματηρό στρατιωτικό πραξικόπημα της Αργεντινής, που ήρθε για να σταματήσει τις λαϊκές κινητοποιήσεις (1969-1975), έγινε στις 24 Μαρτίου του 1976 και κράτησε μέχρι το 1982, όταν νέες λαϊκές κινητοποιήσεις και ο πόλεμος των Mαλδίβων νήσων (Φόκλαντς) έφεραν το τέλος του.
Η δικτατορία, «συνήθιζε» να απάγει τους «υπόπτους» μέσα στη νύχτα με αυτοκίνητα χωρίς πινακίδες, να τους μεταφέρει σε άγνωστα μέρη, όπου βασανίζονταν με απάνθρωπες μεθόδους και μετά τους σκότωνε. Στη συνέχεια με ελικόπτερο μεταφέρονταν πάνω από τον ωκεανό και πέταγαν τα πτώματά τους στη θάλασσα, χωρίς καμιά πιθανότητα να βρεθούν ποτέ. Κανένας δεν ξέρει πόσα, πραγματικά, είναι τα θύματα. Ο αριθμός που έγινε γνωστός και φτάνει τις 30 με 40 χιλιάδες θεωρείται ελλειμματικός!
Αυτό, πάνω κάτω, είναι το πλαίσιο, μέσα στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία! Όταν θα βλέπετε τους τέσσερις δραπέτες πρέπει να φέρνετε στο νου σας και τις υπόλοιπες σαράντα χιλιάδες των θυμάτων. Και, επίσης, να μην ξεχνάτε το κίνημα των μητέρων ((Madres de Plaza de Mayo -Εβδομαδιαίες συγκεντρώσεις τους μπροστά στο προεδρικό μέγαρο). Των μητέρων που εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να αναζητούν τα παιδιά τους ή έστω τα πτώματά τους! Το κίνημα των μητέρων που, πια, έχει πάρει πλατύτερες διαστάσεις! Έχει συνδεθεί με το πολιτικό, συνδικαλιστικό διεκδικητικό κίνημα! Με το κίνημα των εργοστασίων υπό κατάληψη, με το κίνημα των φτωχών, με τους άστεγους και τους πεινασμένους!
Νίκος Αντωνάκος
(Αυτή η κριτική δημοσιεύεται με την άδεια της εφημερίδας Ριζοσπάστης)
Το χρονικό μιας απόδρασης
(Cronica de una fuga/Chronicle of an escape)
Σκηνοθεσία: Israel Adrián Caetano
Σενάριο: Israel Adrián Caetano, Esteban Student, Julian Loyola, Claudio Tamburrini
Φωτογραφία: Julián Apezteguía
Μοντάζ: Alberto Ponce
Μουσική: Iván Wyszogrod
Ήχος: Joseph Adorisio, Fernando Soldevila
Κοστούμια: Natalia Alayon, Juan Antonio Monti, Julio Suárez
Σκηνικά: Lola Quirós
Ερμηνεύουν: Rodrigo De la Serna (Κλαούντιο Ταμπουρίνι), Pablo Echarri (Ουγκίτο), Nazareno Casero (Γκιγιέρμο Φερνάντεζ), Lautaro Delgado (Ελ Γκαλέγκο), Matías Marmorato (Ελ Βάσκο), Martín Urruty (Ελ Τάνο) César Albarracín (φύλακας), Diego Alonso (Λούκας), Leonardo Bargiga (λοχαγός Αλμάγκρο), Luis Enrique Caetano (ταξιτζής), Andrés Chinello (φύλακας), Daniel Cúparo (φύλακας Μετόντικα), Guillermo Javier de la Vega (φύλακας Μετόντικα), Daniel Di Biase (ιερέας), Guillermo Fernández (Χουέζ), Rito Fernández (Ρίτο), Valeria Grossi (Μουχέρ Κολεκτίβο)
Παραγωγή: Óscar Kramer, Hugo Sigman
Έτος παραγωγής: 2006
Χώρα παραγωγής: Αργεντινή
Χρόνος: 103΄
Εταιρεία διανομής: Σπέντζος Film.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΑΠΟΔΡΑΣΗΣ