LE BEAU MARIAGE
Ο τέλειος γάμος
ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ
Ο ρομαντισμός έσκασε μύτη αμέσως μόλις εμφανίστηκαν οι πρώτες απογοητεύσεις από τη γαλλική επανάσταση και τη διακυβέρνηση της κοινωνίας από τους αστούς! Στην ισοπέδωση της προσωπικότητας του ανθρώπου από τη νέα εξουσία οι ρομαντικοί αντιπρότειναν την «απεριόριστη ελευθερία», την αναζήτηση της «τελειότητας» και το «πάθος του πολίτη για προσωπική ελευθερία».
Την ίδια περίοδο (18ος - 19ος αιώνας) έχουν κάνει την καταλυτική εμφάνισή τους οι ιδέες του υλισμού και, αμέσως μετά, του Μαρξισμού. Οι ρομαντικοί, όμως, ...ρομαντικοί μέχρι το κόκαλο, αγνόησαν την αντικειμενική πραγματικότητα και επέμεναν στα δικά τους αδιέξοδα ταξίδια! Αυτή η αυταπάτη, με διάφορα σκαμπανεβάσματα, διαπέρασε ολόκληρο τον 20ό αιώνα και έφτασε μέχρι και τις μέρες μας.
Ο Ερίκ Ρομέρ είναι ένας απ' αυτούς! Γεννήθηκε στο Νανσί της Γαλλίας το 1920. Από τα πρώτα του βήματα «κόλλησε» με τους ρομαντικούς και με την ερμηνεία που αυτοί δίνουν για τον κόσμο! Τόσο στα γραπτά του όσο και στις ταινίες του φάνηκε αρκετά συνεπής! Ο ρομαντισμός ήταν γι’αυτόν αναπόσπαστο μέρος την ύπαρξής του!
Δε θα μηδενίσουμε την προσφορά των ρομαντικών στα Γράμματα και τις Τέχνες. Αυτό το κίνημα έχει επηρεάσει μεγάλους καλλιτέχνες και έχει δημιουργήσει μεγάλα καλλιτεχνικά έργα. (Κυρίως στη λογοτεχνία.) Όμως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε πως, από ένα σημείο και μετά, έπαψε να είναι κίνημα και έγινε εμμονή. Μια αδιέξοδη εμμονή.
Το 1982, που γυρίστηκε η ταινία «Ο Τέλειος γάμος», ο ρομαντισμός (λογικά) έπρεπε να ήταν πεθαμένος! Η εμφάνιση του κομμουνισμού στο παγκόσμιο προσκήνιο (ρωσική επανάσταση, δημιουργία του κράτος των σοβιέτ), οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι, τα δεκάδες απελευθερωτικά κινήματα, η ατομική βόμβα, οι επιτεύξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, τράβηξαν τα πέπλα και αποκάλυψαν ολόκληρη την αλήθεια. Κάποιοι άνθρωποι και καλλιτέχνες, και ανάμεσά τους και ο Ρομέρ, αγνόησαν όλη αυτή την καταιγίδα. Επέμειναν ρομαντικά!
Βλέποντας κανείς τον «Τέλειο γάμο», δεν μπορεί παρά να μελαγχολήσει! Η ταινία είναι απέριττη, τρυφερή, ευαίσθητη, ευγενική, όμορφη, αλλά παράλληλα και ταυτόχρονα, επιτηδευμένη, ξεπερασμένη και ψεύτικη. Οι ήρωές της δείχνουν να βγαίνουν από παλιά φιγουρίνια μόδας, από παλιά άλμπουμ νεαρών κοριτσιών, και όχι από την ίδια τη ζωή. Τίποτα από αυτά που συμβαίνουν στην οθόνη δεν απαντιέται στις πραγματικές πόλεις και στους πραγματικούς δρόμους της Γαλλίας, χώρους στους οποίους, υποτίθεται, πως διαδραματίζεται η ταινία!
Μια νεαρή φοιτήτρια η οποία σπουδάζει Ιστορία της Τέχνης, σε πανεπιστήμιο του Παρισιού, εργάζεται σε ένα παλαιοπωλείο στην πατρίδα της (Λε Μαν). Το ρομαντικό (και απροσάρμοστο) αυτό κορίτσι αγνοώντας τον κόσμο γύρω της που βράζει, σαν μικρή καθυστερημένη, τρώει τις μέρες, τις ώρες της, τις στιγμές της ψάχνοντας τον ιδανικό άντρα, με τον οποίον θέλει να φτάσει στον «τέλειο γάμο». Προς στιγμή φαίνεται ότι τον βρίσκει στο πρόσωπο ενός νεαρού και φιλόδοξου δικηγόρου. Γρήγορα, όμως, διαψεύδεται. Ωστόσο, δεν το βάζει κάτω. Επιμένει στην αναζήτηση. Στο τέλος της ταινίας, μάλλον, κάτι άρχισε να φαίνεται...
Αν δεν ήταν το σκηνοθετικό ταλέντο του Ρομέρ, που πιάνει το τίποτα και του δίνει υπόσταση, το πολύ όμορφο παλαιό Λε Μαν, η απλή και πανέμορφη πρωταγωνίστρια (Μπεατρίς Ρομάντ), η υγρή ατμόσφαιρα της φωτογραφίας, το εικαστικό γενικά ήθος της ταινίας, θα έλεγες ότι βρέθηκες σε λάθος χώρο, σε λάθος θέαμα. Τίποτα από αυτά που συμβαίνουν στην οθόνη δε σε αφορά (γιατί τίποτα δεν ανταποκρίνεται και δε συναντιέται στη σημερινή ζωή).
Ο ρομαντισμός, ωστόσο, επιμένει, η ταινία επιμένει, ο Ρομέρ επιμένει, στην εξιδανίκευση του παρελθόντος, στις «λαϊκές παραδόσεις», στον «παλαιό πολιτισμό», στη φανταστική (ψεύτικη) εικόνα για τον κόσμο. Αν είναι αυτό εκείνο που σας λείπει σπεύσετε!
Νίκος Αντωνάκος
(Αυτή η κριτική δημοσιεύεται με την άδεια της εφημερίδας Ριζοσπάστης)
Ο τέλειος γάμος
(Le beau mariage)
Σκηνοθεσία: Eric Rohmer
Σενάριο: Eric Rohmer
Φωτογραφία: Bernard Lutic
Μοντάζ: Cécile Decugis
Μουσική: Ronan Girre, Simon des Innocents
Ήχος: Georges Prat
Ερμηνεύουν: Béatrice Romand (Σαμπίν), André Dussollier (Έντμοντ), Féodor Atkine (Σιμόν), Arielle Dombasle (Κλαρίς), Huguette Faget (Μαρίζ), Thamila Mezbah (μητέρα της Σαμπίν), Sophie Renoir (Λιζ), Hervé Duhamel (Φρεντερίκ), Pascal Greggory (Νικολά), Denise Bailly (Κοντέσα), Vincent Gauthier (Κλοντ), Anne Mercier (γραμματέας), Catherine Rethi (πελάτισσα)
Παραγωγή: Margaret Ménégoz
Έτος παραγωγής: 1982
Χώρα παραγωγής: Γαλλία
Χρόνος: 97΄
Εταιρεία διανομής: Master.
Ο ΤΕΛΕΙΟΣ ΓΑΜΟΣ