ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

SHUT UP AND SING

Σκάσε και τραγούδα

ΠΕΡΙ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Να που μια ταινία-ντοκιμαντέρ τολμά να πει την αλήθεια. Αυτό που επικρατεί, σαν πολιτική άποψη, ιδίως στον πολύ κόσμο, είναι ότι οι ΗΠΑ είναι η χώρα της Ελευθερίας. Φαινομενικά έχουν δίκιο. Στην πράξη όμως; Ελεύθερος δεν είναι αυτός που σκέπτεται ελεύθερα, όπως ξέραμε, τουλάχιστον, αλλά αυτός που ξέρει πότε πρέπει να το βουλώσει, σύμφωνα με τη liberta americana. Αυτή η ταινία ξεκινά από ένα απλό παράδειγμα κατάφορης λογοκρισίας για να μας δείξει αυτό το πρόβλημα.

Η Μπάρμπαρα Κοπλ είναι γνωστή από τις ταινίες-ντοκιμαντέρ που έχει γυρίσει, κυρίως όμως είναι γνωστή για την αισθητική της. Πιστεύει στην άμεση παράθεση του γεγονότος, χωρίς ο σκηνοθέτης να παρέμβει καθόλου ή έστω λίγο. Μια λογική και αισθητική που έχει τις ρίζες της στο κίνο πράβντα, του Τζίγκα Βερτώφ, μεταφέρθηκε στην αμερικάνικη τηλεόραση, μέσω Γαλλίας (Νέο Κύμα) και Αγγλίας (Free Cinema), και εκεί αυτή η τάση ονομάστηκε Direct Cinema. Εκτός από την Κοπλ, ο Μουρ είναι ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους του, μαζί τον Φρέντερικ Γουάιζμαν.

Ο Μουρ είναι γνωστός για τις ταινίες που καταγγέλλει το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ. Έχει δυσαρεστήσει τους συντηρητικούς και δίνει τροφή στα προοδευτικά πνεύματα για να αναπτύξουν την επιχειρηματολογία τους. Μετά από τη διανομή των ταινιών του ήρθε η ώρα να γνωρίσουμε και την Κοπλ.

Σε αυτή την ταινία παρατίθενται τα γεγονότα όπως ακριβώς έχουν γίνει. Η σκηνοθέτης περιορίζεται να επιχειρηματολογεί μέσα από το μοντάζ, με το ρυθμό που δημιουργεί, με την άρθρωση του κινηματογραφικού λόγου που δίνει στην τελική μορφή της ταινίας. Εδώ έχουμε ένα μουσικό συγκρότημα, το Dixie Chicks, του οποίου η τραγουδίστρια, η Νάταλι Μέιν, σε μια συναυλία στο Λονδίνο, είπε ότι ντρέπεται για το ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπους, είναι από το Τέξας, από όπου κατάγεται και η ίδια. Δεν ανακάλεσε, παρά τις προτροπές των δημοσιογράφων. Από τότε το συγκρότημα λογοκρίθηκε, σχεδόν απαγορεύτηκε, ουσιαστικά εξαφανίστηκε.

Η Κοπλ αφήνει τα γεγονότα να μιλήσουν και δεν παρεμβαίνει ούτε κατά το ελάχιστο, όπως ο Μουρ. Ακολουθεί κατά γράμμα τη λογική του Direct Cinema και κάνει μια ταινία η οποία είναι η πιο δυνατή καταγγελία για την καταπίεση που δέχονται στις ΗΠΑ οι καλλιτέχνες από ένα καθεστώς που, κατ’επίφαση μόνο, λέει ότι είναι δημοκρατικό. Μια ευκαιρία να δούμε μια άλλη άποψη των ταινιών-ντοκιμαντέρ ή, αν θέλετε, να καταλάβουμε που ξεχωρίζουν οι πολιτικές εκπομπές από το κινηματογραφικό είδος του ντοκιμαντέρ, τελικά να καταλάβουμε γιατί δεν είναι κινηματογράφος αυτά τα ντοκιμαντέρ του Κούλογλου και του Παπαχελά, ή γιατί προσεγγίζουν τον κινηματογράφο τα ντοκιμαντέρ του Εξάντα.

Γιάννης Φραγκούλης

Σκάσε και τραγούδα
(Shut up and sing)
Σκηνοθεσία: Barbara Kopple, Cecilia Peck
Φωτογραφία: Chris Burrill, Joan Churchill, Seth Gordon, Gary Griffin, Eric Haase, Luis Lopez, Darrin Roberts
Μοντάζ: Michael Culyba, Bob Eisenhardt, Aaron Kuhn, Emma Morris, Jean Tsien
Ήχος: Alan Barker, Giovanni Di Simone
Ειδικά εφέ: Christopher Dusendschon
Ερμηνεύουν: Το συγκρότημα Dixie Chicks και οι συνεργάτες του: Natalie Maines, Emily Robison, Martie Maguire, Rick Rubin, Billy B., και οι George W. Bush, Simon Renshaw, Adrian Pasdar, Richard Wilkins
Παραγωγή: David Cassidy, Claude Davies, Barbara Kopple, Cecilia Peck
Έτος παραγωγής: 2006
Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ
Χρόνος: 100΄
Εταιρεία διανομής: Odeon.

ΣΚΑΣΕ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΑ