ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

ΘΕΜΑ ΕΡΩΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ

ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ
(Blood diamond)

Σιέρα Λεόνε. Εμφύλιος Πόλεμος και μια βιομηχανία αναπτύσσεται, έξω από το πλαίσιο αυτού του πολέμου, η παράνομη διακίνηση των διαμαντιών. Ο Σόλομον είναι ντόπιος και έχει χωριστεί από την οικογένειά του, ο Άρτσερ είναι Νοτιοαφρικάνος και διακινεί παράνομα διαμάντια, και η Μάντι Μπόουεν είναι δημοσιογράφος και προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια. Αυτά τα τρία πρόσωπα θα ζήσουν τη προσωπική τους τραγωδία, το καθένα με το δικό του τρόπο.

Μια υπερπαραγωγή που μιλά για τα ανθρώπινα δικαιώματα εκεί όπου αυτά δεν είναι παρά μια ανύπαρκτη έννοια. Το πολύτιμο θα παίξει σημαντικό ρόλο για τον προσδιορισμό τόσο των χαρακτήρων όσο και των δράσεων. Το κάθε ένα από αυτά τα πρόσωπα έχουν μια διαφορετική θεώρηση για αυτή τη λέξη, σε σχέση με τα γεγονότα που διαδραματίζονται μπροστά στα μάτια τους. Τελικά ο καθένας θα παλέψει με τις ηθικές αξίες που ενδομύχως πιστεύει. Ο πραγματικός και ο προσποιητός εαυτός του καθενός θα παλέψουν για να νικήσει τελικά το Καλό.

Παρατηρούμε ότι ένα καθαρά πολιτικό θέμα ανάγεται, με έναν ιδεαλιστικό τρόπο, σε μια διαμάχη ανάμεσα στο Καλό και στο Κακό, ανάμεσα στην αγάπη και την έλλειψή της. Είναι όμως αυτή η αντίθεση η πρωτεύουσα στην κοινωνική διαμάχη; Μπορεί να δώσει μια λύση στα προβλήματα που μαστίζουν στη Μαύρη Ήπειρο; Η ταινία υποστηρίζει ότι με ένα θεολογικό τρόπο μπορούμε να έχουμε έναν ηθικό τρόπο. Το γεγονός όμως είναι ότι μέσα από τις κοινωνικές συγκρούσεις θα βγει το νέο, το κοινωνικά ηθικό και τα στοιχεία που θα φτιάξουν μια υγιή κοινωνία. Αυτές όμως οι συγκρούσεις απέχουν πολύ από τις προσωπικές συγκρούσεις και πολύ περισσότερο από τις αντιθέσεις μέσα στον ίδιο το χαρακτήρα. Αυτά θα ήταν δευτερεύοντα στοιχεία σε μια κοινωνική σύγκρουση όπου πρωτεύουσα σημασία θα είχε η ριζική λύση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Όμως με τις ελεημοσύνες ή τις φιλανθρωπικές πράξεις δεν μπορείς να λύσεις τα προβλήματα της Αφρικής, απλά καθυστερείς την έκρηξη, ένα ρόλο που υπηρετούν οι μεγάλες ανθρωπιστικές οργανώσεις. Πολύ περισσότερο, η περιπέτεια προσδίδει ένα χαρακτήρα εύκολο στην αντίληψη του κάθε θεατή. Αυτή η περιπέτεια συσκοτίζει τα πρωτεύοντα στοιχεία, αυτά είναι οι ηθικές αξίες στους τρεις βασικούς χαρακτήρες της ιστορίας μας και οι πολιτικές που υπαγορεύουν αυτές τις πράξεις. Θα ήταν τρελό αν νόμιζε κανείς ότι η γη έχει γεμίσει από κακούς (αυτό μόνο στον… κινηματογράφο το βλέπεις), θα ήταν πιο σωστό αν δεχόμασταν ότι η γη γέμισε από κακούς πολιτικούς και αδίστακτους επιχειρηματίες, στη σκέψη τους ο άνθρωπος δεν είναι παρά μια μονάδα που καλείται να παίξει ένα προδιαγεγραμμένο ρόλο.

Με τον ίδιο τρόπο η ταινία χάνει πολύ γρήγορα το πολιτικό της στίγμα και γίνεται μια ακόμη περιπέτεια με κακούς και καλούς πάνω σε ένα, για εμάς, άγνωστο κοινωνικό καμβά. Άγνωστο γιατί, καλά-καλά, δεν ξέρουμε που είναι η Σιέρα Λεόνε, δεν ξέρουμε τι πολίτευμα έχουν εκεί. Για εμάς είναι ένα εξωτικό μέρος, κάπου στην Αφρική. Έτσι η νοσταλγία, του εξωτικού μέρους, έχει δώσει τη θέση της στη λύπη για τους κακόμοιρους του Αφρικανούς, μια διαπίστωση κενή από ιδεολογικό φορτίο, άρα ανίκανη να κρίνει ή να τα κατακρίνει. Η ταινία, χωρίς αυτό το ιδεολογικό φορτίο, είναι σαν ένα μηχανικό πουλί, αυτό που δεν μπορεί παρά να πετάξει και να μιμηθεί το τιτίβισμα των αληθινών.

Γιάννης Φραγκούλης

ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ
(Blood diamond)
Σκηνοθεσία: Edward Zwick
Σενάριο: Charles Leavitt, Charles Leavitt, C. Gaby Mitchell
Φωτογραφία: Eduardo Serra
Μοντάζ: Steven Rosenblum
Μουσική: James Newton Howard
Ήχος: Blake R. Cornett, Craig Heath
Κοστούμια: Ngila Dickson
Σκηνικά: Olivia Bloch-Lainé
Ειδικά εφέ: Neil Corbould, Cordell McQueen
Ερμηνεύουν: Leonardo DiCaprio (Ντάνι Άρτσερ), Djimon Hounsou (Σόλομον Βάντι), Jennifer Connelly (Μάντι Μπόουεν), Kagiso Kuypers (Ντία Βάντι), Arnold Vosloo (συνταγματάρχης Κοετζί), Antony Coleman (Κόρντελ Μπράουν), Benu Mabhena (Τζάσι Βάντι), Anointing Lukola (Νγιάντα Βάντι), David Harewood (λοχαγός Πουασόν), Jimi Mistry (Νάμπιλ), Michael Sheen (Σιμόνς), Marius Weyers (Βαν ντε Καπ)
Παραγωγή: Kevin De La Noy, Gillian Gorfil, Marshall Herskovitz, Graham King, Darrell Roodt, Paula Weinstein, Edward Zwick
Έτος παραγωγής: 2006
Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ
Χρόνος: 143΄
Εταιρεία διανομής: Village Films.