Η καινούργια ζωή του κυρίου Χόρτεν
Ο΄ ΗΟΡΤΕΝ
(Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΧΟΡΤΕΝ)
ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ
Ο 67χρονος Όντ Χόρτεν είναι μηχανοδηγός τρένου και διασχίζει την νορβηγική ενδοχώρα εδώ και 40 χρόνια, τηρώντας πάντα με ευλάβεια τα ωράρια. Στο τελευταίο όμως δρομολόγιο, πριν βγει στη σύνταξη, εμπλέκεται σε μια απροσδόκητη ιστορία και φτάνει για πρώτη φορά καθυστερημένος. Αυτό φαίνεται να τον αναστατώνει, καθώς αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι πίσω από την καθημερινή ρουτίνα, στην οποία έβρισκε καταφύγιο τόσα χρόνια, παραμονεύει μια σκληρή μοναξιά.
Νιώθοντας πια στο περιθώριο, προσπαθεί να ξαναβρεί το νόημα της ύπαρξής του, επιστρέφοντας σε παλιές συνήθειες και γνωριμίες, αλλά ανακαλύπτει παντού τη φθορά του ανελέητου χρόνου.
Στην περιπλάνησή του συναντά έναν αινιγματικό γέροντα, πρώην διπλωμάτη, που τον προσκαλεί στο σπίτι του. Εκεί, μέσα σε ένα ωραίο σαλόνι με αυστηρά ρετρό έπιπλα, διακοσμημένο με αντικείμενα τέχνης πρωτόγονων πολιτισμών, οι δύο άντρες φαίνεται να μοιράζονται την ίδια ανάγκη επικοινωνίας και να αναπτύσσουν μια καινούργια φιλία. Σε ένα μετεωρίτη, που ταξίδεψε χιλιάδες χρόνια μέχρι να αποτελέσει κομμάτι της συλλογής αυτού του ιδιόρρυθμου γέρου, συμπυκνώνεται το φιλοσοφικό σχόλιο γύρω από το εφήμερο του ανθρώπου και τη ματαιότητα της μοίρας του.
Ο νορβηγός σκηνοθέτης Μπέντ Χάμερ είναι γνωστός στο ελληνικό κοινό από τις ταινίες του «Ιστορίες κουζίνας» (2003), μια ταινία για την τρυφερή φιλία που αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο μοναχικούς άντρες και «Factotum» (2006), βασισμένη σε μια αυτοβιογραφική νουβέλα του Τσαρλς Μπουκόφσκι, με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντίλον.
Όπως και στα προηγούμενα έργα του, τα στατικά πλάνα εντείνουν την αποστασιοποίηση, ενώ οι μετωπικές λήψεις αναδεικνύουν τη συμμετρία και πλαισιώνουν τις ισορροπημένες συνθέσεις, που φαίνεται να χαρακτηρίζουν το ύφος του σκηνοθέτη.
Η παγερή ατμόσφαιρα της ψυχολογικής κατάστασης του ήρωα υποστηρίζεται από μια παλέτα ψυχρών χρωμάτων. Η χειμωνιάτικη εποχή σηματοδοτεί τη θλίψη των γηρατειών, που γίνεται αφόρητη μέσα στην απόλυτη σιωπή του χιονιού.
Η μοναξιά του Χόρτεν υπογραμμίζεται από μια ωραία θλιμμένη μουσική. Ο πρωταγωνιστής παρουσιάζεται λιγομίλητος και διακριτικός, όπως στις βουβές ταινίες, μεταφέροντας έτσι τη δραματουργική δύναμη στην έκφραση του ηθοποιού, ενώ οι αργοί ρυθμοί της ταινίας συμβολίζουν την ακαμψία του ήρωα, που προσπαθεί μουδιασμένος να συνεχίσει τη ζωή του, αλλά και τη διαφορετική αίσθηση του χρόνου, καθώς νιώθει πια παροπλισμένος.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο της σκηνοθετικής μαεστρίας του είναι η προσήλωση σε κάποιες λεπτομέρειες φετιχιστικού χαρακτήρα. Στο συγκεκριμένο έργο, παρατηρούμε την εμμονή του Χόρτεν να καπνίζει πίπα, το αργό, σχεδόν τελετουργικό σιδέρωμα της στολής του από τον ίδιο, αλλά και τη συνήθεια των μηχανοδηγών να ασχολούνται με χαρακτηριστικά παιχνίδια του χώρου τους, όπως η αναγνώριση συγκεκριμένου μοντέλου ατμομηχανής από τον ήχο της, πράγμα που αποκαλύπτει την επαγγελματική αφοσίωση ανθρώπων που το επάγγελμά τους έχει ταυτιστεί με τη ζωή τους.
Όπως και στο «Ιστορίες κουζίνας», ο σκηνοθέτης καταφέρνει να ισορροπήσει το θλιμμένο και βαρύ κλίμα, διανθίζοντάς το με σκηνές πικρού χιούμορ, που προσφέρουν ανακουφιστική διέξοδο στον επαναπροσδιορισμό της αξίας της ζωής.
Ιφιγένεια Καλαντζή
Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΧΟΡΤΕΝ
(Ο΄ ΗΟΡΤΕΝ)
Σκηνοθεσία: Bent Hamer
Σενάριο: Bent Hamer
Φωτογραφία: John Christian Rosenlund
Μοντάζ: Pål Gengenbach
Ήχος: Morten Solum
Κοστούμια: Anne Pedersen
Σκηνικά: Olivier Macouiller
Οπτικά εφέ: Torgeir Busch, Aksel Jermestad, Ivar Rystad, Espen Skjørdal
Μέικ απ: Eva Rygh Holstein
Ηθοποιοί: Baard Owe (γέρος Χόρτεν), Espen Skjønberg (Τριγκβ Σίσενερ), Ghita Nørby (Φρου Θόγκερσεν), Henny Moan (Σβία), Bjørn Floberg (Φλο), Kai Remlow (Στάινερ Σίσενερ), Per Jansen (Λόκφορερ), Bjarte Hjelmeland (οδηγός)
Παραγωγή: Karl Baumgartner, Christoph Friedel, Bent Hamer, Alexandre Mallet-Guy
Χώρα: Νορβηγία, Γερμανία, Γαλλία
Έτος παραγωγής: 2007
Διάρκεια: 89΄
Εταιρεία διανομής: Seven Films
Ημερομηνία εξόδου: 9/10/2008.
Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΧΟΡΤΕΝ