ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

INLAND EMPIRE μια ανάλυση της ταινίας

Μετά το «Eraserhead» ο Ντέιβιντ Λίντς τολμά για άλλη μια φορά ένα κινηματογραφικό ταξίδι στην άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής και του υποσυνείδητου με απόλυτη εσωστρέφεια που αναδεικνύει την αίσθηση της απειλής και του τρόμου σε οδυνηρό βαθμό για τις αντοχές του μέσου θεατή. Είναι φανερό ότι η έννοια του αλληγορικού ταξιδιού παράλληλα με την ανατρεπτική αφήγηση των ιστοριών του, χωρίς την κάθαρση για το θεατή και την λύτρωση των ηρώων από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, σηματοδοτούν το προσωπικό ύφος που ξεχωρίζει τον Λιντς απ’όλο το φάσμα του αμερικάνικου και παγκόσμιου κινηματογράφου.

Ως μοναδικό κινηματογραφικό φαινόμενο, μετά το εμβληματικό «Ανδαλουσιανό σκύλο» που σημάδεψε την ιστορία του κινηματογράφου ως αισθητική πρόταση, το «Inland empire», περιέχοντας μια βαθειά ανατομία του εσωτερικού της ψυχής και του κρυμμένου της μεγαλείου με ένα γοητευτικό σασπένς καταγράφει έμμεσα την πτώση κάθε έννοιας και φιλοσοφίας του χολιγουντιανού ονείρου σε όλες του τις εκφράσεις αναδεικνύει ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι ή αν θέλετε μεταξύ της επιφανειακής ευτυχίας και της απόλυτης απαισιοδοξίας μιας χαοτικής απόρριψης της ζωής έναν υπόγειο κόσμο αναζήτησης διεξόδων με αφορμή τα γυρίσματα μιας ταινίας που καταλήγουν στη δολοφονία της πρωταγωνίστριας.

Σε δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης, αυτός ο κινηματογραφικός λαβύρινθος ενός ονείρου που γίνεται ο εφιάλτης για την ηθοποιό που βιώνει με αγωνία τον φόβο σε μια καθοριστική εξάρτηση από το βίαιο ιστορικό μιας πολωνικής ταινίας, με ένα μοιραίο ερωτικό τρίγωνο, που δεν προβλήθηκε ποτέ, δίνει έντεχνα και αμείλικτα στο θεατή όλο εκείνο το ψυχολογικό αδιέξοδο των ευαίσθητων τουλάχιστον ανθρώπων των δυτικών κοινωνιών να βρουν ισορροπημένες και λογικές λύσεις στα προβλήματα τους, σε σχέση με την καριέρα ή την ερωτική τους ζωή χωρίς τύψεις και ενοχές με τελικό ζητούμενο την ευτυχία που τελικά δεν έρχεται μέσα από την πολυπλοκότητα και τις πιέσεις της καθημερινής τους πραγματικότητας. Είναι γνωστό εξάλλου ότι ο Λίντς πιστεύει στον υπερβατικό διαλογισμό κάνοντας φανατικές προσπάθειες για τη διάδοση του στην Πανεπιστημιακή εκπαίδευση στις ΗΠΑ, θεωρώντας τον ως την μόνη μέθοδο για την καταπολέμηση του στρες που μαστίζει το σύγχρονο ανεπτυγμένο κόσμο. Με αυτό το σκεπτικό αποκωδικοποιούνται τα πολλαπλά υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει η ταινία που αναλύουμε και βρίσκουν απάντηση σε μια μορφή σωτηρίας μέσω του υπερβατικού διαλογισμού.

Ταυτόχρονα η εκπόρνευση του έρωτα, που φαντάζει στην ταινία πρόσκαιρη ανάσα ενός μιούζικαλ προκλητικών κοριτσιών, ή η συχνή αναφορά στο θαυμαστό κόσμο των ζώων που εξισορροπεί τα ανθρώπινα πάθη και λάθη με τους φυσικούς του νόμους, ακόμα και ως σουρεαλιστικό σύμβολο, που παραπέμπει στο παράλογο των μύθων, με την σκηνή των ανθρώπων-κουνελιών στην αρχή και το τέλος της ταινίας, υπογραμμίζει τη δραματουργική εξέλιξη που ζητά απεγνωσμένα μια εσωτερική δύναμη ειρήνης που ξορκίζει τις συγκρούσεις. Οι κινήσεις της βιντεοκάμερας στο ρυθμό ενός θρίλερ που εκφράζεται στα πλάνα και στα πρόσωπα συμπληρώνουν έξυπνα το προσωπικό συμπάν του Λιντς που χαρακτηρίζεται από τον κατακερματισμένο χρόνο καθιερώνοντας ουσιαστικά μια νέα κινηματογραφική γλώσσα που είναι και αποτέλεσμα συγκεκριμένης φιλοσοφικής θέασης ονείρων και ψευδαισθήσεων, κατορθώνοντας να δώσει νέα διάσταση στην έννοια του ανολοκλήρωτου της αφήγησης. Διάδρομοι χωρίς διέξοδο και το κόκκινο που χρωματίζει τη διαρκή απειλή της βίας αντανακλούν ως σύμβολα ένα υπαρκτό ιστορικό εγκλημάτων και τρομοκρατικών πράξεων που στιγματίζουν διεθνώς το σκηνικό της ζωής στον πλανήτη, ως αποτέλεσμα διαπλεκόμενων πολιτικών και οικονομικών ή θρησκευτικών σκοπιμοτήτων στο καθεστώς της νέας παγκόσμιας τάξης.

Η υποβλητική ταύτιση του θεατή και η επίπονη συμμετοχή του σε αυτή την αρχέγονη διαδρομή ταυτισμένη με το βλέμμα και την αγωνία του Λιντς απηχεί την ανάγκη των κινηματογραφικών τεχνικών και μέσων να ορίσουν με νέες φόρμες την δομή και την αξία της 7ης τέχνης, ώστε να εκφράζει την εσωτερική φωνή του κάθε σκεπτόμενου δημιουργού, ενώνοντας έτσι την τέχνη με την πραγματική ζωή και τον ανεκπλήρωτο πόθο της επιτυχίας με την επικείμενη ψυχολογική πτώση και κοινωνική παρακμή, προκαλώντας έτσι τον προβληματισμένο θεατή να ανακαλύψει σταδιακά τη γοητεία και την ομορφιά του κινηματογράφου ως απάντηση στα πολιτιστικά υποπροϊόντα και τα τηλεοπτικά σόου και ριάλιτι. Πιστεύω, εντέλει, ότι το μόνο αξιόπιστο σημάδι του «Inland empire» είναι η ανακάλυψη του λεγόμενου «κινηματογράφου του δημιουργού», μέσα από μια θαρραλέα ματιά που απαντά στα κοινά μας υπαρξιακά αδιέξοδα υπερβαίνοντας τη ρεαλιστική οπτική με τη μεταφυσική διάσταση του τρόπου σκέψης αρχαίων πολιτισμών που δικαιώνει την ίδια την ύπαρξη της τέχνης.

Νίκος Θωμόπουλος

Διαβάστε μια συνέντευξη του Ντέιβιντ Λίντς

Διαβάστε κριτική για την ταινία INLALD EMPIRE

INLAND EMPIRE μια ανάλυση της ταινίας