Παρουσιάσεις DVD
Ο ΣΑΜΟΥΡΑΪ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
O Kenji Mizoguchi (16/5/1898-24/8/1956), γεννήθηκε στο Ασακούσα, στο Τόκιο, και πέθανε στο Κιότο, από λευχαιμία. Η ζωή του Μιζογκούτσι είναι χαρακτηριστική ενός ανθρώπου που είναι η γέφυρα της παράδοσης με τη σύγχρονή του Ιαπωνία. Γεννήθηκε και μεγάλωσε με τις γκέισες, μπολιάστηκε με το παραδοσιακό ιαπωνικό θέατρο και σημαδεύτηκε από την εξέλιξη του θεάτρου στη χώρα του, όταν αυτό πήγε στις μοντέρνες φόρμες της θεατρικής τέχνης.
Το θέμα είναι ότι στο κινηματογραφικό έργο του Μιζογκούτσι βλέπουμε τόσο τις παραδοσιακές φόρμες του θεάτρου όσο και τις νέες προσπάθειες αυτής της Τέχνης, οι οποίες συναντούν τη σύγχρονη προβληματική, σε κοινωνικό, πολιτιστικό και πολιτικό πεδίο. Οι ταινίες, σε dvd, που θα παρουσιάσουμε εδώ είναι το «Ουγκέτσου μοναγκατάρι» («Ugetsu monogatari»), 1953, «Ο επιστάτης Σάνσο» («Sanso dayu»), 1954, και «Οι σταυρωμένοι εραστές» («Chikamtsu monogatari»), 1954. Συνολικά ο Μιζογκούτσι γύρισε 90 ταινίες, από το 1923, μέχρι το 1956, χρονιά του θανάτου του.
Τις ταινίες αυτές φέρνει στην Ελλάδα η εταιρεία New Star και τις χαρακτηρίζει ως «special collector’s edition». Θα πάρουμε τις ταινίες αυτές, μια προς μια, θα κάνουμε μια μικρή ανάλυση, για να αναφέρουμε, τελικά, αυτά που τα dvd περιέχουν.
ΟΥΓΚΕΤΣΟΥ ΜΟΝΟΓΚΑΤΑΡΙ
Στον εμφύλιο πόλεμο του 16ου αιώνα, δύο φιλόδοξοι νεαροί ονειρεύονται να πετύχουν τόσο κοινωνικά όσο και χρηματικά. Διακινδυνεύουν τις οικογένειές τους, με σκοπό να πετύχουν αυτό που έχουν βάλει σα στόχο. Ο ένας είναι φτωχός αγγειοπλάστης και ονειρεύεται καλλιτεχνική δόξα και πλούτη, ο Γκεντζούρα, και ο άλλος θέλει να γίνει ένδοξος σαμουράι, ο Τομπέι. Το χωριό τους δοκιμάζεται από τα αντίπαλα στρατεύματα και αυτοί πηγαίνουν στην πιο κοντινή πόλη για να πουλήσουν τα εμπορεύματά τους. Αφήνουν πίσω τις οικογένειές τους και απασχολούνται με τις δραστηριότητές τους.
Όταν θα φτάσουν εκεί, τότε θα βρεθούν πολύ κοντά στην εκπλήρωση των στόχων τους. Ο Γκεντζούρα θα γοητευτεί από ένα φάντασμα και ο Τομπέι θα ανακαλύψει ότι η γυναίκα του έχει γίνει πόρνη. Βλέπουμε τα δύο μοτίβα, το ένα από το θέατρο καμπούκι, το φάντασμα, και το άλλο από τη σύγχρονη ζωή του, τις πόρνες, με τις οποίες ο Μιζογκούτσι είχε μεγαλώσει και είχε μεγάλη εξοικείωση. Το φάντασμα, μια γυναίκα, έρχεται για να δοκιμάσει τον Γκεντζούρα και να βγάλει από αυτόν τις αντιφάσεις που ο Μιζογκούτσι θέλει να δείξει ότι υπάρχουν στην Ιαπωνία.
Η Ιαπωνία, μόλις έχει βγει από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, προσπαθεί να ορθοποδήσει. Η καταστροφή στην Ιαπωνία είναι ανυπολόγιστη, η οικονομική ανόρθωση ακόμα δε φαίνεται. Η αμερικάνικη κατοχή επιβάλλει στην Ιαπωνία τους δικούς της (και) πολιτιστικούς νόμους. Μια αναδρομή στην παλιά ιαπωνική κοινωνία, όπως και μια σύγκριση αυτής με την τρέχουσα κατάσταση, δεν είναι ότι συμφέρει τη νέα τάξη πραγμάτων. Κανείς δε θέλει να γυρίσει πίσω το ποτάμι, η Ιαπωνία θα πρέπει να ακολουθήσει το άρμα της Αμερικής.
Ο Μιζογκούτσι ακολουθεί το αριστερό ρεύμα της εποχής του, κρατά όμως αποστάσεις από το προλεταριακό θέατρο, κρατά τις αρχαίες παραδόσεις στο θέαμα, για να αναδείξει από αυτές μια κριτική στο σύγχρονό του τρόπο διαβίωσης. Η ταινία δεν έγινε δεκτή με ευνοϊκές κριτικές στην εποχή του και ο Μιζογκούτσι βρέθηκε ανάμεσα σε δύο πυρά: σε αυτούς που ακολουθούσαν την παραδοσιακή δραματουργία και σε αυτούς που ήθελαν να ανανεώσουν ριζικά την ιαπωνική δραματουργία. Ανάμεσα, δηλαδή, στον Όζου και στον Κουροσάβα, ο Μιζογκούτσι και ο Όσιμα ακολουθούν ένα μέσο δρόμο, δίνοντας μας αριστουργήματα σαν αυτό.
Η ταινία είναι ασπρόμαυρη, η γλώσσα ιαπωνική, με ελληνικούς υπότιτλους. Ο ήχος είναι 1.0 mono sound, το forma είναι fullscreen, η περιοχή 2 και ο χρόνος είναι 96 λεπτά. Εκτός από την ταινία υπάρχουν δύο κινηματογραφικά τρέιλερ, σχόλια για την ταινία, κριτικές, διακρίσεις, επίσης επιλογή ενοτήτων, βιογραφίες, φιλμογραφίες, φωτογραφίες και τρέιλερ από DVD της New Star.
ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ ΣΑΝΣΟ
Στη μεσαιωνική Ιαπωνία ένας κυβερνήτης, με καλό χαρακτήρα, πράος και φιλεύσπλαχνος με τους ανθρώπους, εξορίζεται. Η γυναίκα του και τα δύο του παιδιά, ο γιος του και η κόρη του, αποφασίζουν να τον επισκεφθούν. Στο δρόμο θα τους επιτεθούν ληστές. Η μητέρα τους πουλιέται σαν πόρνη και τα δύο παιδιά σα σκλάβοι στον παντοδύναμο και αυταρχικό επιστάτη Σάνσο. Τα παιδιά θα μεγαλώσουν και, μετά από πολλά χρόνια, θα καταφέρουν να δραπετεύσουν, αφού ο γιος θα κερδίσει, βαθμιαία την εύνοια του Σάνσο. Θα ψάξουν να βρουν τη μητέρα τους και όλοι μαζί θα αποτίσουν φόρο τιμής στον πατέρα τους.
Το μελοδραματικό αυτό έργο του Μιζογκούτσι, βυθίζεται περισσότερο στην παράδοση του καμπούκι. Όλο είναι μια αναφορά στια μεσαιωνικά θέματα της Ιαπωνίας. Ουσιαστικά όμως η ιαπωνική παράδοση δεν είναι παρά ένα αναφερόμενο στη σύγχρονή του κατάσταση. Μια κριτική στη βία και στις απάνθρωπες συμπεριφορές, οι οποίες είναι ίδιες με αυτές στη μεταπολεμική Ιαπωνία. Εύκολα ο θεατής μπορεί να αναγνωρίσει μια κριτική τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ιαπωνική διακυβέρνηση, η οποία ήταν εξολοκλήρου υποτελής στις ΗΠΑ.
Η ταινία είναι ασπρόμαυρη, η γλώσσα είναι η ιαπωνική, με ελληνικούς υπότιτλους. Ο ήχος είναι 1.0 mono sound, το forma είναι full screen, η περιοχή 2 και ο χρόνος 123 λεπτά. Εκτός από την ταινία, υπάρχουν σχόλια, κριτικές, διακρίσεις, επιλογές ενοτήτων, βιογραφίες, φιλμογραφίες, φωτογραφίες και τρέιλερ των DVD της New Star.
ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ
Στο Κιότο, στο 17ο αιώνα, η Οσάν κατάγεται από μια αριστοκρατική οικογένεια, η οποία είναι ξεπεσμένη. Παντρεύεται τον Ισούν, ο οποίος είναι μεγαλύτερος στην ηλικία από αυτή, αλλά πλούσιος. Ένας υπάλληλός του, ο Μοχέι, είναι κρυφά ερωτευμένος μαζί της. Όταν κατηγορούν, ψευδώς, την Οσάν ότι έχει το Μοχέι ως εραστή, τότε αυτοί φεύγουν μαζί. Ο Ισούν διατάζει τους άντρες του να τους βρουν και να τους χωρίσουν για να μη ρεζιλευτεί στην κοινωνία. Η Οσάν και ο Μοχέι, σε αυτό το διάστημα, ανακαλύπτουν τον έρωτα τους και γίνονται σχεδόν εραστές. Όταν τους βρίσκουν αποφασίζουν να τους τιμωρήσουν με σταύρωση, όπως συνηθιζόταν στην Ιαπωνία, εκείνη την εποχή.
Είναι η δεύτερη ταινία του Μιζογκούτσι που αναφέρεται στη μεσαιωνική Ιαπωνία, η οποία παράχθηκε την ίδια χρονιά με την προηγούμενη. Η Ιαπωνία έχει, αυτή την εποχή, το 1954, ανάγκη τις παλιές αξίες, όπως έχει πολύ μεγάλη ανάγκη τις αναγωγές του τότε, του παρελθόντος, με την εποχή που γυρίστηκε η ταινία. Ο Μιζογκούτσι αναγκάζεται να ηθογραφεί για να υπάρχει κάποια αναγωγή των ηθών με αυτά μιας Ιαπωνίας που ολισθαίνει σε μια κοινωνική αποσύνθεση, χάνοντας κάθε πατροπαράδοτη αξία. Με αυτή την έννοια, θα μπορούσε κάποιος να εντάξει τον «Επιστάτη Σάνσο» και αυτή την ταινία, σε μια ενιαία θεματική.
Η ταινία είναι ασπρόμαυρη, η γλώσσα είναι η ιαπωνική, με ελληνικούς υπότιτλους. Ο ήχος είναι 1.0 mono sound, το forma είναι full screen, η περιοχή 2 και ο χρόνος 102 λεπτά. Εκτός από την ταινία, υπάρχουν σχόλια, κριτικές, διακρίσεις, επιλογές ενοτήτων, βιογραφίες, φιλμογραφίες, φωτογραφίες και τρέιλερ των DVD της New Star.
Γιάννης Ιωαννίδης
Ο ΣΑΜΟΥΡΑΪ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ