3x3 Στην Ταινιοθήκης της Ελλάδος
Άγνωστες πτυχές στη ζωή τριών κορυφαίων δημιουργών στο χώρο της τέχνης και των γραμμάτων φωτίζει το Αφιέρωμα: «3Χ3: τρία πρόσωπα τρία ντοκιμαντέρ», το οποίο φιλοξενείται, από τις 11 έως τις 17 Φεβρουαρίου, στη νέα αίθουσα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
.
.
. Πρόκειται για τα ντοκιμαντέρ «Ο τρίτος Τάκης», της Κατερίνας Πατρώνη, «Charisma X: Ιάννης Ξενάκης», της Έφης Ξηρού και «Ο Λόρκα μέσα μου», του Κώστα Νταντινάκη, το οποίο παρουσιάζεται σε πανελλήνια πρώτη στην Ταινιοθήκη. Στο πλαίσιο του αφιερώματος, την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου, μετά τη προβολή της ταινίας «Ο τρίτος Τάκης», θα ακολουθήσει συζήτηση με τη σκηνοθέτιδα Κατερίνα Πατρώνη και τους Γιώργο Ρόρρη και Τάκη Πιτσελά, ενώ στο τέλος της προβολής του ντοκιμαντέρ «Ο Λόρκα μέσα μου», την Κυριακή 14 Φεβρουαρίου η στιχουργός και μεταφράστρια Αγαθή Δημητρούκα θα μιλήσει με τον Κώστα Νταντινάκη για την ελληνική περιπέτεια του Λόρκα.
Ο ΤΡΙΤΟΣ ΤΑΚΗΣ
Από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο, ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει το «Πορτραίτο του Τάκη Πιτσελά με πορτοκαλί γραβάτα». Εκεί, μέσα στο εργαστήριο, πίσω από τα κλειστά παράθυρα, κάτω από το φως των προβολέων, μπροστά από τους παλιούς τοίχους, από τον χειμώνα μέχρι το τέλος της άνοιξης, ζωγράφος και μοντέλο φτιάχνουν έναν δικό τους κόσμο, ιδιαίτερο, γοητευτικό και άγνωστο. Η ταινία «Ο τρίτος Τάκης» μας ανοίγει την πόρτα στη κρυφή ζωή του εργαστηρίου του Γιώργου Ρόρρη, στην αγωνία της δημιουργίας και της αμφιβολίας, στη ζωγραφική πράξη, στη σχέση μοντέλου και ζωγράφου, στις εντάσεις, τις σιωπές, τους δισταγμούς, την καθημερινότητα, σε μια περιπέτεια φιλίας και τρυφερότητας, απογοήτευσης και ενθουσιασμού, επίπονης εργασίας και βαθιάς ανθρώπινης σχέσης.
Η Κατερίνα Πατρώνη σκηνοθέτησε αυτή την ταινία, μετά από μια σειρά ταινιών μικρού μήκους, οι οποίες είχαν παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ της Δράμας. Πριν από αυτή την ταινία σκηνοθέτησε και άλλες ταινίες ντοκιμαντέρ. Βλέπουμε στη δουλειά της την διεισδυτική ματιά που στοχεύει τον πυρήνα του θέματος και δομεί την αφήγησή της με τον πλέον μινιμαλιστικό, αλλά απόλυτα εκφραστικό και δομικό τρόπο. Ο θεατής νομίζει ότι βλέπει ένα κλασικό έργο, όμως, μετά από πολύ λίγο χρόνο, καταλαβαίνει ότι τα μέσα έκφρασης και αφήγησης δεν είναι μόνο ο λόγος και το εικαστικό περιβάλλον, αλλά η και η σύνθεση των εικαστικών μερών με την ομιλία, ενταγμένα όλα σε ένα οργανικό σύνολο, με το μοντάζ, όπου το μικρά μέρη μπορεί να λειτουργήσουν αυτόνομα και μαζί με τα άλλα, συμπληρώνοντας ένα γιγαντιαίο παζλ όπου ο καθένας βρίσκει το σημείο ταύτισής του. Στη δουλειά της Κατερίνας Πατρώνη το εικαστικό και το αφηγηματικό μέρος είναι ένα, όπως σε κάθε καλή και ολοκληρωμένη ταινία.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Πατρώνη
Φωτογραφία:Κατερίνα Πατρώνη
Παραγωγή: Κατερίνα Πατρώνη
Χρωματικές διορθώσεις: Μάνος Χαμηλάκης
Μίξη ήχου: Γιώργος Φασκιώτης
Μοντάζ: Θανάσης Ντόβας
Συμπαραγωγοί: Vuokko Rajala, Anemos Productions, Xρήστος Νικολαρέας, 2/23
Με την ενίσχυση του ΕΚΚ.
CHARISMA X-ΙΑΝΝΗΣ ΞΕΝΑΚΗΣ
Ένα ντοκιμαντέρ για την ζωή και το έργο του συνθέτη Ιάννη Ξενάκη, του αρχιτέκτονα του ήχου, το έργο του οποίου συμφιλιώνει την Τέχνη με την Επιστήμη και κάνει τη μουσική να συμμετέχει ξανά στα γεγονότα του κόσμου. Το ντοκιμαντέρ αναπτύσσεται σε ενότητες μέσα από τις οποίες ανιχνεύεται το πώς τα φυσικά φαινόμενα μεταμορφώνονται σε ηχητικά σύμπαντα και πώς η φιλοσοφική σκέψη του, τα μαθηματικά, η αρχιτεκτονική πράξη και η ιστορικο-πολιτική εμπειρία του μετουσιώνονται σε μουσική.
Στο πολυδιάστατο έργο του Ξενάκη μάς οδηγούν οι μουσικές συνθέσεις του, στοιχεία από το αρχιτεκτονικό του έργο, συνεντεύξεις του, καθώς και αρχειακό υλικό από την «Ορέστεια» και τα «Πολύτοπα», τις μαζικές τελετουργίες ήχου και φωτός. Η κάμερα καταγράφει μουσικούς που ερμηνεύουν, ειδικά για το ντοκιμαντέρ, έργα του όπως τα «Nomos», «Alpha», «Charisma», «Naama» και «Keren» στους Δελφούς, στο σπίτι του στο Παρίσι και στο Μοναστήρι της La Tourette. Στα ίχνη του Ξενάκη μάς οδηγούν οι συνεντεύξεις των Françoise Xenakis, Mâkhi Xenakis, Γιώργου Απέργη, Curtis Roads, François-Bernard Mâche, Sharon Kanach, Μάκη Σολωμού, Gérard Pape, Elisabeth Chojnacka, Γιώργου Κουμεντάκη και Ροβήρου Μανθούλη.
Η σκηνοθεσία της Έφης Ξηρού αναδεικνύει το πολυδιάστατο του έργου του Ξενάκη. Η ταινία κινείται στο χώρο έτσι όπως και η μουσική του Ξενάκη, έρποντας, σχεδόν, στο χωροχρόνο και δημιουργώντας νέες μορφές πρωτόγνωρες για όλους μας αφού η μουσική έρχεται σε μια απόλυτη σύζευξη με τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Ο χώρος, σε τρεις διαστάσεις, αναδομείται από τον Ξενάκη και γίνεται μια κοσμογονία. Στην ταινία αυτό το τρισδιάστατο παρουσιάζεται σε δύο διαστάσεις, όμως η πολύ έξυπνη χρησιμοποίηση, από τη σκηνοθέτιδα, αφηγηματικών μερών από τέχνες που εκφράζονται άμεσα στο χώρο, όπως ο χορός, το βάθος πεδίου, η αλληλοδιείσδυση του ενός αφηγηματικού μέρους στο άλλο, με αρμονικό και εικαστικό τρόπο, μας δίνει τόσο την έννοια του τρισδιάστατου όσο και την έννοια, εικαστικά και αφηγηματικά, της σύζευξης αυτών των τεχνών στο χώρο και το χρόνο.
ΣΥΝΕΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Έφη Ξηρού
Σενάριο: Έφη Ξηρού
Φωτογραφία: Φίλιππος Κουτσαφτής
Μοντάζ: Αλέξης Πεζάς
Ηχος: Μαρίνος Αθανασόπουλος
Παραγωγός: Τζίνα Πετροπούλου
Παραγωγή: Vox Documentaries, ΕΚΚ, ΕΡΤ Α.Ε.
Ο ΛΟΡΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ
«Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, έτσι όπως αισθηματοποιήθηκε μέσα μου από παιδί, ακούγοντας τραγούδια των Μάνου Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Γλέζου και Χρήστου Λεοντή, σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου, Οδυσσέα Ελύτη και Λευτέρη Παπαδόπουλου». Με αυτό τον τρόπο μας εισάγει ο σκηνοθέτης Κώστας Νταντινάκης στην ταινία του.
Τα γυρίσματα της ταινίας ξεκίνησαν τον Οκτώβριο 2008 στη Γρανάδα, αμέσως μετά την απόφαση του δικαστή Γκασπάρ να επιτραπεί η έρευνα για τον ομαδικό τάφο όπου εικαζόταν ότι είναι θαμμένος ο ποιητής. Το πράσινο φως για τις ανασκαφές (οι οποίες άρχισαν ένα χρόνο μετά, τον Οκτώβριο του 2009) δόθηκε, μετά από επίμονο αίτημα ιστορικών, των οικογενειών των νεκρών που εκτελέστηκαν μαζί με τον Ανδαλουσιάνο δημιουργό την αυγή της 19ης Αυγούστου 1936 και του Σωματείου «Ανάκτηση της Ιστορικής Μνήμης».
Μελετώντας τον Λόρκα, αναφέρει ο σκηνοθέτης, είδα στην ποίησή του όχι μόνο να προβλέπει τον ίδιο του τον θάνατο, να εύχεται σε συνέντευξή του «το σώμα μου να θαφτεί σε κήπο ώστε το υπερπέραν μου να γίνει κάτι γόνιμο», αλλά και να προφητεύει ότι όσο κι αν ψάξουν δεν πρόκειται να τον βρουν ποτέ! Αυτό εξάλλου υποστηρίζει στην ταινία ο νεκρός ποιητής (τον ενσαρκώνει ο ηθοποιός Γιάννης Βιολάκης) στην ερευνήτρια του έργου του (την υποδύεται η ηθοποιός Δέσποινα Πολλαναγνωστάκη).
Πριν ένα μήνα (τέλη Δεκεμβρίου 2009) τερματίστηκε, δίχως κανένα αποτέλεσμα η -τρίμηνης διάρκειας- έρευνα, ήταν στο επίκεντρο της δημοσιότητας ,όχι μόνο στην Ισπανία αλλά και διεθνώς, αφήνοντας άλυτο ένα από τα διασημότερα μυστήρια του Ισπανικού Εμφυλίου. Εφόσον. Δεν βρέθηκε τίποτα στην τοποθεσία -που είχε υποδειχθεί βάσει δηλώσεων μάρτυρα που ήταν παρών στην ταφή του ποιητή- οι ανασκαφές δε θα συνεχιστούν αλλού, ανέφεραν οι Αρχές.
Εκείνες τις μέρες κυκλοφόρησε στη Μαδρίτη βιβλίο με τη μαρτυρία της κόρης του υπεύθυνου της σύλληψης του Λόρκα : «Μετά την άμεση κατακραυγή που προξένησε η επιβεβαίωση της είδησης της δολοφονίας του ποιητή από Φαλαγγίτες και δεξιούς αυτονομιστές, ο δικτάτορας Φράνκο θυμωμένος, διέταξε την εκταφή και εξαφάνιση κάθε ίχνους του εγκλήματος, ώστε η ανακάλυψή του να μην σταθεί εμπόδιο στην αναγνώριση του καθεστώτος του από την διεθνή κοινότητα».
Η ταινία ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2009, αλλά χρειάστηκε να περιμένω, λέει ο σκηνοθέτης, τη λήξη των ανασκαφών, πριν την πρώτη δημόσια προβολή της.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Κώστας Νταντινάκης
Σενάριο: Κώστας Νταντινάκης
Παραγωγή: Κώστας Νταντινάκης
Ερμηνείες: Γιάννης Βιολάκης, Δέσποινα Πολλαναγνωστάκη
Με την ενίσχυση του ΕΚΚ.
ΩΡΕΣ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
ΠΕΜΠΤΗ 11/2
19:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
20:15 «Ο Λόρκα μέσα μου»
22:00 «Ο τρίτος Τάκης»
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 12/2
19:00 «Ο τρίτος Τάκης» (ακολουθεί συζήτηση)
21:45 «Charisma X: Ιάννης Ξενάκης»
23:00 «Ο Λόρκα μέσα μου»
ΣΑΒΒΑΤΟ 13/2:
19:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
20:15 «Ο Λόρκα μέσα μου»
21:45 «Ο τρίτος Τάκης»
ΚΥΡΙΑΚΗ 14/2
19:00 «Ο Λόρκα μέσα μου» (ακολουθεί συζήτηση)
21:00 «Ο τρίτος Τάκης»
23:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
ΔΕΥΤΕΡΑ 15/2
19:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
20:15 «Ο Λόρκα μέσα μου»
21:45 «Ο τρίτος Τάκης»
ΤΡΙΤΗ 16/2
19:00 «Ο τρίτος Τάκης»
21:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
22:15 «Ο Λόρκα μέσα μου»
ΤΕΤΑΡΤΗ 17/2
19:00 «Charisma X-Ιάννης Ξενάκης»
20:15 «Ο Λόρκα μέσα μου»
21:45 «Ο τρίτος Τάκης»
ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ
Στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στο νέο της χώρο:
Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136
τηλέφωνα: 210 3609695, 210 3612046, 210 6007555.
3X3 ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
