ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ 2008
ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Στις 17 Σεπτεμβρίου αρχίζει το Φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X για να τελειώσει στις 28 του ίδιου μηνός. Η 14η διοργάνωση, το 2008, ξαναβρίσκει τους τέσσερις κινηματογράφους Αττικόν Cinemax Class, Απόλλων Cinemax Class και Δαναός 1 & 2. Η επίσημη πρεμιέρα του Φεστιβάλ είναι προγραμματισμένη για την Τετάρτη, 17 Σεπτεμβρίου, με προβολή της ταινίας «Ανάμεσα στους τοίχους» («Entre les murs»,) του Λοράν Καντέ (είσοδος μόνο με προσκλήσεις). Το Φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί την Κυριακή, 28 Σεπτεμβρίου, με την τελετή λήξης, την απονομή των βραβείων και την προβολή της ταινίας «Τυχερή κι ευτυχισμένη» («Happy go lucky») του Μάικ Λι.
ΚΑΘΑΡΟΙ ΑΓΩΝΕΣ;
Στον απόηχο των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου και στο πλαίσιο του τμήματος Ντοκιμαντέρ, οι Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X, σε συνεργασία με τον ΟΠΑΠ, δίνουν στους θεατές την ευκαιρία να δουν λιγότερο γνωστές πτυχές του κόσμου των σπορ και συγχρόνως μια απάντηση. Πόσο καθαροί είναι τελικά οι «Καθαροί αγώνες»; Το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X θέλει να ρίξει μια αιχμηρή ματιά στη μοναδική ίσως ανοιχτή πληγή του παγκόσμιου αθλητισμού: το ντόπινγκ.
Σε μια εποχή που το μέγεθος, η δύναμη και η ταχύτητα αποτελούν ενδείξεις ότι το «αρχαίο πνεύμα είναι αθάνατο» τελικά ίσως να μην είναι και τόσο «ωραίο μεγάλο και αληθινό», στις μέρες μας. Οι παραγωγοί των πολυβραβευμένων «Ακήρυχτος πόλεμος» («Bowling for columbine») και «Φαρενάιτ 9/11» («Fahrenheit 9/11») και ο σκηνοθέτης Κρίστοφερ Μπελ απαντούν στα πιο πάνω ερωτήματα στο συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ «Bigger stronger faster».
Στην αντίπερα πλευρά του κόσμου, μία γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα του Βερολίνου επισκέπτεται την Τεχεράνη με μοναδικό σκοπό να δώσει έναν αγώνα με την εθνική ομάδα γυναικείου ποδοσφαίρου του Ιράν. Με δεδομένη την θέση της γυναίκας στη συγκεκριμένη κοινωνία το όλο εγχείρημα μοιάζει αδιανόητο. Το αιχμηρό ντοκιμαντέρ «Football under cover», των Ντέιβιντ Άσμαν και Αγιάτ Νατζαφί επανεξετάζει τον «αναβαθμισμένο» ρόλο της γυναίκας αλλά και τον ολοκληρωτισμό του αθλητικού ιδεώδους, σε ένα ντοκιμαντέρ που σοκάρει και συγκινεί. Να πούμε ότι οι σκηνοθέτες των δύο ταινιών θα βρεθούν στην Αθήνα και θα συζητήσουν για τη σύγχρονη εξέλιξη του αθλητισμού, με συντονιστή τον Φίλιππο Συρίγο, όσοι πιστοί προσέλθετε, σύμφωνα με τις στατιστικές οι πιστοί θα είναι πολλοί, αφού η μπάλα είναι μια θρησκεία που δεν έχει άθεους.
ANIMATION
Μια μοναδική γνωριμία με τον σύγχρονο μάγο του animation και υποψήφιο για Οσκαρ, Bill Plympton, ετοιμάζει για το κοινό του το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X. Ο Αμερικάνος animator, και παλιός γνωστός του Φεστιβάλ, με το ιδιαίτερο στυλ που τον κατατάσσει στους κορυφαίους του είδους του, επιστρέφει στις Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X με τη νέα του ταινία μεγάλου μήκους, «Idiots and angels», αλλά και παλιότερα διαμάντια που έχουν συμμετάσχει και βραβευτεί σε κορυφαία φεστιβάλ, σε ένα μικρό Φεστιβάλ. Επιπλέον, ο Plympton θα παρουσιάσει στο κοινό πρωινό workshop, ενώ τα σχέδια που θα σκιτσάρει στη διάρκεια της παρουσίασης, θα χαρίσει στους θεατές μετά το τέλος της ομιλίας του!
Δείχνοντας πάντα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη σχέση του κινηματογράφου με την πολιτική πραγματικότητα, το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου CONN-X θα προβάλει ανάμεσα στις πρεμιέρες του την ταινία που αναστάτωσε το Φεστιβάλ Καννών και απέσπασε τη Χρυσή Κάμερα: το «Hunger», ο βραβευμένος με Turner Prize εικαστικός Στιβ Μακουίν παρουσιάζει την πρώτη του ταινία μυθοπλασίας, στοχεύοντας στη 40ήμερη, μοιραία απεργία πείνας του αγωνιστή του IRA, Μπόμπι Σαντς, το 1981. Ο Μάικλ Φασμπέντερ στον πρωταγωνιστικό ρόλο αφήνει αποτύπωμα που θα συζητηθεί, ένα ρόλο που θα αιχμαλωτίσει το θεατή.
ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
Οι αίθουσες Απόλλων Cinemax Class, Αττικόν Cinemax Class, Δαναός 1 και Δαναός 2 θα γεμίσουν και πάλι με μουσική, εικόνες και θεατές που εκτός από τα μάτια τους ξέρουν να αφήνουν ανοιχτά και τα αυτιά τους! Οι Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X μας προσκαλούν ξανά σε ένα από τα πιο αγαπημένα τμήματα του φεστιβάλ, την ενότητα Μουσική και φιλμ, για να διασκεδάσουμε με ταινίες και ταινίες-ντοκιμαντέρ που φιλοδοξούν να ξεσηκώσουν εκτός από συζητήσεις και εμάς από τα καθίσματα.
Αναπόσπαστο κομμάτι του Φεστιβάλ είναι οι καλεσμένοι του και το τμήμα Μουσική και φιλμ υποδέχεται πάντα μερικούς από τους πιο καταξιωμένους επαγγελματίες και καλλιτέχνες της διεθνούς μουσικής σκηνής για να γνωρίσουμε από κοντά, να συζητήσουμε και να διασκεδάσουμε μαζί τους.
Την αρχή θα κάνει ο σπουδαίος Βρετανός σκηνοθέτης Τζούλιαν Τεμπλ, δημιουργός των εξαιρετικών μουσικών ταινιών-ντοκιμαντέρ «The filth and the fury», «Glastonbury» και «Joe Strummer the future is unwritten», το οποίο ενθουσίασε στις περσινές Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X. Ο άνθρωπος το όνομα του οποίου έχει συνδεθεί άμεσα με το κίνημα του πανκ, που έχει δουλέψει για καλλιτέχνες όπως οι Sex Pistols, οι Rolling Stones, ο Ντέιβιντ Μπάουι και οι Depeche Mode, θα έρθει στην Αθήνα και θα μας παρουσιάσει τη νέα του ταινία «Eternity man».
Ο Κωνσταντίνος Βήτα θα είναι στην Διεθνή Κριτική Επιτροπή του τμήματος Μουσική και φιλμ, μαζί του εκπρόσωποι του παγκόσμιου καλλιτεχνικού γίγνεσθαι, από το γνωστό παιδί της γαλλικής ηλεκτρικής σκηνής, Kιντ Λόκο και ο Κερκ Χάνικατ, κριτικός του έγκυρου κινηματογραφικού περιοδικού Hollywood Reporter, αυτοί θα αποφασίσουν για το ποια ταινία από το διαγωνιστικό μέρος του τμήματος θα βραβευτεί με τη Χρυσή Αθηνά-Μουσική και φιλμ και το χρηματικό έπαθλο των 10.000 ευρώ.
Οι ταινίες που θα διαγωνισθούν είναι το ντοκιμαντέρ «Public enemy, welcome to the terrordome». Πρόκειται για το σχήμα που καθόρισε την εξέλιξη της μαύρης μουσικής τα τελευταία 20 χρόνια. Καθόλου περιττές όμως δεν είναι οι εικόνες και οι μουσικές ενός ντοκιμαντέρ, στο οποίο οι Public Enemy θα μας αποκαλυφθούν ως προσωπικότητες και θα μας αποδείξουν το αυτονόητο: πως είναι από τα σημαντικότερα στοιχεία πολιτισμού που έχουν προσφέρει οι ΗΠΑ εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Ίσως η καλύτερη ορχήστρα του πλανήτη, η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου, περιοδεύει στην Ασία και ο σκηνοθέτης Τόμας Γκρούμπε, με το ντοκιμαντέρ «Trip to Asia : die suche nach dem einklang», μας προσφέρει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να παρακολουθήσουμε τι συμβαίνει πίσω από τη σκηνή. Οι πρόβες, τα άγχη και οι απλές καθημερινές σκηνές μερικών από τους καλύτερους μουσικούς του κόσμου που αποδεικνύουν ότι μια ορχήστρα είναι ένας ζωντανός οργανισμός, σε ένα σπάνιο ντοκουμέντο που αφορά κάθε μουσικόφιλο.
Στην αρχή της δεκαετίας του ’90 ο Μαρκ Φλάναγκαν άνοιξε στο Λος Άντζελες το κλαμπ «Largo», που σύντομα έγινε το στέκι μερικών από τους πιο σημαντικούς μουσικούς της εναλλακτικής σκηνής. Το 2007 μαζί με τον Άντριου φον Μπάαλ σκηνοθέτησαν το ομώνυμο ντοκιμαντέρ, στο οποίο καταγράφουν τον παλμό του θρυλικού κέντρου που φιλοξένησε μουσικούς όπως οι Φιόνα Απλ, Τζον Μπράιον, Άντριου Μπερν και stand-up κωμικούς καλλιτέχνες όπως οι Τζον Σ. Ρέιλι, Πάτον Όσβαλτ, Ζακ Γαλιφιανάκης. Λίγα μόνο ονόματα που με μοναδικό τρόπο μπορούν να μεταμορφώσουν τη σκοτεινή αίθουσα στο ίδιο το Largo.
Δε θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερος τίτλος από το «Bananaz» για ένα ντοκιμαντέρ, το οποίο βάζει στο μικροσκόπιο ένα συγκρότημα που κατάφερε με μόνο δύο άλμπουμ να αφήσει το στίγμα του στη μουσική των πρώτων χρόνων του 2ου αιώνα: τους Gorillaz. Η πορεία τους από το ξεκίνημα μέχρι την κορυφή, σε έναν κατατοπιστικότατο οδηγό για όσα συνέβησαν στο στούντιο, τις περιοδείες και τις συνεργασίες του ξεχωριστού αυτού σχήματος, με μία ματιά που ταιριάζει γάντι με την εικόνα που επέλεξαν να προωθήσουν.
ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΜΗΜΑ
Μπορεί η μουσική να αλλάξει τον κόσμο; Το ντοκιμαντέρ «Playing for change-peace through music» είναι ένα ταξίδι σε μεγαλουπόλεις της Αμερικής και της Ευρώπης, προσφυγικούς καταυλισμούς στο Θιβέτ, κοινότητες Ινδιάνων στις ΗΠΑ και σε μια διαφορετική Νότια Αφρική, σταθμούς με κοινό παρονομαστή τη μοναδικότητα και τη δύναμη της μουσικής. Ένα μεθυστικό χαρμάνι ήχων και μερικές από τις καλύτερες μουσικές που έχουν καταγραφεί σε κάμερα τα τελευταία χρόνια μάλλον απαντούν θετικά στην παραπάνω ερώτηση.
Την άποψη αυτή ενισχύει και η ταινία «War child», με την ιστορία του Εμανουέλ Τζαλ, ενός ανθρώπου που από παιδί-στρατιώτης στο Σουδάν κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να κάνει τις εμπειρίες του τέχνη, με απώτερο σκοπό να βοηθήσει στην αλλαγή μίας κατάστασης που αποτελεί όνειδος για το ανθρώπινο είδος. Ένα χιπ χοπ διαφορετικό, άμεσο, σπαρακτικό, μακριά από συμμορίες, ναρκωτικά και εύκολο χρήμα που γίνεται κραυγή για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την υφήλιο.
Οι ελληνικές παρουσίες υπάρχουν στο τμήμα Μουσική και φιλμ. Μας καλούν να επιβιβαστούμε στο «Velvet bus»! Ένα λεωφορείο με σκηνοθετικό οδηγό την Γκρατσιέλλα Κανέλλου και επιβάτες τους My Wet Calvin, Victory Collapse, The Boy και The Callas, ξεκινάει ένα ταξίδι σε οκτώ πόλεις και για δέκα ημέρες. Μέρη που είδαν, άνθρωποι που συνάντησαν και πώς από άγνωστοι μεταξύ τους, μουσικοί, ηχολήπτες και δημοσιογράφοι, κατέληξαν μια παρέα σε ένα ταξίδι-αφιέρωμα στην παρουσίαση της ανεξάρτητης μουσικής δημιουργίας, εκτός των κλειστών συνόρων της Αθήνας.
Υπάρχουν επίσης οι ταινίες του τμήματος Μουσική και φιλμ που ξεχώρισαν στην παγκόσμια και εγχώρια παραγωγή και που παρουσιάζονται στο δημοφιλές τμήμα εκτός συναγωνισμού. Οι ταινίες αυτές μας ταξιδεύουν στα πιο ετερόκλητα μουσικά είδη, μας παρουσιάζουν άγνωστες πτυχές αγαπημένων καλλιτεχνών, μας ξεναγούν σε περιοδείες που προκάλεσαν και κυρίως μας διηγούνται ιστορίες που ξεσηκώνουν, αλλά και συγκινούν, με κύριο γνώρισμα την ένωση της μουσικής με τον κινηματογράφο.
Με τίτλο «Ηip hop, ρυθμοί και ρίμες», ο Νίκος Σκαρέντζος σκηνοθετεί το ελληνικό hip hop, έτσι όπως το βιώνουν τα συγκροτήματα που πρωταγωνιστούν στο μουσικό αυτό κίνημα στην Ελλάδα σήμερα. Στην ταινία θα παρακολουθήσουμε τη ζωή μιας παρέας παιδιών με διαπολιτισμική καταγωγή που ζουν στην Αθήνα, μοιράζονται την αγάπη για αυτό το μουσικό είδος και προσπαθούν να φτιάξουν ένα συγκρότημα για να κερδίσουν μία θέση στο ελληνικό hip hop. Στην πορεία θα μυήσουν όλους εμάς στη φιλοσοφία του χιπ χοπ με όλα τα στοιχεία που αυτό περιέχει όπως ο στίχος, το μήνυμα, το DJing, το MCing, το Beatbox, το breakdance και το graffiti.
Με το «Rainbow around the sun», θα μπούμε στο μυαλό του Ζάκαρι Μπλαστ, ενός ταλαντούχου μουσικού που μπορεί να πίνει πολύ, έχει όμως βρει έναν μαγικό τρόπο να ξεφεύγει από τα προβλήματά του δημιουργώντας με τη φαντασία του έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η μουσική. Με ελάχιστους διαλόγους αφού σχεδόν τα πάντα παρουσιάζονται μέσω των τραγουδιών, ένα ροκ μιούζικαλ στα χνάρια του «Hedwig and the angry inch», που σε λίγα χρόνια θα θεωρείται κλασικό.
Στο «CSNY déjà vu» θα ενώσουμε τις φωνές μας με αυτές των Ντέιβιντ Κρόσμπι, Στίβεν Στιλς, Γκράχαμ Νας και Νιλ Γιανγκ στην αντιπολεμική τους περιοδεία με τίτλο «Freedom of Speech». Οι τέσσερις μουσικοί που εδώ και σαράντα χρόνια αντιστάθηκαν όσο ελάχιστοι στην επιθετική εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ περιοδεύουν στην Βόρεια Αμερική με μοναδικό σκοπό να αφυπνίσουν για ακόμα μία φορά τους συμπατριώτες τους ενάντια στο συνεχιζόμενο πόλεμο στο Ιράκ. Εκείνοι όμως δεν αντιδρούν πάντα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην οποιαδήποτε λεκτική επίθεση εναντίον του προέδρου Μπους του νεώτερου. Τα δύο πρόσωπα μιας πληγωμένης υπερδύναμης σε ένα ντοκιμαντέρ με πολλές πολιτικές προεκτάσεις και ακόμα περισσότερη μουσική.
Μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να μάθουμε πολλά για την αινιγματική προσωπικότητα του Λι Σκρατς Πέρι θα έχουμε με το «The upsetter». Μια από τις σημαντικότερες μουσικές φυσιογνωμίες των τελευταίων σαράντα χρόνων, ο άνθρωπος που στην ουσία έσπρωξε τον Μπομπ Μάρλεϊ να ασχοληθεί με την μουσική και ο «εφευρέτης» του dub δεν έπαψε ποτέ να ζει και να αναπνέει για την μουσική του. Με σπάνιο αρχειακό υλικό και ακόμα πιο σπάνιες κουβέντες από τον ίδιο τον Πέρι, ο Ίθαν Χίγκμπι και ο Άνταμ Μπάλα Λαφ, που το 2003 πήρε το βραβείο κοινού στο 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας με το «Bomb the system», μας φέρνουν κοντά σε μία κουλτούρα της οποίας μόνο ψήγματα έχουμε γνωρίσει μέχρι τώρα.
Ο Τζούλιαν Τέμπλ, ο άνθρωπος που λάτρεψε τους Sex Pistols, μας εκπλήσσει για μία ακόμα φορά με την απόφασή του να σκηνοθετήσει το «The eternity man», μια όπερα που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2003 στο Λονδίνο. Θέμα της, η ζωή του Άρθουρ Στέις, ενός πρώην αλκοολικού που έγινε χριστιανός και το μόνο που έκανε ήταν να γράφει την λέξη «αιωνιότητα» (eternity) με κιμωλία στα πεζοδρόμια. Μία μεταμοντέρνα όπερα η οποία με το ένα πόδι ακουμπά τον κόσμο του Μπρεχτ και με το άλλο αυτό του κινηματογραφικού «Moulin Rouge», η εκκεντρική δημιουργία του Τεμπλ θα μας μαγέψει με τις εικόνες της, τη μουσική και τον ανεπανάληπτο συνδυασμό τους.
Και φυσικά, όπως κάθε χρονιά το τμήμα Μουσική και Φιλμ δεν περιορίζεται στις σκοτεινές αίθουσες των κινηματογράφων. Μουσική χωρίς νυχτερινή διασκέδαση δεν υφίσταται, έτσι οι Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X θα εξασφαλίσουν τη συνέχεια της βραδινής εξόδου με parties, dj sets, live εμφανίσεις και ξεχωριστά μουσικά events!
ΔΥΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Η βραβευμένη ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, πρόσφατα και παραγωγός, η Ισίλντ Λε Μπεσκό γεννήθηκε στο Παρίσι στις 22 Νοεμβρίου του 1982 και, με τον χαρακτηριστικά παράδοξο τρόπο που συμβαίνουν τα σημαντικά πράγματα στην τέχνη, τη γνωρίσαμε πρώτα λόγω του υποκριτικού της ταλέντου και μετά ως πολυδιάστατο παιδί-θαύμα.
Η πιο περιζήτητη αποκάλυψη του σύγχρονου γαλλικού σινεμά, η γυναίκα που οι New York Times χαρακτήρισαν ως το σημερινό «It Girl», δεν έχει κλείσει ακόμα τα 26 της χρόνια κι έχει ολοκληρώσει τέσσερις ταινίες με τη δική της, αδιαμφισβήτητη υπογραφή. Κλέψαμε μια ματιά στη ραφαελική ομορφιά της όταν ήταν μόνο 14, στο μικρού μήκους «La puce», που απέσπασε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Καννών. Μόνο μέσα στο 2000 έκοψε την ανάσα ως ηθοποιός στο «Sade», του Μπενουά Ζακό, (κερδίζοντας, ταυτόχρονα, το βραβείο Σεζάρ πρωτοεμφανιζόμενης ηθοποιού), πρωταγωνίστησε στο «Bye bye Babylon», του Ραφαέλ Φρίντμαν, και εμφανίστηκε στο «Roberto succo», του Σεντρίκ Καν, και στο «Τα κορίτσια δεν ξέρουν κολύμπι», της Αν-Σοφί Μπιρό.
Η Λε Μπεσκό έχει κερδίσει ήδη το ελληνικό κοινό αφού το 2005 πήρε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο 46ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης για την ταινία «Στα παρασκήνια» («Backstage»), ενώ πέρυσι εντυπωσίασε με τη συγκλονιστική της ερμηνεία στην «Χαριστική βολή» («Pas douce»), που συμμετείχε στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του 13ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X.
Η εύθραυστη ομορφιά της καμουφλάρει μια βετεράνο του κινηματογράφου, μια και η Λε Μπεσκό έχει, ήδη, δημιουργήσει ή συμμετάσχει σε ταινίες ισάριθμες με τα χρόνια της. Το σκηνοθετικό της ντεμπούτο, με τίτλο «Half-Price», εντυπωσίασε με τη σκληρή και αυθεντική παρουσίαση της εφηβείας, καθόλου παράξενο, μια και έγραψε το σενάριο όταν η ίδια ήταν 16 χρόνων.
Έγραψε τη νέα της ταινία, «Charly», έχοντας στο μυαλό τον μικρό της αδελφό, Κόλια Λίτσερ, ο οποίος και αναλαμβάνει το ρόλο του Νικολά, ενός θλιμμένου 14χρονου αγοριού που εγκαταλείπει τη μοναχική και φτωχική ζωή του κι αναζητά την απεραντοσύνη της θάλασσας, μαζί και τον εαυτό του. Στο ταξίδι του γνωρίζει την Τσάρλι (Ζιλί-Μαρί Παρμεντιέ), μια ατίθαση μα συνάμα μανιακή με την τάξη νεαρή που ζει σε ένα τροχόσπιτο.
Φαινομενικά απλή στην αφήγησή της, η ταινία συγκλονίζει, ωστόσο, με την τόλμη και τη φιλοδοξία της, με τις μεγάλες ανάσες σιωπής, την απουσία μουσικής και τις εντυπωσιακές εικόνες υποβρύχιας ζωής που παραπέμπουν στο υποσυνείδητο του ήρωα της.
«Ήθελα, πάντα, να κάνω τα πράγματα με τον δικό μου τρόπο, ακόμα κι όταν ήμουν πολύ μικρή,» λέει η Λε Μπεσκό. «Η πρώτη ιδέα που μου ήρθε γράφοντας, ήταν κάποιου που πηγαίνει στο χιόνι και κάνει έρωτα με ένα κορίτσι. Το χιόνι αργότερα έγινε θάλασσα. Αλλά το σημαντικό στοιχείο έμεινε ίδιο: η μοναξιά του να είσαι νέος και χωρίς συντροφιά.»
Τον προσεχή καιρό η Λε Μπεσκό έχει πολλά να κάνει. Έχοντας μόλις ολοκληρώσει στην Ισλανδία τα γυρίσματα της νέας ταινίας του Νταμπούρ Κάρι («Noi albinoi»), «The good heart», όπου πρωταγωνιστεί, θα ξεκινήσει, το φθινόπωρο, τη σκηνοθεσία της τρίτης της ταινίας, την ιστορία τριών γυναικών που κατά λάθος διαπράττουν ένα φόνο. Η ταινία μεταφέρεται από τον κόσμο των εφήβων σε αυτόν των ενηλίκων, οι ήρωες, ωστόσο, παραμένουν ανένταχτοι περιπλανώμενοι, τόσο όμοιοι με τη δημιουργό τους!
Το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X® ξανασυστήνει στο κοινό την Αλμπερτίνα Κάρι, μια γυναίκα δημιουργό που κατάφερε να ξεχωρίσει στην πλούσια κινηματογραφική σκηνή της Αργεντινής και να διακριθεί διεθνώς. Οι φανατικοί θεατές του φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X θα θυμούνται το «Ακόμα κι οι Μπάρμπι μελαγχολούν» («Barbie tambien puede estar trieste») που προβλήθηκε το 2002, μια μικρού μήκους ταινία stop-motion animation που προκάλεσε και ακόμα συζητιέται, αφού πρόκειται για ένα ανατρεπτικό, σχεδόν πορνογραφικό, φιλμάκι με πρωταγωνιστές την κούκλα Μπάρμπι και τον Κεν.
Γεννημένη στο ανήσυχο Μπουένος Άιρες του 1973, έμεινε ορφανή σε ηλικία μόλις τεσσάρων ετών, όταν οι γονείς της έπεσαν θύματα του φασιστικού καθεστώτος που δολοφόνησε χιλιάδες πολίτες κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο πολυτάραχες περιόδους της ιστορίας της Αργεντινής, γνωστής και ως «Βρώμικος πόλεμος». Το γεγονός αυτό σημάδεψε τη ζωή της και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόταν τον κόσμο γύρω της και μεγαλώνοντας βρήκε στον κινηματογράφο ένα μέσο εκτόνωσης για τα έντονα συναισθήματά της. Σπούδασε σενάριο, φωτογραφία και σκηνοθεσία και ξεκίνησε να εργάζεται σε βραβευμένες ταινίες της αργεντίνικης παραγωγής.
Ανέλαβε την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά το 2001, όταν με δικό της σενάριο και με τίτλο «No quiero volver a casa» αφηγήθηκε μια ιστορία για το πώς ένας φόνος επηρεάζει τις ζωές δύο μεσοαστικών οικογενειών στην Αργεντινή του εικοστού πρώτου αιώνα.
Έχοντας αφήσει πολύ θετικές εντυπώσεις με το ντεμπούτο της, ενθουσίασε ακόμη περισσότερο με την επόμενη της δουλειά, το «Los rubios», ένα πρωτότυπο, σχεδόν δραματοποιημένο και αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ στο οποίο ψάχνει να βρει απαντήσεις για το παρελθόν της και τους χαμένους της γονείς. Η Κάρι επιστρέφει στο σπίτι που έζησε και μεγάλωσε τη δεκαετία του ’70 για να ενώσει τα κομμάτια του παζλ της εξαφάνισης των γονιών της και να φτιάξει έτσι μια ολοκληρωμένη εικόνα-ανάμνησή τους. Το ντοκιμαντέρ αυτό κέρδισε κοινό και κριτικούς όπου και αν προβλήθηκε, καθώς και έπαθλα που βοήθησαν την Κάρι να επεκτείνει τις σπουδές της σε διάφορες τεχνικές animation.
Χρησιμοποιώντας αυτές τις γνώσεις, δημιούργησε και το μικρού μήκους «Ακόμα κι οι Μπάρμπι μελαγχολούν» («Barbie tambien puede estar trieste»), ενώ ακολούθησε το Geminis, στο οποίο αποδομεί την αργεντίνικη μεσοαστική τάξη μέσα από την ιστορία της αιμομικτικής σχέσης δύο αδερφιών.
Η Αλμπερτίνα Κάρι συνεχίζει να γυρίζει ταινίες χωρίς συμβιβασμούς και ωραιοποιήσεις, ρίχνοντας διεισδυτικές ματιές στους δεσμούς της οικογένειας και αναλύοντας τα πιο σκοτεινά ανθρώπινα ένστικτα και στην τελευταία της ταινία, «La rabia».
Το συνολικό έργο της Αλμπερτίνα Κάρι θα προβληθεί στα πλαίσια του Αφιερώματος σε Νέο Σκηνοθέτη που έχουν οργανώσει οι Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X για όλους τους θεατές που θέλουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των κινηματογραφικών εξελίξεων.
ΖΑΚ ΤΟΥΡΝΕΡ
Γεννημένος το 1904 στο Παρίσι, ο Ζακ Τουρνέρ δεν άργησε όπως ήταν φυσικό να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του, Μορίς Τουρνέρ, ενός από τους θεμελιωτές της κινηματογραφικής βιομηχανίας και σίγουρα από τους πιο πρωτοπόρους δημιουργούς του κινηματογραφου. Δίπλα του και σε διάφορα πόστα από μοντέρ μέχρι ηθοποιός, έμαθε και γοητεύτηκε από όλα τα μυστικά μιας τέχνης που σύντομα και ο ίδιος θα συνέβαλε καθοριστικά στην εξέλιξή της. Αν και σε ηλικία 15 ετών είχε πάρει την αμερικανική υπηκοότητα, μεγαλώνοντας διατήρησε την ευρωπαϊκή του οπτική, δίνοντας στις ταινίες του μια ανανεωτική, πιο καλλιτεχνική φύση που έλειπε από τις άλλες παραγωγές της εποχής.
Ξεκίνησε τη σκηνοθετική του καριέρα το 1931, στην Γαλλία με τα «Tout ca ne vaut pas l’amour», «Toto» και «Les filles de la concierge». Οι ταινίες αυτές έδωσαν στο κοινό το στίγμα ενός σκηνοθέτη που, με τα λόγια του πατέρα του, «ήξερε τι ήθελε να κάνει και πώς ακριβώς να το πετύχει», αλλά και ο Τουρνέρ είχε την αυτοπεποίθηση να επιστρέψει στο Χόλιγουντ για να συνεχίσει από εκεί τη σκηνοθετική του πορεία.
Συνεργάστηκε αρχικά με το στούντιο της MGM, όπου δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη σε διάφορες παραγωγές, σκηνοθέτησε ο ίδιος αρκετές μικρού μήκους ταινίες και το 1939 σκηνοθέτησε την πρώτη του μεγάλου μήκους χολιγουντιανή παραγωγή «They all come out». Η κρίσιμη καμπή στην καριέρα του Τουρνέρ ήρθε το 1942, όταν γνώρισε τον παραγωγό Βαλ Λιούτον. Μαζί θα άλλαζαν δραματικά τον κινηματογράφο του τρόμου και τα B-movies θα έπαιρναν άλλη διάσταση από την πρώτη τους κιόλας συνεργασία, με το «Cat people», που αποτέλεσε τόσο εμπορική όσο και καλλιτεχνική έκπληξη. Στην ταινία ένας αρχαίος θρύλος προκαλεί την εμμονή σε μια γυναίκα ότι θα μεταμορφωθεί σε πάνθηρα αν αισθανθεί ερωτικό πάθος ή ζήλια. Η φοβία αυτή θα προκαλέσει μια αλυσιδωτή σειρά από αντιδράσεις μέχρι να αποκαλυφτεί η αλήθεια σε ένα θρίλερ που ακόμα και σήμερα μπορεί να προκαλέσει ανατριχίλες σε όσους το ζήσουν στις Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X.
Μετά την επιτυχία της ταινίας, ο Τουρνέρ και ο Λιούτον συνεργάστηκαν σε δύο ακόμα ταινίες-σταθμούς: στο «Περπάτησα με ένα ζόμπι» («I walked with a zombie») μία νεαρή νοσοκόμα ανακαλύπτει τις θανάσιμες συνέπειες του βουντού και της νεκρανάστασης, ενώ στο «Ο άνθρωπος λεοπάρδαλη» («The leopard man») μία εκπαιδευμένη λεοπάρδαλη ίσως δεν είναι το μόνο σαρκοβόρο πλάσμα που αφήνει πίσω του κατακρεουργημένα πτώματα στους δρόμους του Νέου Μεξικού.
Ο Ζακ Τουρνέρ όμως ήταν πολύ ανήσυχος για να σταματήσει σε ένα είδος ταινιών. Από τις ταινίες τρόμου, στα φιλμ νουάρ, τα γουέστερν και τα θρίλερ κατασκοπείας, άφηνε παντού την χαρακτηριστική του υπογραφή. «Είναι από τους σκηνοθέτες που η δουλειά τους ανανεώνει τον ενθουσιασμό σου για τον κινηματογράφο, κάθε φορά που βλέπω ένα έργο του στην οθόνη, θυμάμαι γιατί ήθελα να φτιάχνω ταινίες», ομολογεί ο Μάρτιν Σκορσέζε για τον Τουρνέρ που, η αλήθεια είναι, ότι ποτέ δεν είχε κατακτήσει τη θέση που του αξίζει στο πάνθεον των μεγάλων δημιουργών.
Το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X σε μια προσπάθεια να αποδώσει δικαιοσύνη, δίνει στους θεατές μια μοναδική ευκαιρία να απολαύσουν ταινίες όπως: το «Experiment perilous», σε μια από τις σπάνιες προβολές ενός φιλμ νουάρ με τόσα σκηνοθετικά ευρήματα που ο χαρακτηρισμός κλασικό δικαιολογείται απόλυτα, το «Out of the past», το οποίο με πρωταγωνιστές τους Ρόμπερτ Μίτσαμ, Κερκ Ντάγκλας και την Τζέιν Γκρίαρ ως femme-fatale, είναι για πολλούς όχι μόνο μία από τις κορυφαίες ταινίες του Ζακ Τουρνέρ αλλά και ένα από τα καλύτερα φιλμ νουάρ που έχουν γυριστεί ποτέ, και το «Berlin express», όπου οι δρόμοι της βομβαρδισμένης μεταπολεμικής Γερμανίας λειτουργούν ως σκηνικό σε ένα θρίλερ κατασκοπείας με πλάνα γεμάτα Ιστορία και μια ιστορία γεμάτη πλάνη, δράση και ανατροπές με πολιτικές προεκτάσεις.
Η λίστα του αφιερώματος στον Ζακ Τουρνέρ συμπληρώνεται με τους «Άρχοντες της νύχτας» («Nightfall»), ένα φιλμ νουάρ από τα τελευταία του είδους με πρωταγωνιστές τον Άλντο Ρέι και την Αν Μπάνκροφτ, και φυσικά το «Night of the demon», του 1957, στο οποίο ο Τουρνέρ επιστρέφει στο είδος που τον ανέδειξε με μια ιστορία μαύρης μαγείας και σατανικών δυνάμεων που παίζουν με το μυαλό των ηρώων και του θεατή. Άλλωστε, με τα δικά του λόγια, «τίποτα δεν είναι πιο εντυπωσιακό από το ανθρώπινο μυαλό. Ο φόβος, ο τρόμος, η φρίκη είναι μέσα μας. Δικαιολογημένα ή όχι, όλοι μας κουβαλάμε ένα αίσθημα ενοχής. Η κακία κυλάει στο αίμα μας, ακόμα κι αν έχουμε μάθει να την ελέγχουμε. Καλή ταινία τρόμου είναι εκείνη που ξυπνάει αυτά τα πρωτόγονά μας ένστικτα.»
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Το 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας CONN-X στo πλαίσιο του τμήματος Ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει μερικές από τις πιο αναμενόμενες παραγωγές του είδους που φωτίζουν δύο πολυσυζητημένες προσωπικότητες της τέχνης, αλλά και τις διαφορετικές όψεις της σύγχρονης πραγματικότητας.
Καταναλωτής αμέτρητου μπέρμπον και ναρκωτικών, εφευρέτης ενός νέου δημοσιογραφικού στιλ που πήρε το όνομα «gonzo», κατά πολλούς ο καλύτερος κωμικός συγγραφέας στα αμερικάνικα χρονικά και πρωταγωνιστής ενός ολόκληρου ειδικού τεύχους του περιοδικού Rolling Stone αμέσως μετά την αυτοκτονία του. Πίσω απ’ όλα τα παραπάνω βρίσκεται το όνομα του Χάντερ Σ. Τόμπσον, του μυθικού συγγραφέα του μυθιστορήματος «Φόβος και παράνοια στο Λας Βέγκας» και ιδιοφυών πονημάτων πάνω στο κατεστημένο της εποχής του.
Οι Νύχτες Πρεμιέρας CONN-X με το ντοκιμαντέρ «Gonzo», του Άλεξ Γκίμπνεϊ, που πέρυσι βραβεύτηκε με το Όσκαρ Ντοκιμαντέρ για το «Taxi to the dark side», προσφέρουν στους θεατές την πολυτέλεια μιας παρατεταμένης ματιάς στη ζωή και τη σημασία του Χάντερ Σ. Τόμσον. Εστιάζοντας στη, χρυσή για τον Τόμπσον, δεκαετία 1965-1975, το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει ανέκδοτα χειρόγραφα και οπτικοακουστικό υλικό, αποσπά ομολογίες έρωτα και μίσους για τον συγγραφέα και αφήνει την φωνή του Τζόνι Ντεπ να μας ξεναγήσει σε ένα φαινόμενο χωρίς διάδοχο.
Με τον θρυλικό σκηνοθέτη Ρόμαν Πολάνσκι καταπιάνεται η Μαρίνα Ζένοβιτς στο «Roman Polanski: wanted and desired», αναζητώντας την αλήθεια πίσω από τις καθοριστικές κατηγορίες για αποπλάνηση και βιασμό της 13χρονης Σαμάνθα Γκέιλι. Γεμάτο με μαρτυρίες και αρχειακό υλικό από τους μισούς χολιγουντιανούς θρύλους της δεκαετίας του 1970, το ντοκιμαντέρ σκιαγραφεί ένα ψύχραιμο και ειλικρινές πορτρέτο για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες φιγούρες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Με τόσο πλούτο στον κόσμο, γιατί συνεχίζουν να υπάρχουν τόσοι φτωχοί; Ο Φιλίπ Ντιάζ συναντιέται με νομπελίστες οικονομολόγους, ανασυνθέτει την ιστορία της παγκόσμιας εκμετάλλευσης από την εποχή της αποικιοκρατίας μέχρι σήμερα και προτείνει τη νηφάλια επιστημονική σκέψη ως απάντηση στην επικρατούσα λογική του εντυπωσιασμού και των απλουστεύσεων. Ένα διαφωτιστικό ντοκιμαντέρ που αποπειράται να προσδιορίσει το ερωτηματικό στο τέλος του «The end of poverty?».
Χαρακτηριστικά επίμονη και δυναμική, η Madonna καλεί τον κόσμο να αναλάβει τις ευθύνες του για τη σωτηρία του Μαλάουι, όπου πάνω από ένα εκατομμύριο παιδιά έχουν μείνει ορφανά λόγω της πανδημίας του AIDS. Με τη σπουδαία pop persona στην παραγωγή, το σενάριο και την παρουσίαση, το «I am because we are» (τίτλος παρμένος από μια φράση του διάσημου Αρχιεπισκόπου Ντέσμοντ Tούτου) αντικρίζει χωρίς καλλωπισμούς τα αδιέξοδα και κυρίως την αναγκαιότητα για δράση.
Καθώς η Τουρκία αποπειράται να εκσυγχρονιστεί εν μέσω εσωτερικού διχασμού, στην Κωνσταντινούπολη η γκέι κοινότητα ισχυροποιείται και απαιτεί την αναγνώριση των δικαιωμάτων της. Ένας νεαρός άντρας που φυλακίστηκε λόγω της ομοφυλοφιλίας του, ένας επίδοξος χορευτής της κοιλιάς που προς το παρόν επιβιώνει ως τραβεστί πόρνη, ένας σαραντάρης που ονειρεύεται να φύγει προς τη Δύση είναι μερικοί μόνο από τους ανθρώπους που η σκηνοθέτης Ντοντού Κιλίτς συλλαμβάνει με την κάμερά της στο «The other side of Istanbul», το πορτρέτο της αθέατης, και ακόμη πιο ενδιαφέρουσας, Κωνσταντινούπολης.
Τέλος – και μέσα στα πλαίσια του Αφιερώματος διαγωγή μηδέν, το «Baghdad High», τοποθετείται στην καρδιά της εμπόλεμης ζώνης της Βαγδάτης, όπου τέσσερις τελειόφοιτοι λυκείου πιάνουν ο καθένας τους από μια κάμερα και καταγράφουν την τελευταία τους χρονιά στο σχολείο. Ένας σουνίτης, ένας σιίτης, ένας κούρδος κι ένας χριστιανός, όλοι τους προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες για να ζήσουν ανθρώπινες ζωές, ανάμεσα στις βόμβες που σκάνε σε καθημερινή βάση δίπλα τους. Μια ολοκληρωτικά φρέσκια ματιά στον πόλεμο στο Ιράκ, αλλά και στους παγκόσμιους κώδικες της εφηβείας.
Επιμέλεια: Γιάννης Φραγκούλης
14ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ