ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

30ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΡΑΜΑΣ - ΤΡΙΤΗ ΗΜΕΡΑ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ

Η τρίτη μέρα του Φεστιβάλ ξεκίνησε με την προβολή ξένων ταινιών και ολοκληρώθηκε με τις ταινίες των Ελλήνων του κόσμου. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι αυτή η κατηγορία, Έλληνες του κόσμου δημιουργήθηκε για να προβάλλονται και να διαγωνίζονται ταινίες Ελλήνων που ζουν ή σπουδάζουν στο εξωτερικό και έχουν γυρίσει την ταινία τους εκεί, ενώ τόσο η γλώσσα όσο και το συνεργείο δεν είναι, κατά πλειοψηφία, ελληνικά.

ΟΙ ΙΣΠΑΝΟΙ

Το αφιέρωμα στον ισπανικό κινηματογράφο, με ταινίες μικρού μήκους τράβηξε την προσοχή του κοινού. Είδαμε τέσσερις από αυτές τις ταινίες, ένα καλό δείγμα από την ισπανική παραγωγή στην ταινία μικρού μήκους. Η ταινία «Viands» (2004), του Jose-Antonio Bonet, μας έβαζε για τα καλά σε ένα σουρεαλιστικό τοπίο. Όταν μπαίνει κάποιος σε ένα εστιατόριο, δεν ξέρει τι πρόκειται να του προκύψει. Ο μετρ, ένας Παπανδρέου, στην ταινία, είναι πολλές φορές βραβευμένος και έχει την ιδιοτροπία να τρώνε οι πελάτες όλο το φαγητό τους. Για το συγκεκριμένο πελάτη είναι πολύ, δεν μπορεί να το φάει, τον υποχρεώνουν, προσπαθεί να δραπετεύσει, δεν τα καταφέρνει, τελικά, με το ζόρι, τον υποχρεώνουν να φάει. Μια σουρεαλιστική κωμωδία, από αυτές που έχουν παράδοση οι Ισπανοί. Με το όνειρο ασχολείται η ταινία του Oscar Santos, «The dreamer» (2004), ένας ζωγράφος στην αρχή δεν μπορεί να κοιμηθεί, μετά πέφτει σε μια ατέλειωτη υπνηλία, υποστηρίζοντας ότι έτσι ταξιδεύει και βρίσκει τη γυναίκα του που έχει πεθάνει. Τελικά θα αποφασίσει να εγκαταλείψει όλη την περιουσία του και να κοιμηθεί μέχρι να πεθάνει. Εμείς βλέπουμε το τοπίο, γύρω από το σπίτι του να έχει αλλάξει και να έχει γίνει έτσι όπως αυτός, προφητικά, το έχει ζωγραφίσει.

Μια άλλη κωμωδία, «Dogfellers» (2006), του Acier Salazar, μας φέρνει στον κόσμο της μαφίας, όπου ένα πολύ όμορφο κορίτσι είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος. Ο ήρωας θέλει να τη σαγηνεύσει, αυτή όμως αγαπά το σκυλί της. Όταν θα σκοτωθεί σε μια σύγκρουση με την αστυνομία, τότε θα γίνει σκυλί για να την κατακτήσει. Μια εκπληκτική ταινία «Solo for chelo» (2005), του Daniel Chamoro, έχει στο κέντρο του ενδιαφέροντος μια ηλικιωμένη γυναίκα, η οποία ζει μόνη της. Καταφέρνει να μας μάθει πώς να ζούμε, πώς να κάνουμε τη ζωή μας ενδιαφέρουσα. Απλή κινηματογράφηση, ένας απλός τρόπος για να δει κανείς τη ζωή.

ΟΙ ΞΕΝΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Πολλές οι ταινίες και πολλές από αυτές ήταν πολύ ενδιαφέρουσες. Μια ταινία σαν τη «Ζωή των άλλων», η ταινία «Detectives», του Andreas Goldstein, γερμανική παραγωγή που μιλά για την πρώην Ανατολική Γερμανία, όπου όλοι παρακολουθούσαν όλους. Ο απόλυτος παραλογισμός, μια καταπληκτική αίσθηση χιούμορ, τελικά μια κατακραυγή ενάντια στο πρώην κομμουνιστικό καθεστώς. Τελικά μια γυναίκα, η σύζυγος ενός συγγραφέα, πρόσφυγα στη Δύση, θα τα φτιάξει με έναν πράκτορα, θα καταφέρει να τη στείλουν στη Δύση και μετά θα τους ξεχάσει. Ωραίο χιούμορ από το γερμανικό κινηματογράφο και πολύ εύστοχα εστιασμένη πολιτική κριτική.

Από το Μεξικό, η ταινία «Yamasaki’s box», του Jose Manuel Cravioto, είναι ένα σύγχρονο παραμύθι. Ένα παιδί βρίσκει ενδιαφέρον τη δουλειά ενός μάγου, θα τον πλησιάσει για να κάνει ένα ταξίδι με το κουτί του, μόνο που αυτό είναι χωρίς επιστροφή. Από την Ελβετία, η ταινία «Nghtfluttering», της Carmen Stadler, μας φέρνει σε ένα σύγχρονο πρόβλημα: στην απόσταση στα σύγχρονα ζευγάρια που δημιουργείται από τη ανικανοποίητη σεξουαλική ζωή τους. Πολύ ανθρώπινα, η ταινία φέρνει κοντά τους δύο συντρόφους, όταν ανακαλύπτουν τις αδυναμίες τους.

Μια ακόμη γερμανική ταινία, «Ray of light», των Lars Jandel και Tom Zenker, ένα θρίλερ που μέχρι την τελευταία στιγμή θα μας κρατήσει σε αγωνία. Ένας αιχμάλωτος θα παγιδευτεί με εκρηκτικά, το φως θα ενεργοποιεί το μηχανισμό που καταφέρνει, προς στιγμή, να σταματήσει, τελικά οι διασώστες του θα ενεργοποιήσουν το τελευταίο δευτερόλεπτό του και ένα άσπρο φως θα συμβολίσει την έκρηξη. Από την Ιταλία, η ταινία «Dora», του Sergio Basso, θα είναι μια πειραματική πρόταση. Ένας ερωτικός δεσμός θα είναι καταστροφικός για ένα ζευγάρι, θα αλλάξει τη ζωή του και αυτή των γύρων του. Σημείο αναφοράς είναι η φύση που παραμένει σταθερή και επιβλητική.

ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΞΕΝΕΣ

Από τη Βραζιλία έρχεται η ταινία των Gregorio Graziosi και Thereza Menezes, «Saba», και μας μεταφέρει σε ένα γηροκομείο. Η ζωή των ανήμπορων ατόμων να εξυπηρετηθούν μόνοι τους, η ζωή τους μέσα στο περιορισμένο χώρο τους, οι φροντίδες της κυρίας που επιμελείται αυτών, αυτά είναι τα θέματα της ταινίας. Τα προσεγγίζει όμως με πολύ ενδιαφέρον, πολύ ανθρώπινα, δίνει σημασία στις λεπτομέρειες (χέρια, μάτια κ.λπ.) αποφεύγοντας να εστιάσει σε πρόσωπα και να εκβιάσει τη συγκίνηση. Από τη Γαλλία, μια γαλλική παραγωγή, από ένα Γάλλο (καθαρόαιμο, έχει σημασία αυτό), η ταινία «Goodnight Malik», του Bruno Danan, μιλά για ένα Άραβα μετανάστη στη Γαλλία, ο οποίος ζει με τον πολύ μικρό αδελφό του. Δουλεύει πορτιέρης σε ένα πριβέ κλαμπ, διώχνει τους ανεπιθύμητους, ανάμεσα σε αυτούς και έναν Άραβα με την παρέα του. Το ποίημα που του διαβάζει ο μικρός αδελφός του το βράδυ, μιλά στην ψυχή του δείχνει την καταπίεση που δέχεται από το αφεντικό του, μια απάντηση στις πρόσφατες δηλώσεις Σαρκοζί για τους μετανάστες, οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν τεστ DNA, για να αποδειχθεί η συγγένεια μεταξύ τους, το οποίο θα πληρώσουν οι ίδιοι, όπως επίσης θα πρέπει να εξεταστούν στη γνώση του γαλλικού πολιτισμού και ιστορίας (έχουμε ξεφύγει εντελώς μου φαίνεται!!), αυτή η ταινία θα ήταν μια καλή απάντηση.

Πολύ ανθρώπινη, με βιωματικούς χρόνους, η ταινία «Boreas», από την Τουρκία, της Belma Bas, κάνει ένα πορτρέτο της τούρκικης κοινωνίας, όπως πατροπαράδοτα θα έπρεπε να τη δούμε. Η σχέση ανάμεσα στη γιαγιά, τη μητέρα και την κόρη, η μετάβαση της αρχέγονης γνώσης από τη γιαγιά στην εγγονή, είναι από τις πολύ μεγάλες στιγμές της ταινίας. Τέλος, μια εκπληκτική σκέψη για το τι είναι χρόνος, τελικά για το πώς ένα πράγμα (όπως είναι ο χρόνος) επινοημένο από τον άνθρωπο μπορεί να τον καταπιέσει τόσο που να του δημιουργεί υπαρξιακό πρόβλημα. Ένα ημερολόγιο ενός ανθρώπου που τελικά θα πεθάνει, συγκεκριμένη ώρα και θα θαφτεί πάλι συγκεκριμένη ώρα, ο χρόνος πάλι θα τον κυνηγά και μετά θάνατον. Όλα αυτά στην ταινία του Nikolay Todorov, «The minutes after».

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Με έξι ταινίες, το τμήμα Έλληνες του κόσμου, φέτος μας απογοήτευσε. Φαίνεται ότι και αυτοί που έχουν πάει έξω να σπουδάσουν κινηματογράφο, κουβαλούνε μέσα τους το συντηρητισμό που βλέπουμε και στην Ελλάδα, στους σκηνοθέτες.

Θα αναφερθώ περιληπτικά σε αυτές. Η ταινία «Anticlockwise», του Δημήτρη Μπαβέλλα, ο οποίος κάνει το μεταπτυχιακό του στην Αγγλία, κάνει ένα επιφανειακό σχόλιο για την καταπίεση του χρόνου. Το πρόβλημα σε μια οικογένεια στην οποία ο πατέρας ζει και εργάζεται στην Αγγλία, έχει ερωμένη, κάτι που το διαπιστώνει η μικρή του κόρη όταν τον επισκέπτεται η υπόλοιπη οικογένεια από την Κύπρο, παρουσιάζεται στην ταινία «Broken», της Βίκυς Ψαρά, όμως με ένα μελοδραματικό τρόπο. Το πρόβλημα επικοινωνίας των ατόμων μεταξύ τους, οι δόλιοι τρόποι να καταστρέψουν ένα άτομο κάποιες αιρέσεις, και τελικά ο φόνος σαν άμυνα μιας γυναίκας που θα βιαστεί, είναι το θέμα της ταινίας «Λογάριθμος», της Τιτίκας Σταμούλη, χωρίς περαιτέρω εμβάθυνση στο θέμα.

Ο Ιωάννης Μερενίδης, κάνει την ταινία «Αναστασία», μιλά για την προδομένη αγάπη μιας γυναίκας, δεν μπαίνει μέσα στο πρόβλημα του δεσμού, του έρωτα και, τελικά, στην ύπαρξη του ανθρώπου, η ταινία μένει μετέωρη. Ο Σπύρος Αληδάκης, στην ταινία «Golgonooza», κάνει ένα σχόλιο για τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, την αλλοτρίωση στην κοινωνία μας, φτάνοντας στα μισά του δρόμου του προβληματισμού του. Τέλος ο Βασίλης Γιαννακάκης πιάνει πολύ επιφανειακά και λαϊκίστικα το θέμα της ξενοφοβίας, στην ταινία «Wellcome here», εξετάζοντας δύο Έλληνες στη Νέα Ζηλανδία.

ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ

Οι εορτασμοί σημαντικών επετείων στην πόλη των Αθηνών, το 1933 και το 1934, μέσα από το αρχείο της ΕΡΤ, ήταν μια στιγμή ιστορικής αναδρομής. Το αφιέρωμα στις ταινίες που έχουν βραβευτεί από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, τα βραβεία EFA-UIP, του 2006, ήταν μια καλή ευκαιρία να δούμε καλές ταινίες, όπως και την επιλογή των εκλεκτόρων. Ταινίες όπως «By the kiss», του Yann Gonzalez, «Delivery», του Till Nowak, «For interieur», του Patrick Poubel, «Meander», του Joke Liberge, και «Never like the first time», του Jonas Odell, «The making of parts», του Daniel Elliott, και «Before dawn», του Balint Kenyeres, μας μάγεψαν.

Γιάννης Φραγκούλης

30ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ