ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ένα σύντομο ιστορικό

Θα μπορούσαν πολλά να γραφτούν για αυτό το Φεστιβάλ που είναι, στην κυριολεξία, το σημείο αναφοράς κινηματογραφόφιλων και επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον κινηματογραφικό χώρο.

Πριν 48 χρόνια μια ομάδα διανοούμενων από τη Θεσσαλονίκη, παρακινούμενη από τον Παύλο Ζάννα, ξεκίνησαν κάτι παράτολμο: διοργάνωσαν την Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, με την υποστήριξη της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Η επιτυχία ήταν πρωτοφανή. Την επόμενη χρονιά, αυτή η Εβδομάδα μετονομάστηκε σε Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Κινηματογράφου. Στο τιμόνι του ήταν ο Παύλος Ζάννας, εξέχουσα προσωπικότητα της διανόησης, των τεχνών και των γραμμάτων στη χώρα μας. Αξίζει να πούμε δύο λόγια για αυτόν. Ο Ζάννας οργάνωνε προβολές στη Θεσσαλονίκη, συμμετείχε στη Συντακτική Ομάδα του περιοδικού «Η τέχνη στη Θεσσαλονίκη», μαζί με άλλες σημαντικές προσωπικότητες, οι οποίες δεν υπέγραφαν τα κείμενά τους. Εκτός Από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, μετά την πτώση της χούντας, κατά τη διάρκεια της οποίας διώχτηκε και μετέφρασε, στη φυλακή, τον «Ξανακερδισμένο χρόνο» του Προυστ, ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Ομοσπονδίας των Κινηματογραφικών Λεσχών, της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, συμβάλλοντας στη δόμηση του οικοδομήματος του κινηματογράφου στη χώρα μας.

Μετά από το Ζάννα πέρασαν και άλλοι διευθυντές στο Φεστιβάλ, μεταξύ αυτών ο Θανάσης Ρεντζής, ο Γρηγόρης Δανάλλης και ο Μισέλ Δημόπουλος, μέχρι πρόσφατα. Το Φεστιβάλ πέρασε από την καταγραφή του νέου ελληνικού κινηματογράφου, στην παρουσίαση του εμπορικού κινηματογράφου, ήταν ο χώρος όπου συμβίωναν οι πιο μεγάλοι σταρ του κινηματογράφου στην Ελλάδα (Βουγιουκλάκη, Παπαμιχαήλ κ.ά.) με τα ανερχόμενα ταλέντα, για να φιλοξενήσει ξανά, στη μεταπολίτευση, τους νέους σκηνοθέτες. Κάθε χρονιά καταγραφόταν και καταγράφεται η δυναμική του ελληνικού κινηματογράφου, συναγωνίζονται οι σκηνοθέτες μεταξύ τους και τελικός κριτής είναι το κοινό. Από το κτήριο των Μακεδονικών Σπουδών, κοντά στο Λευκό Πύργο, στο Βελίδειο, και τώρα στο Ολύμπιον, για οκτώ μέρες οι ελληνικές ταινίες έχουν την τιμητική τους. Μέχρι το 1992 έγιναν κάποιες προσπάθειες να πάρει ένα διεθνή χαρακτήρα, αλλά δεν μπόρεσε να πετύχει αυτή η στροφή. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ελληνική ταινία τράβαγε όλη την προσοχή.

Από το 1992 και έπειτα εδραιώθηκε ο διεθνής του χαρακτήρας και ο Μισέλ Δημόπουλος με το Δημήτρη Εϊπίδη, σιγά-σιγά, ανέβασαν το Φεστιβάλ στην εκτίμηση και του εκτός Ελλάδας κοινού. Στην αρχή το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα, οι Νέοι Ορίζοντες, τα διάφορα αφιερώματα λειτούργησαν ευεργετικά. Κατ’αρχήν, οι κινηματογραφόφιλοι ενημερώθηκαν για το ό,τι γίνεται σε όλο τον κόσμο, για νέες και μέχρι τότε άγνωστες κινηματογραφίες, για σκηνοθέτες άγνωστους στην Ελλάδα, πλην όμως ποιοτικούς. Οι σκηνοθέτες, στο βαθμό που το ήθελαν, έκαναν επαφές με τους ξένους συναδέλφους τους και αποκόμισαν πολύτιμα στοιχεία από αυτούς και τις ταινίες τους. Οι παραγωγοί και οι σκηνοθέτες των ελληνικών ταινιών βρήκαν την ευκαιρία να κάνουν μια ακόμη προώθηση της ταινίας τους στο εξωτερικό. Το Φεστιβάλ πήρε άλλη αίγλη και σιγά-σιγά ανέβηκε και στην εκτίμηση και των ξένων παραγόντων του κινηματογράφου.

Μια ακόμη στροφή ήταν όταν καταργήθηκε το ελληνικό διαγωνιστικό τμήμα και στη θέση του έγινε το Πανόραμα Ελληνικού Κινηματογράφου, αφού οι ελληνικές ταινίες διαγωνίζονταν στα Κρατικά Βραβεία. Άλλοι λένε ότι η ελληνική ταινία έχασε τη λάμψη της εξαιτίας της επικράτησης του Πανοράματος, σε όλα αυτά τα χρόνια που πηγαίνω στη Θεσσαλονίκη βλέπω ότι η ελληνική ταινία είναι υψηλά στην εκτίμηση του κοινού, αφού οι αίθουσες όπου παίζεται είναι ασφυκτικά γεμάτες.

Το Φεστιβάλ γίνεται, με καινούργια πλέον διεύθυνση, με τη Δέσποινα Μουζάκη, διευθύντρια, εξακολουθεί να λάμπει το αστέρι του, είναι το σημείο αναφοράς πολλών κινηματογραφιστών από όλο τον κόσμο και όλων των ανθρώπων του κινηματογράφου της Ελλάδας. Οι προβολές γίνονται σε έξι αίθουσες, στο λιμάνι βρίσκονται οι τέσσερις και οι άλλες δύο στο Ολύμπιον, ενώ για μερικές προβολές χρησιμοποιούνται και οι δύο μικρές αίθουσες του Μουσείου Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά τα χρόνια έχει δημιουργηθεί ένα φανατικό κοινό που γυρνά από αίθουσα σε αίθουσα, δίνοντας μια μεγαλύτερη ζωντάνια στην όμορφη Θεσσαλονίκη, για μια εβδομάδα.

Γιάννης Φραγκούλης

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΟ