Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη
Μία ταινία του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου που αφηγείται το χρονικό της συνάντησης δύο μεγάλων ποιητών που έδρασαν την ίδια εποχή, του Πορτογάλου Φερνάντο Πεσόα και του δικού μας Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο θεατής παρακολουθεί με αγωνία και προσμονή το ιστορικό αυτής της συνάντησης, έτσι όπως την αφηγείται ένα τρίτο πρόσωπο που είναι παρόν όταν οι δύο άντρες συναντώνται σε ένα πλοίο με προορισμό το Νέο Κόσμο.
Η συνάντηση από ένα σημείο και πέρα γίνεται σχεδόν σαφές ότι βρίσκεται μέσα στα πλαίσια μιας μυθοπλασίας-οι δύο ποιητές στην πραγματικότητα ποτέ δεν συναντήθηκαν, ο θεατής όμως εισπράττει μία βαθιά ικανοποίηση παρακολουθώντας την φανταστική συνάντηση αυτών των δύο ανθρώπων του πνεύματος, η οποία όμως δεν τελειώνει μέσα σε ένα μόνο πλάνο μίας κινηματογραφικής σκηνής.
Ο σκηνοθέτης με μαεστρία και ευρηματικότητα ενώνει σε έναν παράλληλο και μάλιστα σύγχρονο χωροχρόνο τις ζωές και τις αναζητήσεις του Πεσόα και του Καβάφη υπογραμμίζοντας τα κοινά τους στοιχεία στη ζωή και στο έργο τους, έως και τον θάνατό τους.
Είναι έντονη η προσπάθεια καταγραφής μίας «παράλληλης» βιογραφίας και των δύο αντρών. Η ταινία μας ταξιδεύει και στην Λισσαβόνα του Πεσόα και στην Αλεξάνδρεια του Καβάφη και το αφηγηματικό ντοκιμαντερίστικο στοιχείο σε κάποια σημεία είναι διάχυτο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ροή της ταινίας και η σκηνοθετική της δομή είναι τέτοια που ο θεατής μέσα από τις εναλλαγές των εικόνων και τις συναισθηματικές συναρτήσεις που αποκωδικοποιεί βρίσκει τον εαυτό του να αγωνιά, να ταυτίζεται, να ταξιδεύει και αυτός και να συγκινείται μέσα από τις ζωές του Πεσόα και του Καβάφη.
Δεν ενδιαφέρει εάν πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ ή για μία κινηματογραφική ταινία-δεν ενδιαφέρει εάν αυτοί οι δύο άντρες στα αλήθεια συναντήθηκαν. Αυτό που ενδιαφέρει και δικαιώνει τον θεατή είναι ότι ο σκηνοθέτης καταφέρνει να φέρει αυτούς τους δύο μεγάλους πνευματικούς άντρες στο ίδιο πλάνο - η πνευματική συνάντησή τους είναι το ζητούμενο και είναι δεδομένη, ικανοποιώντας έτσι την επιθυμία του θεατή που θέλει να βλέπει μεγάλους άντρες με μεγάλα έργα και μεγάλο πνεύμα, έστω και μέσα από έναν μύθο, να συναντώνται.
Λία Βουλγαρίδου
(Το κείμενο αυτό είναι η ανάλυση της Λίας Βουλγαρίδου, στο μάθημα της Δομικής Ανάλυσης στο Εργαστήριο Ντοκιμαντέρ που γίνεται στη Θεσσαλονίκη, από 6/3 μέχρι μέσα Ιουλίου, από την Αναστασία Χριστοφορίδου και το Γιάννη Φραγκούλη.)
ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΠΟΥ Ο ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΠΕΣΟΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΚΑΒΑΦΗ
|