ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

ΣΕΡΑΓΕΒΟ Σ' ΑΓΑΠΩ
(GRBAVICA)
Σκηνοθεσία: Γιασμίλα Ζμπάνιτς
Παίζουν: Μιργιάνα Καράνοβιτς, Λούνα Μίγιοβιτς, Λέον Λούτσεφ, Κέναν Κάτιτς
Διάρκεια: 90'
ΟΛΥΜΠΙΟΝ 1 (2η εβδομάδα)

Η ταινία "Σεράγεβο σ' αγαπώ" που κέρδισε την Χρυσή Άρκτο στο φεστιβάλ Βερολίνου και προβλήθηκε και στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στην παράδοση των ταινιών που μας έρχονται από τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας και μιλούν για τον πρόσφατο πόλεμο και τα παρεπόμενά του. Ο ξένος τίτλος της Grbavica είναι το όνομα μιας συνοικίας του Σεράγεβο. Εδώ ζει με την έφηβη κόρη της η Έσμα. Δουλεύει σε ένα νυχτερινό κέντρο και γνωρίζει τον Πέλντα που δουλεύει σαν μπράβος στο ίδιο κέντρο. Τους ενώνει το ότι και οι δύο έχουν αγνοούμενους στον πόλεμο. Η κόρη της Έσμα, η Σάρα, μεγάλωσε πιστεύοντας ότι είναι κόρη Βόσνιου μουσουλμάνου μαχητή που σκοτώθηκε στον πόλεμο. Αυτό που της κρύβει η μητέρα της είναι πως, στην πραγματικότητα, την συνέλαβε ύστερα από βιασμό κατά τη διάρκεια αιχμαλωσίας της από Σέρβους. Η ανάγκη για αποδοχή του παρελθόντος, η συμφιλίωση με τα τραύματα και η συνέχεια, το μετά δηλαδή, είναι στο κέντρο του δραματουργικού πυρήνα της σκηνοθέτιδας. Μακριά από καταγγελίες, την ενδιαφέρει πώς θα πορευτούν οι ήρωές της στο δρόμο για την γαλήνη και την ευτυχία. Κι όσο για το τέλος, αυτό είναι σκόπιμα ανοιχτό, μιας και θεωρεί πως υπάρχει ακόμη δρόμος που πρέπει να περπατηθεί από τις γενιές που έρχονται. Εξαιρετικές οι ερμηνείες από τις δύο πρωταγωνίστριες, η γνώριμη μας από τον Κουστουρίτσα, Μιράνα Καράνοβιτς στο ρόλο της Έσμα και η Λούνα Μίλοβιτς στο ρόλο της κόρης. Παρ' όλα αυτά, η βράβευση σε ένα τόσο μεγάλο φεστιβάλ όπως του Βερολίνου φαντάζει μάλλον υπερβολική. Είναι μάλλον σύμπτωμα των καιρών μας: οι μεγάλες ταινίες είναι λιγοστές. Εν κατακλείδι: δεν είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί, δεν είναι αριστούργημα, αλλά αξίζει.

Μιχάλης Γιαγκουνίδης

----------------------------------------------

Από τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας μας έρχεται πάντα σινεμά με άποψη. Τόσο κατασκευαστικά όσο και ιδεολογικά. Δε θα μπορούσε άλλωστε να γίνει κι αλλιώς. Ο πόλεμος, τα δεινά, οι πληγές διδάσκουν στους ανθρώπους. Κι έτσι, αυτοί μπορούν να αφηγηθούν ιστορίες βιωματικές και να τις αφηγηθούν με πιστότητα και με μια γλυκιά θλίψη. Η Γιασμίλα Ζμπάνιτς κάνει ένα φιλμ ανθρωποκεντρικό και ευαίσθητο. Με εξαιρετικές ερμηνείες και γοητευτική πλανοθεσία αφηγείται την ιστορία της λιτά, όπως αρμόζει στο εύθραυστο θέμα της. Δυστυχώς, από το φιλμ λείπει μια εκρηκτική κορύφωση και η αποκάλυψη μοιάζει αναμενόμενη. Ας μη ξεχνάμε, όμως, για ποια πράγματα μας μιλά αυτή η ιστορία.
Αυτή λοιπόν είναι μία ιστορία για δύο γυναίκες. Η μία είναι η Έσμα και η άλλη είναι η Γιουγκοσλαβία. Αμφότερες κουρασμένες από το δρόμο τους. Βιασμένες σε σώμα και ψυχή. Με παιδιά μπάσταρδα, χαμένα και πληγωμένα. Η μία σύμβολο της άλλης. Το ειδικό σε αντιστοιχία με το γενικό. Και είναι μια ιστορία για τις πληγές του πολέμου. Για τη βία των ανθρώπων, σωματική και ψυχολογική. Για έναν κόσμο όπου αδέρφια σκοτώνουν αδέρφια, γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από αγάπη και παιδιά, ψάχνοντας για κάτι αληθινό μέσα στο ψεύτικο κόσμο που ζούμε, βρίσκουν όπλα και παίζουν μ’ αυτά, αφού αυτά τουλάχιστον, είναι πέρα για πέρα αληθινά. Κι έχουν σφαίρες αληθινές και σκοτώνουν αληθινά. Αν και τα έφτιαξαν οι ψεύτικοι άνθρωποι.

Αλέξανδρος Μιλκίδης

ΣΕΡΑΓΕΒΟ Σ' ΑΓΑΠΩ