ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Το 2000 ιδρύθηκε το «Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών», μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, του οποίου άμεσος στόχος ήταν η έκδοση περιοδικού και οι κινηματογραφικές εκδηλώσεις. Τα μέλη του είχαν πρωτοστατήσει στην έκδοση του περιοδικού «αντι-Κινηματογράφος» και αποφάσισαν να εκδώσουν ένα θεωρητικό περιοδικό του οποίου η ύλη θα ήταν ο κινηματογράφος, το θέατρο και ότι μπορεί να χαρακτηριστεί ως επικοινωνία. Το Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε το πρώτο τεύχος του περιοδικού «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», ένα θεωρητικό εκδοτικό εγχείρημα, τριμηνιαίας περιοδικότητας, 112 σελίδων σε κάθε τεύχος. Κριτικές ταινιών και θεατρικών παραστάσεων, θεωρητικά κείμενα για τον κινηματογράφο και το θέατρο, ανταποκρίσεις απ’τα Φεστιβάλ κινηματογράφου, σχόλια και συνεντεύξεις, βιβλιοπαρουσιάσεις ήταν η ύλη του. Ανάμεσα στους συνεργάτες του ήταν ο Σίμος Ιωσηφίδης, ο Κωνσταντίνος Μπλάθρας, ο Ανδρέας Παγουλάτος, ο Δημήτρης Μπάμπας, ο Θόδωρος Σούμας. Εκδότης και διευθυντής ο Γιάννης Φραγκούλης. Μετά εννέα έντυπα τεύχη το περιοδικό αλλάζει χαρακτήρα και «μετακομίζει» στο διαδίκτυο, στο διαδικτυακό τόπο www.cinema-greece.gr. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα οι αναγνώστες του πολλαπλασιάζονται, διαβάζεται από αναγνώστες από πολλές χώρες όλου του κόσμου αν και η ύλη του είναι μόνο στα ελληνικά. Τώρα βρίσκεται στο διαδίκτυο στο www.cinemainfo.gr, αλλάζοντας ριζικά μορφή, έχει γίνει πλέον ένα portal.
ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Σκοπός μας ήταν και είναι η επαφή με το κοινό. Πιο συγκεκριμένα μας ενδιαφέρει η ενημέρωση και η εκπαίδευση του κινηματογραφόφιλου κοινού. Για αυτό το σκοπό απ’το Νοέμβριο του 2002 διοργανώσαμε μια σειρά σεμιναρίων στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (Ε.Τ.Ε.Κ.Τ.-Ο.Τ.), στο Πολιτιστικό της Κέντρο. Για δύο χρόνια σε αυτά τα σεμινάρια αναλύθηκε ο νεορεαλισμός, ο ποιητικός ρεαλισμός, η αφήγηση, το μοντάζ, η σκηνοθεσία και η παραγωγή στο ντοκιμαντέρ, όπως επίσης η θεωρία και η αισθητική ιστορία του κινηματογράφου σε ένα σεμινάριο που οδήγησε σε παραγωγή ταινιών. Τα σεμινάρια αυτά συνεχίστηκαν στο Μικρό Πολυτεχνείο, και τώρα στο δικό μας χώρο, στο κέντρο της Αθήνας, Αριστοτέλους 11, στον 1ο όροφο.
Προς το παρόν είναι σε εξέλιξη ένα σεμινάριο με θέμα «Αφηγηματικές μέθοδοι στο ντοκιμαντέρ» και ένα άλλο με θέμα «Ιστορία και αισθητική του κινηματογράφου», σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου. Το Σεπτέμβριο έχει προγραμματισθεί ένας πλήρης κύκλος σεμιναρίων για την ιστορία και τη θεωρία, τη σκηνοθεσία, το σενάριο και τις τεχνικές στον κινηματογράφο, στον ίδιο χώρο. Θα διδάξουν κριτικοί, θεωρητικοί και τεχνικοί του κινηματογράφου. Σκοπός μας είναι η παραγωγή ταινιών μικρού μήκους, σε ψηφιακή μορφή, στο τέλος του κάθε σεμιναριακού κύκλου.
Ξεκίνησε μια νέα συνεργασία. Βρήκαμε συνεργάτη το εργαστήρι έρευνας παραστατικών τεχνών, Almakalma, απ’τη Θεσσαλονίκη, και ξεκινάμε ένα νέο κύκλο σεμιναρίων που έχουν να κάνουν τόσο με το θέατρο όσο και με τον κινηματογράφο. Πιστεύουμε ότι μια θεωρητική έρευνα του παραστατικού λόγου, στο θέατρο και στον κινηματογράφο, μπορούν να ανοίξουν νέους ορίζοντες στην αναζήτηση νέων πεδίων σε αυτή τη μορφή της Τέχνης. Βασιζόμαστε στις θεωρητικές αναζητήσεις του Γκροτόφσκι και των άλλων θεωρητικών του θεάτρου για να μπορέσει ο κινηματογράφος να «κλέψει» απ’τη δύναμη της αναπαράστασης της ζωής όπως εμφανίζεται σε ανάλογα θεατρικά έργα.
ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Το 2004 ξεκινήσαμε, σε συνεργασία με τη Νεανική Ομάδα Πολυέκφρασης Αρκαδίας, «Έλευσις», τη διοργάνωση ενός Φεστιβάλ με τον τίτλο «Κινηματογραφική Συνάντηση». Επικεφαλής της «Έλευσις» είναι ο κριτικός κινηματογράφου και σκηνοθέτης, Γεράσιμος Βάκρος.
Η 1η Κινηματογραφική Συνάντηση έγινε 3 έως 5 Σεπτεμβρίου 2004 στον κινηματογράφο Ζέφυρος. Θέμα της ήταν ο ελληνικός cult κινηματογράφος. Προβλήθηκαν αυτό το τριήμερο ταινίες που έχουν δημιουργήσει το δικό τους φανατικό κοινό, χωρίς όμως να μπορούν να χαρακτηριστούν «κινηματογραφικά σκουπίδια», έχοντας μια ιδιαίτερη αφήγηση. Ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους ενθουσίασαν το κοινό, έδειξαν ότι υπάρχει ένα άλλος αξιόλογος ελληνικός κινηματογράφος που δεν προβάλλεται παρά ελάχιστα.
Ξεκινήσαμε με ένα αφιέρωμα στο Αντρέα Μαριανό, προβλήθηκαν όλες οι ταινίες μικρού μήκους που έχει κάνει, τηρώντας τη χρονολογική σειρά η οποία έδειχνε και τις δυσκολίες της παραγωγής, που πολλές φορές, έρχονταν από τρίτους παράγοντες που προσπαθούσαν να επέμβουν στη δουλειά του. Ακολούθησε η ταινία Χαμένος παράδεισος, του Θανάση Αντωνίου. Στη συνέχεια προβλήθηκαν οι ταινίες μικρού μήκους του Νώντα Κούζουνα, Time, του Σπύρου Τσιφτσή, Η καρέκλα, του Μιχάλη Γαλανάκη, Ο ελκυστής, για να κλείσει η δεύτερη μέρα με τη θρυλική ταινία του Νίκου Ζερβού, Ο Δράκουλας των Εξαρχείων. Την τρίτη και τελευταία μέρα προβλήθηκαν οι ταινίες μικρού μήκους του Ρένου Χαραλαμπίδη, Κατ’αρχήν δε με λένε Γκούφυ, του Δημήτρη Κανελλόπουλου, Τυφλόμυγα, της Μύρνας Τσάπα, Ο άγνωστος, για να κλείσει αυτό το Φεστιβάλ με τη θρυλική ταινία του «Πάπα» του ελληνικού cult κινηματογράφου, του Νίκου Νικολαΐδη, Singapore sling.
Τo Σεπτέμβριο ακολουθεί η 2η Κινηματογραφική Συνάντηση με θέμα «Θρησκεία και Κινηματογράφος», ένα θέμα επίκαιρο, το οποίο όμως θέλουμε να το εξετάσουμε με νηφαλιότητα και σε βάθος, όπως αρμόζει στις περιστάσεις. Σύντομα θα υπάρξει ενημέρωση για τις ταινίες και τα πρόσωπα που θα συμμετάσχουν.
Οι φεστιβαλικές εκδηλώσεις θα συνεχιστούν με κινηματογραφικές εβδομάδες που θα διοργανωθούν στην Αθήνα και στην επαρχία. Οι τρεις ομάδες που προαναφέρθηκαν θα συνεργαστούν για την επιτυχία αυτών των διοργανώσεων. Το Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών θέλει να έχει συμμάχους διότι πιστεύει ότι μέσα απ’τις συνεργασίες επιτυγχάνεται το καλό αποτέλεσμα, οργανωτικά, και η μέγιστη προσφορά στο κοινό. Θεωρεί ότι δεν περισσεύει κανείς, ότι δεν έχουμε την «πολυτέλεια» να διώχνουμε αξιόλογους συνεργάτες.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Η δραστηριότητα στον εκδοτικό χώρο συνεχίστηκε με την έκδοση δύο βιβλίων.
Κατ’αρχήν το βιβλίο «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, τέσσερα κεφάλαια απ’το βιβλίο του μεγάλου θεωρητικού και σκηνοθέτη του κινηματογράφου απ’το βιβλίο «Le cinema experimental», σε μετάφραση δική μας, ήταν μια σημαντική έκδοση για τους επαγγελματίες του χώρου, μουσικούς, σκηνοθέτες, μοντέρ, αλλά και για τους απαιτητικούς κινηματογραφόφιλους.
Το βιβλίο «Τι είναι ο κινηματογράφος;», του Γιάννη Φραγκούλη, απευθύνεται στους νέους και στα παιδιά και εξηγεί με σαφήνεια και απλά λόγια τι είναι ο κινηματογράφος, σα μια εισαγωγή στην Τέχνη του κινηματογράφου. Αναφέρεται η ιστορία, η αισθητική, το σενάριο, η σκηνοθεσία, το μοντάζ, ο ήχος, παίρνοντας σαν παράδειγμα την ταινία Τα φώτα της πόλης, του Τσάρλι Τσάπλιν. Θα ακολουθήσει μια σειρά βιβλίων για κάθε τομέα της κινηματογραφικής τέχνης χωριστά. Αυτή η σειρά φιλοδοξεί να εισάγει το παιδί και το νέο στην Τέχνη και στην τεχνική του κινηματογράφου έτσι ώστε να είναι ικανοί να κρίνουν μόνοι τους μια ταινία, πάντως απαιτητικοί θεατές.
Υπό έκδοση είναι το βιβλίο «Δομική ανάλυση στο νεορεαλισμό και στον ποιητικό ρεαλισμό», του Γιάννη Φραγκούλη, παραδόσεις του ίδιου στα αντίστοιχα σεμινάρια που έχει κάνει και αναλύουν τις δομές του κινηματογραφικού λόγου σε αυτές τις σχολές της παγκόσμιας κινηματογραφικής ιστορίας.
ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ