ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

47o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ

Δέκα γεμάτες μέρες, προβολές ταινιών, συνεντεύξεις τύπου, παράλληλες εκδηλώσεις, πάρτι, μια έντονη ζωή που όποιος αποφασίζει να πάει στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ξέρει ότι θα τη ζήσει, πολύ πιο έντονα από σε οποιοδήποτε άλλο μέρος. Είναι φυσικά αδύνατον ένα άτομο να τα δει όλα.

Όλα τα γεγονότα γίνονταν από το λιμάνι μέχρι την πλατεία Ναβαρίνου. Στο λιμάνι ήταν τέσσερις αίθουσες, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, σε ένα κτήριο, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, σε άλλο κτήριο, οι γυναίκες μαζί και οι άντρες χώρια. Πολύ κοντά ήταν η αποθήκη Α, όπου ήταν τα γραφεία του Φεστιβάλ, το Γραφείο Τύπου, τα διάφορα περίπτερα, από Σωματεία ή εταιρείες, και το καφέ, στον πάνω όροφο. Το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, λίγο πιο πέρα, και το Industry Center, πιο μακριά, συμπλήρωναν το σύμπλεγμα των φεστιβαλικών χώρων στο λιμάνι. Όλοι αυτοί οι χώροι είναι διαμορφωμένες παλιές αποθήκες για να είναι λειτουργικές και να εξυπηρετούν όσους κινούνται στο Φεστιβάλ, μόνο το Industry Center ήταν μια πρόσθετη, λυόμενη και προσωρινή κατασκευή. Το Industry Center αντικατέστησε το Market που λειτούργησε πέρυσι και που ήταν πολύ κοντά στην είσοδο του λιμανιού. Αυτή τη χρονιά στο Industry Center υπήρχε το Market, όπου μπορούσε κανείς να δει ταινίες από βίντεο ή dvd, ένας συνεδριακός χώρος και ένα καφέ για συζήτηση των σκηνοθετών, των παραγωγών και των διανομέων από διαφορετικές χώρες του κόσμου, μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία.

Λίγο πιο μακριά, πηγαίνοντας προς το Λευκό Πύργο, στην πλατεία Αριστοτέλους, στον ιδιόκτητο χώρο πλέον του Φεστιβάλ, λειτουργούσε η αίθουσα Ολύμπιον και η μικρότερη αίθουσα Παύλος Ζάννας, στον πέμπτο όροφο. Κάποια γραφεία του Φεστιβάλ και δύο καφέ συμπλήρωναν εδώ τους φεστιβαλικούς χώρους. Στο Ολύμπιον έγινε η τελετή έναρξης και λήξης. Προχωρώντας πιο πέρα, στην πλατεία Ναβαρίνου, ο κινηματογράφος Βακούρα, με δύο αίθουσες, πρόσφατα ανακαινισμένες, φιλοξένησε ταινίες, ιδίως τις κινέζικες παραγωγές.

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Πολύ κοντά στο χώρο που γίνονταν οι συνεντεύξεις τύπου ήταν το Γραφείο Τύπου. Πολύ εξυπηρετικό αυτό, όμως δεν υπήρχαν τόσα κομπιούτερ για να εξυπηρετήσουν όλους τους δημοσιογράφους ή, τουλάχιστον, ένα σημαντικό αριθμό από αυτούς. Αν δεν κάνω λάθος δεν ήταν περισσότεροι από 30 τα PC και τα Μάκιντος. Αν υπολογίσει κανείς ότι είχαν έρθει δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο, τότε θα καταλάβει ότι δίναμε στην κυριολεξία μάχη για να πάρουμε μια θέση για να μπορέσουμε να γράψουμε και να στείλουμε το κείμενό μας. Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και τον ιδρώτα που έτρεχε κανονικά από την υπερβολική ζέστη που υπήρχε εκεί.

Εξυπηρετικοί οι συνάδελφοι που δούλευαν εκεί, πολύ καλό το σύστημα με τις θυρίδες, θα πρότεινα όμως αντί για αριθμό σε κάθε θυρίδα να γράφει το όνομα του κάθε δημοσιογράφου, έτσι ώστε να βάζει κάποιος υλικό εκεί που πρέπει και να μην επιβαρύνει για αυτό τους εργαζόμενους στο Γραφείο Τύπου. Οι δημοσιογραφικές προβολές εξυπηρετούσαν τους δημοσιογράφους. Για μεγαλύτερη άνεση των δημοσιογράφων, θα έπρεπε να προβλέπεται να μπορούν να εκδώσουν εισιτήρια και για την επόμενη μέρα, για να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς άγχος, αν θα προλάβουν να δουν αυτό ή το άλλο έργο. Αυτή τη δυνατότητα την είχαν όσοι ήταν κάτοχοι των καρτών και όχι οι δημοσιογράφοι!

Ο ΓΙΓΑΝΤΙΣΜΟΣ

Ο γιγαντιαίος χαρακτήρας ήταν, από το 1992 που έρχομαι στο Φεστιβάλ, ένα μειονέκτημα. Δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτό ότι το καλό και το ποιοτικό δεν υπάρχει στη μεγάλη ποσότητα, αλλά το αντίστροφο. Αν υπήρχαν λιγότερες ταινίες, λιγότερα γεγονότα και παράλληλες εκδηλώσεις, κανείς δε θα παραπονιόταν. Δεν μπορούσε κανείς να τα δει όλα, ούτε όμως να κάνει μια ουσιαστική επιλογή. Όταν την ίδια ώρα παίζονταν επτά ταινίες, είναι αυτονόητο ότι θα αγχωθεί κάποιος, από το ερώτημα: «Τι θα πρωτοδώ;». Πολλά αφιερώματα δεν είχαν θεατές όχι επειδή δεν άξιζαν, αλλά επειδή οι προτεραιότητες του κοινού ήταν άλλες, ουσιαστικά οι ταινίες τελευταίας παραγωγής και όχι οι παλιές. Μια πρόταση είναι να μοιρασθούν όλα αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα αφιερώματα και να προβάλλονται στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια όλη της χρονιάς. Με αυτό τον τρόπο θα είχαμε τη διαμόρφωση του κινηματογραφόφιλου κοινού και, κατ’επέκταση, τη διαμόρφωση μιας άλλης τάσης για τον κινηματογράφο που θα απέκλινε από τη δεσπόζουσα, αυτό που λέμε mainstream.

Αυτός είναι και ο ρόλος ενός Φεστιβάλ: Να διαμορφώνει τις κινηματογραφικές τάσεις, να προτείνει στο κοινό καινούργια και, ενδεχομένως, πρωτοποριακά έργα, να προκαλεί συζητήσεις, όπου το κοινό θα μιλούσε με τους δημιουργούς ή με αυτούς που εμπλέκονται στον κινηματογραφικό χώρο είτε σαν κινηματογραφιστές είτε σα θεωρητικοί, κριτικοί και ιστορικοί του κινηματογράφου. Αυτός ο γιγαντισμός που συνεχίζει να έχει το Φεστιβάλ και με την καινούργια διεύθυνσή του δεν εξυπηρετεί κανένα από αυτούς τους σκοπούς.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ

Μαζί με τις ταινίες μεγάλου μήκους προβλήθηκαν και οι μικρού μήκους, αυτές που είχαν βραβευτεί στο Φεστιβάλ Δράμας 2006, αλλά και όλες όσες είχαν προβληθεί στο Φεστιβάλ Δράμας 2006, στο Μουσείο Κινηματογράφου, τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου, μια μέρα μετά τη λήξη του Φεστιβάλ. Αυτή, η τελευταία εκδήλωση, έγινε για πρώτη φορά, ήταν μια πρωτοβουλία του Σωματείου για τη διάδοση της ταινίας μικρού μήκους, «μικρό» και είχε επιτυχία. Σκοπός ήταν το κοινό της Θεσσαλονίκης να δει όλες τις ταινίες και όχι μόνο αυτές που βραβεύτηκαν, δηλαδή, μια επιλογή της Κριτικής Επιτροπής. Αυτοί που το διοργάνωσαν σκόπευαν στη σφαιρική ενημέρωση του κοινού.

Μετά τη λήξη του Φεστιβάλ συνεχίστηκαν για κάποιες μέρες ακόμα οι προβολές ταινιών, έτσι ώστε να μπορέσει κάποιος να δει κάποιες ταινίες που ενδεχομένως είχαν χάσει. Όμως αυτή η δυνατότητα είναι περιορισμένοι διότι πολλοί κινηματογραφόφιλοι Θεσσαλονικείς παίρνουν άδεια από τη δουλειά τους κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ και μετά από τη λήξη του δουλεύουν.

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΤΕΣ

Όπως ήδη έχουμε γράψει, η τελετή έναρξης έγινε με ελάχιστα προβλήματα. Θα πρέπει, βέβαια, να αναφέρουμε τις λίγες διαθέσιμες θέσεις για τους δημοσιογράφους, ενώ είχαν βολευτεί οι «επίσημοι» και οι επίσημοι, διότι, όπως έλεγαν οι κακές γλώσσες, έδιναν προσκλήσεις δεξιά και αριστερά. Δεν τις πιστέψαμε, είδαμε όμως το πρόβλημα.

Κάτι ανάλογο συνέβαινε στην τελετή λήξης. Εδώ, επιπροσθέτως, είχαμε και το πρόβλημα της εισόδου των δημοσιογράφων. Από την πλαϊνή πόρτα, όπως και στην τελετή λήξης, έτσι ώστε να βρουν θέση και να κάνουν τη δουλειά τους, ή από την κεντρική; Έλα όμως που στην κεντρική ήταν τόσος κόσμος που δε θα προλάβαινε να μπει κανένας! Οι σεκιουριτάδες δεν ήξεραν τίποτε, ο υπεύθυνος ασφαλείας επίσης, τελικά, μετά από καθυστέρηση, συνεννοήθηκε ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου και μας έβαλαν μέσα. Πάλι καλά!! Η τελετή λήξης ήταν συνέχεια της τελετής έναρξης, το ίδιο «καλλιτεχνικό» βιντεάκι, η Μαξίμου να χάνει τα λόγια της, ο Πυρπασόπουλος να τρέχει να συμμαζέψει ότι μπορεί. Οι πολιτικοί και οι παράγοντες να βγάζουν λόγους δεκάρας και να μην πιστεύουν και οι ίδιοι αυτοί αυτά που λένε. Τέλος καλό, όλα καλά και στο πάρτι δίπλα έγινε χαμός, μου είπαν. Δεν άντεξα να πάω εκεί.

ΗΜΕΡΙΔΑ Ι.Ο.Μ.

Στο Industry Center έγινε η Ημερίδα του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων (Ι.Ο.Μ.). Εκτελεστικός Διευθυντής του ο κ. Ροδόλφος Μορώνης. Περιέγραψε επιγραμματικά το ελληνικό πλαίσιο της στήριξης του κινηματογράφου από την τηλεόραση, επισημαίνοντας τις ατελείς νομοθετικές προσπάθειες να χαραχθεί και να οριοθετηθεί η σχέση κινηματογράφου και τηλεόρασης, την έλλειψη διαλόγου ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους φορείς και την πολιτεία και τις συγκεκριμένες συνθήκες που επικρατούν στις δύο βιομηχανίες. Κατά την άποψή του, το Ι.Ο.Μ. το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να αναλάβει πρωτοβουλία για να φέρει στο τραπέζι του διαλόγου τους φορείς των δύο πλευρών, με την ελπίδα ότι από τη συζήτηση θα προκύψει μια σαφέστερη και κοινά αποδεκτή περιγραφή των όρων και των διαδικασιών, μέσα από τις οποίες η ενίσχυση του κινηματογράφου από την τηλεόραση δε θα αποτελεί κενό γράμμα.

Ο κ. Μορώνης ξεχνά, βέβαια, ότι σαν μέλος του προηγούμενου Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) είχε αφήσει να γίνουν οι παρανομίες στις παραβιάσεις της μη εφαρμογής του Νόμου για το 1,5%, το ποσό που τα τηλεοπτικά κανάλια θα πρέπει να αποδίδουν επί των καθαρών αποδοχών τους, για κινηματογραφικές παραγωγές, στις οποίες θα είναι συμπαραγωγοί. Η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεαμάτων και Ακροαμάτων, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών και το «μικρό», το Σωματείο για την προώθηση της ταινίας μικρού μήκους, ήδη έχουν καταθέσει μήνυση εναντίον των μελών του Ε.Σ.Ρ., η οποία εκκρεμεί. Πολύ καλά, λοιπόν, έκανε η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών που αποχώρησε, θεωρώντας ότι αυτή η συζήτηση δεν είχε κανένα νόημα.

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ

Το 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αυτό περιμένουμε, όχι μόνο εμείς αλλά και οι κινηματογραφόφιλοι της Θεσσαλονίκης, ο κινηματογραφικός χώρος της Ελλάδας και οι κινηματογραφιστές των Βαλκανίων και του υπόλοιπου κόσμου. Ελπίζουμε μέχρι τότε να έχουν λυθεί αυτά τα μικρά προβλήματα, τα οποία δίνουν μια άσχημη εικόνα σε ένα θεσμό που θέλει να λέγεται ότι είναι ένας από τους μεγαλύτερους του κόσμου.

Να δηλώσουμε ότι θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε αυτό τον ιστορικό θεσμό, όχι όμως άκριτα, θα συμμετάσχουμε, μας καλούν ή δε μας καλούν, για να ενημερώσουμε όσο μπορούμε καλύτερα το κοινό μας. Να ευχαριστήσουμε όσους μας διευκόλυναν στη δουλειά μας, ανώνυμοι ή επώνυμοι, αυτοί το ξέρουν, και να ανανεώσουμε το ραντεβού μας για την επόμενη χρονιά το Νοέμβριο.

Γιάννης Φραγκούλης