48o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ
Περιμένουμε, σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα η αυλαία θα ανοίξει και θα ξεκινήσει το 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ένας παρά δύο χρόνια πενηντάρης που συνεχώς μεγαλώνει, αγκαλιάζει όλη την πόλη και, όπως κάθε Νοέμβριο, βιάζεται να μας δείξει όσο περισσότερα μπορεί.
ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΑ
Φέτος οι αίθουσες στις προβλήτες, στο λιμάνι, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, Τώνια Μαρκετάκη και Φρίντα Λιάππα (δεν είμαστε αγενείς που βάλαμε πρώτα τους άντρες, αλλά θέλουμε να δείξουμε και τη γεωγραφική θέση των αιθουσών, ανά δύο, σε δύο κτίρια, από την είσοδο του λιμανιού προς την προβλήτα, όπου είναι η αποθήκη Α, όπου στεγάζονται οι υπηρεσίες του Φεστιβάλ και γίνονται οι εκδηλώσεις), Παύλος Ζάννας και Ολύμπιον, στην πλατεία Αριστοτέλους, οι Πλατείες Odeon, στην Τσιμισκή, αλλά και οι αίθουσες Μανώλης Ανδρόνικος, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, και το αμφιθέατρο του Τελλογλείου Ιδρύματος, όλοι αυτοί θα είναι οι χώροι που θα φιλοξενούν τις διάφορες προβολές και εκδηλώσεις του Φεστιβάλ.
Υπάρχουν βέβαια και οι καλεσμένοι. Ο Τζον Μάλκοβιτς, ο πολύ σπουδαίους ηθοποιός, ο οποίος έρχεται με την ιδιότητα του παραγωγού, ο δημιουργός του ανεξάρτητου αμερικάνικου κινηματογράφου, ο John Sayles, μαζί με τους ηθοποιούς Κρις Κούπερ, βραβευμένο με Όσκαρ, και Ντέιβιντ Στράδερν, υποψήφιο για Όσκαρ, ο ταλαντούχος σκηνοθέτης, φωτογράφος, γραφίστας και ζωγράφος William Klein, ο σκηνοθέτης Αλφόνσο Κουαρόν, ο οποίος θα συνοδεύει το γιο του που κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, ο ηθοποιός Σαμ Ρόκγουελ, ο οποίος θα παρουσιάσει δύο ταινίες του, θα είναι κάποιοι από τους διάσημους προσκεκλημένους (περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στα κείμενα που αναφέρονται στη 48η διοργάνωση του Φεστιβάλ, σε αυτό το site). Τους άλλους θα τους γνωρίσουμε στη Θεσσαλονίκη και θα γράψουμε για αυτούς.
Θα αναφέρουμε εν συντομία στοιχεία για το πρόγραμμα και τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε μια εκτενή αναφορά σε όσα θα προλάβουμε να δούμε και, μέσα από τις ανταποκρίσεις μας, θα σας μεταδίδουμε πληροφορίες που, για τους κινηματογραφόφιλους, είναι πολύτιμες.
ΟΙ ΠΡΟΒΟΛΕΣ
Έχουμε το Διεθνές Διαγωνιστικό πρόγραμμα, στο οποίο υπάρχουν 5 παγκόσμιες («Έλλη», «Διόρθωση», «Valse sentimentale», «Vasermil» «Τετάρτη, Πέμπτη πρωΐ») και 3 ευρωπαϊκές πρεμιέρες («Ώριμο στάχυ», «Ορφανά», «Κούκλες»). Θα δούμε την τελευταία ταινία του Ουόνγκ Καρ-ουάι, «My bluberry nights», στην τελετή έναρξης, και τους Ουές Άντερσον, «The Darjeeling Limited», στην τελετή λήξης. Στο Διεθνές Διαγωνιστικό θα προβληθούν 14 ταινίες, εκ των οποίων 4 ελληνικές, «Έλλη», του Αθανάσιου Καρανικόλα, «PCV-1», του Σπύρου Σταθουλόπουλου, «Valse sentimentale», της Κωνσταντίνας Βούλγαρη, και «Διόρθωση», του Θάνου Αναστόπουλου. Εκτός συναγωνισμού θα προβληθούν 3 ταινίες και στις ειδικές προβολές 14 ταινίες, όλες από διαφορετικές χώρες του κόσμου.
Στο ελληνικό τμήμα, το οποίο δεν είναι διαγωνιστικό, θα προβληθούν 14 ταινίες μυθοπλασίας, 3 ταινίες τεκμηρίωσης, κάποιες από αυτές έχουν ήδη προβληθεί στις αίθουσες, όλες διαγωνίζονται για τα Κρατικά Βραβεία, υπενθυμίζουμε ότι η τελετή απονομής τους γίνεται μια μέρα μετά τη λήξη του Φεστιβάλ, άρα αυτά δεν ανήκουν οργανωτικά σε αυτό. Ακόμη έχουμε 3 ταινίες στις ειδικές προβολές και 11 ταινίες στο Digital Wave 02, το τμήμα του Φεστιβάλ που είναι διαγωνιστικό και προβάλλει ταινίες που έχουν παραχθεί και θα προβληθούν με ψηφιακό τρόπο, τέλος 2 ταινίες στις ειδικές προβολές του Digital Wave 02. Στα αφιερώματα του ελληνικού τμήματος θα προβληθούν 10 ταινίες σε αυτό για το Νίκο Νικολαΐδη, 15 στο αφιέρωμα για το φιλμ νουάρ στον ελληνικό κινηματογράφο, 3 ταινίες στο αφιέρωμα για το Νίκο Καζαντζάκη και θα γίνουν τιμητικές προβολές στο Νίκο Κούρκουλο, στο Σωτήρη Μουστάκα, στο Σωκράτη Καψάσκη και στο Γιώργο Σκαλενάκη.
Στο αφιέρωμα στον John Sayles θα προβληθούν 16 ταινίες, συμπεριλαμβανομένης και της τελευταίας του, «Honeydripper» (2007). Σε αυτό στο William Klein θα προβληθούν 8 ταινίες, ενώ με 19 ταινίες θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε το νέο ισπανικό κινηματογράφο. Στις Ημέρες Ανεξαρτησίας θα δούμε 18 ταινίες στο ID-07, από πολλές χώρες του κόσμου, 4 ταινίες στις ειδικές προβολές, 10 ταινίες στο αφιέρωμα στο Mikkio Naruse, 4 ταινίες σε αυτό του Lee Chang-dong, 4 στο αφιέρωμα στη Yasmin Ahmad, 5 σε αυτό στους Νέους Αμερικάνος, 3 στο ιδιαίτερο αφιέρωμα «Κάποιος να τους προσέχει» και 2 στις παιδικές προβολές.
Στο πολύ σημαντικό τμήμα του Φεστιβάλ Ματιές στα Βαλκάνια θα προβληθούν 11 ταινίες, 3 στις ειδικές προβολές και 5 στο αφιέρωμα στο Nae Caranfil. Τέλος στο νεοσύστατο τμήμα του Φεστιβάλ Focus: Σύγχρονοι Πόλεμοι θα προβληθούν 8 ταινίες, από διάφορες χώρες του κόσμου.
Αν κάποιος νομίζει ότι αυτά τα νούμερα είναι μια λογιστική καταγραφή, δε θα έχει άδικο. Να εξηγηθώ: 213 είναι συνολικά οι ταινίες που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ, σε 6 αίθουσες, πρακτικά αδύνατο να τις δει κάποιος όλες. Αν, επίσης, πάρουμε σα δεδομένο ότι κάποια αφιερώματα θα «κατέβουν» στην Αθήνα, μετά τη λήξη του Φεστιβάλ, τότε ένας Θεσσαλονικιός θα πρέπει να κατέβει στην Αθήνα για να δει τις ταινίες που παίζονται στο Φεστιβάλ που γίνεται στην πόλη του!! (Να κάνουμε μια πρόταση: κάποια αφιερώματα να προγραμματιστούν να επαναληφθούν στη Θεσσαλονίκη πριν να κατέβουν στην Αθήνα.) Μήπως θα πρέπει να σκεφτούμε το «ουκ εν τω πολλώ το ευ» και να απορρίψουμε αυτό τον υδροκεφαλισμό; Εξάλλου τα αριστουργήματα δεν είναι, παγκοσμίως, παρά λίγα, άρα μια πιο σφιχτή επιλογή θα ήταν μια καλή λύση.
ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Για δεύτερη φορά φέτος θα λειτουργήσει το Works in progress, ένα είδος αγοράς που θα αφορά στα Βαλκάνια, κάτι που ο γράφων το είχε προτείνει όταν διευθυντής του Φεστιβάλ ήταν ο Μιχάλης Δημόπουλος, και θα γίνει σε συνεργασία με το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια και την Αγορά.
Ένα σημαντικό τμήμα του Φεστιβάλ είναι το Industry Center όπου θα υπάρχουν τέσσερις σημαντικές δραστηριότητες: Το 3ο Φόρουμ Συμπαραγωγών (19-21 Νοεμβρίου) όπου θα παρουσιαστούν 13 σχέδια κινηματογραφικών ταινιών από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Η 3η Αγορά Κινηματογραφικών Ταινιών (16-25 Νοεμβρίου), όπου σε ιδιωτικές προβολές οι επαγγελματίες του κινηματογράφου βλέπουν ταινίες με σκοπό να επιλεχτούν κάποιες από αυτές για διανομή στην Ευρώπη. Το Βαλκανικό Ταμείο Ανάπτυξης Σεμιναρίου Balkan Fund, όπου θα συμμετάσχουν 13 σενάρια από έξι χώρες, θα βραβευτούν 4 από αυτά, με 10.000 ευρώ το καθένα, με στόχο την ανάπτυξη του σεναρίου. Τέλος το Salonica Studio θα φιλοξενήσει φοιτητές από τη Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, οι οποίοι θα μάθουν τις πρακτικές παρουσίασης της δουλειάς τους, εδώ το Τμήμα Κινηματογράφου του Πανεπιστημίου έχει πρωτεύοντα ρόλο: συμμετέχει και φιλοξενεί τους ξένους φοιτητές.
Στις Παράλληλες εκδηλώσεις έχουμε τα σεμινάρια των φτασμένων επαγγελματιών που φιλοξενούνται από το εξωτερικό, τα γνωστά master class, που ενδιαφέρουν τους επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου και τους «ψαγμένους» κινηματογραφόφιλους. Θα γίνει η έκθεση του William Klein, η εγκατάσταση-προβολή του Αμερικάνου δημιουργού Έιμος Πος, η αναδρομική έκθεση φωτογραφίας του Γάλλου φωτογράφου Bernard Plossu, η εγκατάσταση με βιντεοπροβολή της Ευανθίας Τσαντίλα, η έκθεση ζωγραφικής της Florence Messager, η έκθεση φωτογραφίας του Κώστα Παπούκα, η έκθεση εγκατάσταση του Κωνσταντίνου Κακανιά και η έκθεση που διοργανώνεται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, «Η Θεσσαλονίκη εκπέμπει: ραδιόφωνο, τηλεόραση, κινηματογράφος, ο πρωτοποριακός ρόλος της ΔΕΘ και της ΕΡΤ».
ΣΑΝ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είναι η αλήθεια ότι κουράστηκα μόνο να γράψω μια μικρή αναφορά για όλες τις προβολές και τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ. Πόσο μάλλον κάποιος που θέλει να πάρει μια γεύση από τη διοργάνωση του Φεστιβάλ, άρα από όλες τις εκδηλώσεις του. Ουτοπία. Το Φεστιβάλ είναι πολυσυλλεκτικό, ανοίγει τους ορίζοντές του σε διαφορετικές Τέχνες, όπως θα πρέπει να κάνει κάποιος που ασχολείται με τον κινηματογράφο, μας δείχνει και άλλους δρόμους.
Θα προσπαθήσουμε να δούμε όσο μπορούμε περισσότερα. (Ο πληθυντικός εδώ έχει να κάνει με τις ανταποκρίσεις τις δικές μου, του Νίκου Αντωνάκου και του Κώστα Σταματόπουλου, όπως και κάποιες συνεργασίες που ευελπιστούμε να έχουμε.) Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένη εικόνα αυτής της μεγάλης γιορτής του κινηματογράφου στην πρωτεύουσα των Βαλκανίων. Θα φύγουμε από τη Θεσσαλονίκη με κάποιες συνεντεύξεις, κυρίως ξένων, που θα παρουσιάσουμε από αυτό εδώ το site.
Περισσότερα, λοιπόν, στις καθημερινές μας ανταποκρίσεις από τη Θεσσαλονίκη. Η αναφορά μας στα Κρατικά Βραβεία θα γίνει σε διαφορετικό τομέα του site, αφού είναι μια διοργάνωση που δεν έχει να κάνει (οργανωτικά) με το Φεστιβάλ, απλά αυτό διευκολύνει τη διοργάνωσή τους.
Γιάννης Φραγκούλης
ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ
48ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ