ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

48o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΤΡΕΙΣ ΜΑΤΙΕΣ ΤΡΕΙΣ ΗΠΕΙΡΟΙ

Ο Μίκιο Ναρούσε έρχεται από την Ιαπωνία. Παντελώς άγνωστος στην Ελλάδα, έχει κάνει κοντά 100 ταινίες, η θέση του είναι στις Independence Days (ή Μέρες Ανεξαρτησίας, αν προτιμάτε), το τμήμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που ονομάζετε έτσι. Ο Τζον Σέιλς είναι Αμερικάνος ανεξάρτητος κινηματογραφιστής και το Φεστιβάλ κάνει μια πλήρη αναδρομή στο έργο αυτού του σημαντικού δημιουργού. Ο Νάε Καρανφίλ είναι Ρουμάνος, βρήκε τη θέση του στις Ματιές στα Βαλκάνια, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ενώ είναι ο κυριότερος εκπρόσωπος της νέας γενιάς του γρήγορα αναπτυσσόμενου ρουμάνικου κινηματογράφου.

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑΡΟΥΣΕ

«Μια ροή πλάνων που, εκ πρώτης όψεως, μοιάζει ήρεμη και συνηθισμένη, για να αποκαλυφθεί πως στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μανιασμένο χείμαρρο μεταμφιεσμένο σε ένα βαθύ ποτάμι με γαλήνια επιφάνεια», με αυτά τα λόγια ο Ακίρα Κουροσάβα μιλά για το Μίκιο Ναρούσε (1905-1969). Εμείς για πρώτη φορά (!) θα δούμε το έργο αυτού του μετρ του ιαπωνικού κινηματογράφου, για να πάρουμε μια ακόμη καλή γεύση από τον παλιό καλό κινηματογράφο της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου. Αυτό το έργο συναντά επάξια αυτό του Όζου και μας πάει πίσω στις παραδοσιακές μορφές του ασιατικού θεάματος. Εκεί όπου η παράδοση με το μοντέρνο συναντιούνται και αποδίδουν έργα σαν το «Scattered Clouds» (1967).

Στην περίπτωση του Ναρούσε έχουμε το πεσιμισμό να ξεχειλίζει και να αποτυπώνει, με αδρά χαρακτηριστικά, με ποιητικό τρόπο, την ιαπωνική κοινωνία της εποχής του. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την πτώση της αίγλης του Αυτοκράτορα, το ηθικό στην Ιαπωνία έχει πέσει και η υπό κατοχή χώρα δύσκολα θα βρει το δρόμο προς την ανάπτυξη. Ταινίες σαν αυτές μιλάνε για το χρέος του Ιάπωνα πολίτη προς τη χώρα του, με έναν υπαινικτικό τρόπο, στρέφοντας την πλάτη στο ρεαλισμό αι μη βλέποντας το νέο κύμα που εκφράζεται με τον Όσιμα. Τις δύσκολες χρονιές των κοινωνικών επαναστάσεων, ο Ναρούσε κάνει τη δική του, αποφασίζει να μιλήσει για τον Άνθρωπο, για την Αιτία του, για τον πνευματικό του κόσμο.

Ο ΤΖΟΝ ΣΕΪΛΣ

Εξετάζοντας την περίπτωση του Τζον Σέιλς είναι σα να μελετούμε τον ίδιο τον ανεξάρτητο αμερικάνικο κινηματογράφο. Πιο συγκεκριμένα το μέρος του που συνδυάζει τη διανόηση με την επανάσταση. Ο Σέιλς «φέρνει» στη Θεσσαλονίκη τις ταινίες του και θα μας μιλήσει για αυτές. Δε θα είναι μόνος του. Μαζί του θα είναι η Μάγκι Ρένζι, γυναίκα του και παραγωγός, ο Κρις Κούπερ, βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός, και ο Ντέιβιντ Στράδερν, τον οποίο θυμόμαστε από την ταινία «Καληνύχτα και καλή τύχη». Θα μιλήσουν με το κοινό και θα συζητήσουν για τις ταινίες τους.

Το έργο του Σέιλς ακουμπά την καθημερινότητα του Αμερικάνου. Ο αγώνας για την επιβίωση, οι διαφορετικές πτυχές του αμερικάνικου πολιτισμού, οι δύσκολες συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται οι κάτοικοι των ΗΠΑ να επιβιώσουν, είναι τα θέματα των ταινιών του. Ο πολιτισμός, οι κοινωνικοί αγώνες, η αριστερή διανόηση περνούν μέσα από το έργο του και μας δείχνουν μια άλλη, μια διαφορετική Αμερική που δε φαίνεται πίσω από τη βιτρίνα που μας παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ και τις χολιγουντιανές παραγωγές. Ανάμεσα στις ταινίες που θα δούμε είναι οι «Lianna», «The brother from another planet» και «Matewan», όπως και οι πιο πρόσφατες δημιουργίες του, όπως το «Limbo» και το «Sunshine state». Η καινούργια ταινία του Τζον Σέιλς με τίτλο «Honeydripper», η οποία αναζητά τις καταβολές του ροκ εν ρολ, στον αμερικανικό Νότο, θα πραγματοποιήσει ευρωπαϊκή πρεμιέρα στο 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης!

ΡΟΥΜΑΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Το κινηματογραφόφιλο κοινό θα θυμάται την ταινία του Πίου, «Η οδύσσεια του κ. Λαζαρέσκου», η οποία έτυχε θερμής υποδοχής από την κριτική στη χώρα μας. Πριν να δούμε αυτή την ταινία, είχαν έρθει άλλες από τη Ρουμανία που μας είχαν δείξει έναν κινηματογράφο που βρισκόταν στο δρόμο προς την ανάπτυξη. Οι προσεχτικοί μελετητές της κινηματογραφικής ιστορίας δεν έπεσαν έξω στις διαπιστώσεις ότι η ρουμανική κινηματογραφία πολύ γρήγορα θα αναπτυχθεί.

Αυτή τη χρονιά το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης αποφάσισε να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον κινηματογράφο αυτής της χώρας, οργανώνοντας ένα αφιέρωμα στο Νάε Κάρανφιλ. Πρόκειται για ένα δημιουργό, με όλη την έννοια της λέξης, αφού είναι σκηνοθέτης, σεναριογράφος και μουσικός. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι ο Κάρανφιλ ζει στον πλανήτη Τέχνη. Αναπνέει μέσα από τον κινηματογράφο, τρέφεται από τη μουσική, ξεκουράζεται στην αφήγηση. Από το 2002 έρχεται στο Φεστιβάλ που φέτος τον τιμά.

Το 2002 συμμετείχε στην 43η διοργάνωση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με την ταινία του «Φιλανθρωπία» Το έργο του χαρακτηρίζεται από οξύνοια και εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ, η οποία θίγει με τον πιο εύγλωττο τρόπο φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα. Θα αναφέρουμε την ταινία του «E pericoloso sporgersi» (1993), στην οποία μιλά για την εποχή του κομμουνισμού στην Ρουμανία, αλλά θα θυμηθούμε την κωμωδία δρόμου, το «Asphalt Tango» (1996), με πρωταγωνίστρια την Σαρλότ Ράμπλινγκ. Στο αφιέρωμα, θα προβληθεί και η τελευταία δουλειά του, με τίτλο «The rest is silence» (2007), η ακριβότερη παραγωγή στην ιστορία του ρουμανικού κινηματογράφου. Δεν ξέρω αν αυτό λέει κάτι, όμως το ότι είναι μια ταινία εποχής, βασισμένη σε αληθινά γεγονότα και ότι αναπλάθει το κλίμα της Ρουμανίας των αρχών του 20ου αιώνα, με αφορμή τα γυρίσματα της πρώτης ταινίας μυθοπλασίας που γυρίστηκε στην χώρα του το 1911, είναι ένα καλλιτεχνικό γεγονός που ξεπερνά τα ρουμάνικα σύνορα και αγκαλιάζει όλα τα Βαλκάνια.

Η διοργάνωση του Φεστιβάλ πλησιάζει και οι πληροφορίες συσσωρεύονται, εμείς θα προσπαθήσουμε να σας μεταφέρουμε τις κυριότερες και θα μείνουμε πιστοί, όπως πέρυσι, με καθημερινές ανταποκρίσεις από τη Θεσσαλονίκη, παρακολουθώντας το σύνολο των εργασιών του Φεστιβάλ, έτσι ώστε να σχηματίσουμε μια όσο το δυνατό πιο πλήρη εικόνα.

Γιάννης Φραγκούλης

48ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ