ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ | LINKS | ENGLISH

11o Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
εικόνες του 21ου αιώνα

ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

Το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου αιώνα, θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου στο πλαίσιο της ετήσιας δραστηριότητας του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στις αίθουσες Ολύμπιον, Παύλος Ζάννας, Τζον Κασσαβέτης και Σταύρος Τορνές, καθώς στην αίθουσα του Ινστιτούτο Γκαίτε και του ΙΕΚ Ακμή. Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης γιορτάζει για ενδέκατη συνεχή χρονιά την τέχνη του ντοκιμαντέρ, αναζητώντας αδιάκοπα τις εικόνες εκείνες της κοινωνικής, ιστορικής, πολιτικής και, πάνω από όλα, ανθρώπινης πραγματικότητας του νέου αιώνα, που λειτουργούν ως εφαλτήριο για περιπετειώδεις κινηματογραφικές περιπλανήσεις.

Χρόνο με το χρόνο οι «συνοδοιπόροι» του φεστιβάλ πληθαίνουν. Αυτό αποδεικνύει το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις ταινίες τεκμηρίωσης αλλά και την επιτυχία της διοργάνωσης, που μπόρεσε να καθιερωθεί  στη συνείδηση του κοινού και των επαγγελματιών. Το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φιλοδοξεί και φέτος, μέσα από το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του να κάνει μια επιλογή από ό,τι καλύτερο συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο χώρο, αλλά και με τις παράλληλες δράσεις του να ενημερώσει, να κινητοποιήσει αλλά και να συγκινήσει το κοινό του. Παρόλα αυτά είναι αρνητικό το γεγονός ότι θα έπρεπε να περάσουν δέκα χρόνια για να καταλάβει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του και το επιτελείο του Φεστιβάλ την αξία του δημιουργικού ντοκιμαντέρ και να το εντάξει στο πρόγραμμά του.

Δημιουργικό Ντοκιμαντέρ,μια εισαγωγή

Περιπτώσεις Δημιουργικού Ντοκιμαντέρ

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Η ΑΦΡΙΚΗ ΕΚ ΤΩΝ ΕΣΩ

Το κεντρικό θεματικό αφιέρωμα εστιάζει στα σύγχρονα αφρικανικά ντοκιμαντέρ, το οποίο φέρει την  εξής ιδιαιτερότητα: Όλες οι ταινίες είναι γυρισμένες από Αφρικανούς δημιουργούς, μια ματιά που σπάνια έχει την ευκαιρία να διεισδύσει ο δυτικός κόσμος. Το αφιέρωμα έρχεται ως συνέχεια της κύριας θεματικής ενότητας του 8ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Αφρική: Άλυτα ζητήματα», η οποία είχε ρίξει φως στα μείζονα θέματα που χαρακτηρίζουν τους κοινωνικούς ιστούς των αφρικανικών λαών.  

Φέτος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αλλά και στην ευρύτερη Βαλκανική χερσόνησο, πραγματοποιείται αφιέρωμα σε αφρικανικά ντοκιμαντέρ σκηνοθετημένα από Αφρικανούς σκηνοθέτες,  με ένα πρόγραμμα ταινιών που αντανακλούν στη σύγχρονη πραγματικότητα της αφρικανικής ηπείρου, η οποία είναι πραγματικότητα ευάλωτη και πολυσύνθετη, ιδωμένη εκ των έσω, από ανθρώπους, οι οποίοι όχι μόνο την κινηματογραφούν, αλλά και την προσδιορίζουν. Με αυτό τον τρόπο, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συμμετέχει ενεργά στον παγκόσμιο διάλογο γύρω από την αφρικανική ήπειρο, και ταυτόχρονα στο παγκόσμιο κίνημα υποστήριξης και αλληλεγγύης.

Ταινίες από το Τόγκο, το Μάλι, τη Λιβερία, τη Νότιο Αφρική, από αφρικανικές κινηματογραφίες άγνωστες στο ευρύτερο κοινό, απαρτίζουν το αφιέρωμα, που διαχωρίζεται θεματικά σε δύο μέρη: Από τη μία, παρουσιάζονται και αναλύονται φλέγοντα θέματα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στον αφρικανικό κόσμο και χρίζουν επείγουσας αντιμετώπισης. Και από την άλλη, αποκαλύπτεται μια μερίδα κόσμου που, έχοντας πλήρη συνείδηση της σημασίας της τοπικής δράσης, ενεργοποιείται δημιουργώντας ομάδες αντίστασης και δραστηριοποίησης με χειροπιαστά και αξιοθαύμαστα αποτελέσματα στις κατά τόπους κοινότητες.

Ταυτόχρονα, τα ντοκιμαντέρ του αφιερώματος σκιαγραφούν τη θέση της γυναίκας στην αφρικανική ήπειρο, αποκαλύπτοντας μια ελπιδοφόρα ανατροπή του στερεότυπου που παρουσιάζει την Αφρικανή ως παθητικό δέκτη των καταστάσεων. Οι γυναίκες πλέον, όχι μόνο αποκτούν φωνή και άποψη, τόσο μπροστά στην κάμερα όσο και στην ίδια τη ζωή τους, αλλά πρωταγωνιστούν με εξαιρετικό σθένος στον καθημερινό αγώνα επιβίωσης και αποκατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

ΤΑ ΜΕΞΙΙΚΑΝΙΚΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Σε μια χώρα με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και έντονες κοινωνικές αντιθέσεις, η τέχνη του ντοκιμαντέρ κατέχει εδώ και πολλά χρόνια ιδιαίτερη θέση, χάρη στην επιμονή και ταυτόχρονα την ανάγκη των Μεξικανών δημιουργών να αποκρυπτογραφήσουν τα μυστήρια της ζωής. Την τελευταία δεκαετία, η άνθιση του μεξικανικού κινηματογράφου, έχει δώσει νέα ώθηση στις ταινίες τεκμηρίωσης, με τους ντοκιμαντερίστες να αναζητούν νέες αφηγηματικές και αισθητικές προσεγγίσεις και να καταθέτουν έργα με έντονη δυναμική, που απευθύνονται όχι μόνο στο μεξικανικό, αλλά και στο παγκόσμιο ακροατήριο. 

Οι ταινίες που απαρτίζουν το αφιέρωμα στο σύγχρονο μεξικανικό ντοκιμαντέρ, συνθέτουν ένα πολυπρισματικό πανόραμα της πρόσφατης μεξικανικής παραγωγής ταινιών τεκμηρίωσης. Στην πλειοψηφία τους, τα ντοκιμαντέρ εστιάζουν σε ανθρώπινες ιστορίες, σε απόκληρους, σε ονειροπόλους, σε ανθρώπους της διπλανής πόρτας που περιμένουν ένα θαύμα. Και την ίδια στιγμή διατηρούν πλάι στις γήινες αφηγήσεις τους, στοιχεία ονειρικά, που μοιάζουν να έχουν ξεπηδήσει από αρχαίους μύθους. Οι Μεξικανοί δημιουργοί, στέκονται με αιχμηρή ματιά απέναντι στον κόσμο που τους περιβάλλει, δεν χάνουν όμως ούτε στιγμή την νοητή γραμμή που τους (και μας) ενώνει με το παρελθόν.

ΤΑ ΑΥΣΤΡΙΑΚΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Το αυστριακό ντοκιμαντέρ κερδίζει τα τελευταία χρόνια έδαφος στον διεθνή φεστιβαλικό χάρτη, προσελκύοντας το ενδιαφέρον του κοινού, αλλά και την αναγνώριση των ειδικών του χώρου. Ακολουθώντας τα χνάρια των μυθοπλαστών συναδέλφων τους, που γράφουν ιστορία στο παγκόσμιο σινεμά,  οι νέοι Αυστριακοί ντοκιμαντερίστες, ξεπερνούν τα σύνορα της χώρας τους και τολμούν να «ξύσουν» τις πληγές αυτού του πλανήτη, να σκιαγραφήσουν κόσμους άγνωστους, να αφηγηθούν ευάλωτες ανθρώπινες ιστορίες με χαρακτήρα οικουμενικό.

Με ταινίες πρόσφατης παραγωγής, το αφιέρωμα στα αυστριακά ντοκιμαντέρ μας ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο: Μας οδηγεί στο δρόμο για την Μέκκα, ακολουθώντας τα βήματα ενός Εβραίου από την Ουκρανία που ασπάστηκε τον μουσουλμανισμό,  μας καλεί να διανύσουμε την διαδρομή Παρίσι-Ντακάρ, αλλά και όσα κρύβονται πλάι σε αυτήν, αποκαλύπτει το πολύπλοκο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και ρίχνει φως σε συναρπαστικές προσωπικότητες της τέχνης και του πολιτισμού. Οι Αυστριακοί δημιουργοί, εξερευνούν, φιλτράρουν  και αποτυπώνουν όσα κρύβονται κάτω από την επιφάνεια και αλλάζουν μέρα με τη μέρα το πρόσωπό της με φρενήρεις ρυθμούς.

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΕ  ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ

ΦΩΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

Δε θα ήταν υπερβολή εάν χαρακτηρίζαμε τον Φώτο Λαμπρινό ως έναν από τους σπουδαιότερους κινηματογραφιστές-θεματοφύλακες της ιστορικής μνήμης της Ελλάδας. Σημαντικός ερευνητής αρχειακού υλικού, αντικειμενικός, ανθρώπινος, χωρίς αφορισμούς και δημαγωγίες, στην πολυετή σκηνοθετική του πορεία έχει φωτίσει σπουδαία ιστορικά γεγονότα της χώρας, αμφιλεγόμενες προσωπικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο πολιτικό σκηνικό, αλλά και τις ζωές Ελλήνων και ξένων πρωτοπόρων δημιουργών, την ιστορία του κινηματογράφου, στιγμές από την καθημερινότητα απλών ανθρώπων.

Το σκηνοθέτη-ερευνητή, που από το 1964 μέχρι σήμερα έχει υπογράψει δεκάδες ταινίες τεκμηρίωσης, τιμά το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου Αιώνα, φιλοξενώντας συνολικά 11 ντοκιμαντέρ του Έλληνα δημιουργού. Το αφιέρωμα στον Φώτο Λαμπρινό, δίνει πλήρη και σαφή εικόνα της δουλειάς του δημιουργού, καθώς διατρέχει και τις τέσσερις δεκαετίες της κινηματογραφικής του πορείας, ξεκινώντας από το πρώτο του ντοκιμαντέρ, «100 ώρες του Μάη»  (1964) και φτάνοντας στην τελευταία του δουλειά, το «Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος»  (2008).

ΣΤΕΦΑΝ ΣΒΙΤΕΡΤ

Στον Stefan Schwietert, από τους σημαντικότερους δημιουργούς ντοκιμαντέρ για τη μουσική στον κόσμο,  πραγματοποιεί αφιέρωμα, το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου αιώνα. Πολυβραβευμένος σκηνοθέτης και παραγωγός, ιδρυτής της εταιρείας παραγωγής Neapel, ο Ελβετός Stefan Schwietert, θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου θα παρουσιάσει  πέντε ντοκιμαντέρ, που ακολουθούν την ιστορία της μουσικής, αλλά και των ανθρώπων που έχουν αφιερώσει την ζωή τους σε αυτήν.

Ο Stefan Schwietert μας ταξιδεύει μέσα από το έργο του στους άγνωστους κόσμους των μουσικών παραδόσεων του κόσμου, από τους παραδοσιακούς ήχους της Ελβετίας, ως τους δρόμους του ακορντεόν. Χαράσσει παράλληλη πορεία, χτίζοντας ταυτόχρονα το πορτραίτο ανεπανάληπτων μουσικών: Από τον Κολομβιανό Pacho Rada, μορφή που ενέπνευσε τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές για τον ήρωά του, Francisco El Hombre στα «Εκατό χρόνια μοναξιάς», μέχρι τους Epstein Brothers, γνωστούς στην Αμερική ως τους βασιλιάδες του Klezmer, μιας παλιάς εβραϊκής μουσικής παράδοσης. 

SPOTLIGHT: ΠΙΤΕΡ ΟΥΙΝΤΟΝΙΚ

Το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιεί spotlight στον Καναδό σκηνοθέτη, παραγωγό ντοκιμαντέρ, πολιτικό ακτιβιστή Πίτερ Ουιντόνικ, παρουσιάζοντας δυο ντοκιμαντέρ του, μέσα από τα οποία από τη μια πλευρά μας ταξιδεύει στην ιστορία του κινηματογράφου και στο μέλλον των media, κι από την άλλη παρουσιάζει την πολιτική ζωή και τις ιδέες του παγκόσμια γνωστού γλωσσολόγου και διανοούμενου Νόαμ Τσόμσκι.

ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ:

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στηρίζει ενεργά τα ελληνικά ντοκιμαντέρ, βοηθά τους έλληνες ντοκιμαντερίστες να βρουν τον δικό τους τρόπο έκφρασης και ενισχύει με όποιο τρόπο μπορεί την παρουσία τους στη διεθνή αγορά. Η συμμετοχή, χρόνο με το χρόνο, γίνεται όλο και μεγαλύτερη από ταινίες ανήσυχες  που καλύπτουν μια πλατιά γκάμα θεμάτων και καταγράφουν την αθέατη πλευρά  της πραγματικότητας, αυτή που συνήθως δε βλέπουμε στα νυχτερινά δελτία ειδήσεων.  

Δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ, παρέχει την ευκαιρία σε ελληνικά ντοκιμαντέρ πρόσφατης παραγωγής, τα οποία έχουν ολοκληρωθεί 18 μήνες πριν από την έναρξη του Φεστιβάλ, και για τα οποία θα κατατεθεί σχετική αίτηση, να προβληθούν σε ένα από τα τμήματά του. Η επιλογή των ελληνικών ταινιών και η κατάταξή τους στα αντίστοιχα τμήματα γίνεται από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, ο οποίος υποβοηθείται από τριμελή  Γνωμοδοτική Eπιτροπή.

Στο πλαίσιο αυτό, στα Τμήματα του Προγράμματος μαζί με ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο, επιλέγονται όπως κάθε χρόνο να προβληθούν ελληνικά ντοκιμαντέρ που δεν έχουν πραγματοποιήσει πριν από τη διεξαγωγή του Φεστιβάλ δημόσια προβολή στην Eλλάδα και στην Kύπρο. Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους κατατάσσονται σε διαφορετικά τμήματα: Στο Επίσημο Πρόγραμμα, στο Πανόραμα και στην Ελληνική Τηλεόραση.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Το τμήμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου Αιώνα, με τίτλο Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Διεθνή Αμνηστία, συστάθηκε με σκοπό να ρίξει φως στην βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εγείρει ερωτήματα που αφορούν σε μείζονα θέματα, όπως η ελευθερία του λόγου, o πόλεμος, η θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο, το δικαίωμα σε διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις κ.ά. 

Η Διεθνής Αμνηστία θα απονείμει για τρίτη χρονιά ένα ειδικό βραβείο στην καλύτερη ταινία του τμήματος. Η επιτροπή που αναλαμβάνει φέτος αυτό το έργο απαρτίζεται από τους: Ειρήνη Τσολάκη (μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας), Κατερίνα Καλογερά (σκηνοθέτης, σεναριογράφος), Νικόλα Κομίνη (φωτογράφος), Μαριάννα Λεονταρίδου (εκπρόσωπος Διεθνούς Αμνηστίας), Σωτήρης Δανέζης (δημοσιογράφος), Παύλο Νεράντζη (δημοσιογράφος), Σοφία Παπαϊωάννου (δημοσιογράφος).

ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ:

Το νεοσύστατο τμήμα με τίτλο «Δραματοποιημένα ντοκιμαντέρ», φιλοξενεί έργα που πειραματίζονται με τις διαφορετικές φορμαλιστικές πτυχές του είδους του ντοκιμαντέρ, χρησιμοποιώντας στοιχεία δραματοποποίησης για την υποστήριξη του θέματος και την αφήγηση της ιστορίας. Το νέο τμήμα Δραματοποιημένα Ντοκιμαντέρ προστίθεται στους ήδη καθιερωμένους θεματικούς άξονες του Φεστιβάλ. (Περισσότερα μπορεί να διαβάσει ο αναγνώστης στο σχετικά άρθρα αυτού του site που αναφέρονται στο δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ.

Πάντως μας προξενεί άσχημη εντύπωση η επιμονή του καλλιτεχνικού διευθυντή να τα αγνοεί, έχοντας άποψη περί αυτού, να τα κόβει βάσει συγκεκριμένου άρθρου στον κανονισμό, και, μετά από 10 χρόνια, να διαγράφει αυτό το άρθρο και να τα δέχεται σαν πειραματικά, θεωρώντας, ίσως ότι είναι στο περιθώριο της παραγωγής ντοκιμαντέρ. Εμείς έχουμε διαφορετική άποψη και την εκφράζουμε περιπληπτικά στα προαναφερόμενα άρθρα, σε αυτό το site.

Οι θεματικοί άξονες του Φεστιβάλ είναι: Όψεις του Κόσμου, Η Καταγραφή της μνήμης, Ποτρέτα-Ανθρώπινες Διαδρομές, Μικρές Αφηγήσεις, Μουσική και Κοινωνία και Περιβάλλον.

Στο πλαίσιο του τμήματος Κοινωνία και Περιβάλλον έχει καθιερωθεί ένα βραβείο, το οποίο απονέμει επιτροπή της οργάνωσης WWF Ελλάς, στην καλύτερη ταινία του τμήματος. Φέτος, την επιτροπή WWF Ελλάς που θα απονείμει το βραβείο απαρτίζουν οι: Γιώργος Βελλίδης, Υπεύθυνος Επικοινωνίας WWF Ελλάς, Αθηνά Λαμπρινίδου, ακτιβίστρια και Ρέα Αποστολίδου, παραγωγός.

ΗΜΕΡΙΔΕΣ

«Εναλλακτικές μορφές ενημέρωσης και δημοκρατία», Τζον Κασσαβέτης, Δευτέρα 16/3/09, 11.00 – 14.00.

Εισηγητές: Πάσχος Μανδραβέλης, δημοσιογράφος, Ηλίας Κανέλλης, δημοσιογράφος,  Γρηγόρης Πασχαλίδης, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ  του ΑΠΘ, Niels Kadritzke, πολιτικός αναλυτής, αρχισυντάκτης της γερμανικής έκδοσης του Le Monde diplomatique.
Συντονιστής: Στέλιος Κούλογλου

Τα πρόσφατα γεγονότα που σημειώθηκαν στην Αθήνα αλλά και την υπόλοιπη ελληνική περιφέρεια τον περασμένο Δεκέμβριο επανέφεραν στο προσκήνιο του δημόσιου λόγου το ρόλο των ΜΜΕ και ανάδειξαν εναλλακτικά μέσα, κυρίως ηλεκτρονικά, που μέχρι τότε βρίσκονταν στο περιθώριο της ενημέρωσης. Στο σύνθετο τοπίο της πραγματικότητας η ανάγκη για εναλλακτικές φωνές στους διαλόγους δημοκρατίας και ΜΜΕ γίνονται όλο και πιο επιτακτική. Ξεκινώντας από την επικαιρότητα, το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ εξετάζει το θέμα σε μια Ημερίδα με τη συμμετοχή δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών και bloggers, για να φτάσει στον πυρήνα του, δηλαδή στο ντοκιμαντέρ ως εξέχουσα μορφή εναλλακτικής ενημέρωσης.

«Ο κοινωνικός ρόλος των Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Τρόποι αξιοποίησης των Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ από τους δημιουργούς του είδους». Τζον Κασσαβέτης, Τρίτη 17/3/09, 11.00-13.00
Εισηγητές:  Ali Derks (Διευθύντρια IDFA), Claas Danielsen (Διευθυντής Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λειψίας), Karel Och (Φεστιβάλ Καρλόβι Βάρι, επιλογή προγράμματος), Pamela Cohn (εκπρόσωπος Tribeca Film Institute), Δημήτρης Εϊπίδης( διευθυντής Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης)κ.α.
Συντονιστής: Κωνσταντίνος Κοντοβράκης

Ο ρόλος των Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ θα εξεταστεί Αρχικά, υπάρχει η κοινωνική διάσταση του έργου τους: είτε ως μορφή δημιουργίας είτε ως μέσο ενημέρωσης, το ντοκιμαντέρ προϋποθέτει κοινωνική ευαισθησία και ένα Φεστιβάλ αφιερωμένο αποκλειστικά στο είδος επιτελεί ως ένα βαθμό κοινωνικό έργο.  Ταυτόχρονα, ωστόσο, τα Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ αποτελούν εργαλεία χρήσιμα στα χέρια επαγγελματιών του είδους, που αναζητούν χώρο προβολής και προώθησης του έργου τους. Με την καλύτερη δυνατόν αντιπροσώπευση του χώρου, δηλαδή τους διευθυντές των μεγαλύτερων και σημαντικότερων φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του κόσμου, το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να γνωρίσετε από κοντά και να συνομιλήσετε με τους ανθρώπους αυτούς που καθορίζουν το σύγχρονο ντοκιμαντέρ, το ρόλο του και την πορεία του.

«Αφρική», Τζον Κασσαβέτης, Πέμπτη 19/3/09, 11.00-14.00.
Εισηγητές: Mandisa Zitha (Διευθύντρια Φεστιβάλ Encounters Ν. Αφρικής, Ειρήνη Τσολάκη (εκπρόσωπος Διεθνούς Αμνηστίας), οι σκηνοθέτες Kal Toure και Gilbert Ndahayo κ.α.
Συντονιστής: Γιώργος Αυγερόπουλος

Με αφορμή το κεντρικό αφιέρωμα του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στην Αφρική, ιδωμένη μέσα από τα μάτια αφρικανών δημιουργών, που για πρώτη φορά γίνεται στην Ελλάδα και τη γενικότερη βαλκανική περιοχή, διοργανώνεται ημερίδα με θέμα τη σύγχρονη πραγματικότητα της αφρικανικής ηπείρου. Τόσο το αφιέρωμα όσο και η ημερίδα στέκονται ως συνέχεια της κύριας θεματικής ενότητας του 8ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, «Αφρική: Άλυτα ζητήματα», μέσω της οποίας συζητήθηκαν ζητήματα, όπως το HIV/AIDS και η φτώχεια, η παγκοσμιοποίηση, η εκμετάλλευση και η διαφθορά. Η φετινή ημερίδα θα πραγματοποιηθεί με εξέχοντες ειδικούς και ομιλητές, οι οποίοι θα εστιάσουν και θα αναλύσουν αντίστοιχα φλέγοντα ζητήματα που αφορούν στις αναπτυσσόμενες αφρικανικές χώρες, τοποθετώντάς τα στο διεθνές πλαίσιο, εγείροντας ερωτήματα και προτείνοντας λύσεις.  

«Ημερίδα Ερυθρού Σταυρού: Παιδί στον κόσμο των μεγάλων», ΟΛΥΜΠΙΟΝ, Κυριακή 22/03/09, 12:00-15:00.
Εισηγητές: Ανδρέας Μαρτίνης (πρόεδρος Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού), Βούλα Πατουλίδου (Ολυμπιονίκης, υπεύθυνη εθελοντισμού Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού), Θεόδωρος Καρζής (συγγραφέας), Πάνος Χαρίτος (πολεμικός ανταποκριτής), Κώστας Γιαννόπουλος (πρόεδρος του Οργανισμού «Χαμόγελο του παιδιού»), Δημήτρης Κουντούρης (ψυχίατρος – ψυχολόγος), Κρίτων Χριστιανόπουλος (ψυχίατρος – παιδοψυχίατρος, διευθυντής Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης), Χρήστος Ζερεφός (πρόεδρος του Αστεροσκοπείου Αθηνών)
Συντονιστής: Κώστας Μπλιάτκας

Το πιο ευάλωτο κομμάτι της κοινωνίας είναι τα παιδιά. Αυτά αλλά και η ενήλικη ευθύνη απέναντί τους, θα βρεθούν στο επίκεντρο της καθιερωμένης ημερίδας του Ερυθρού Σταυρού που πραγματοποιείται στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η θέση του παιδιού ιστορικά, από την πατριαρχική μέχρι και τη σύγχρονη οικογένεια, οι κοινωνικές, οικονομικές, θρησκευτικές αντιλήψεις για τις δραστηριότητες που αφορούν άμεσα το παιδί, η παιδική εργασία, το παιχνίδι, η παιδεία, ο πόλεμος, η μοίρα του κοριτσιού, θα συζητηθούν ανάμεσα σε άλλα, στην ημερίδα με θέμα «Παιδί στον κόσμο των μεγάλων». 

MASTERCLASSES

Vilmos Zsigmond

Αίθουσα Τζον Κασαβέτης, Τετάρτη 18/3/09, 11.00 -13.00.
Συντονίστρια: Λίλυ Παπαγιάννη

Δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι ο Vilmos Zsigmond είναι ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή διευθυντές φωτογραφίας. Γεννημένος στην Ουγγαρία, φωτογραφίζει με το φίλο και συνάδελφο Lazlo Kovaks τις εξεγέρσεις του 1956 εξασφαλίζοντας έτσι τα διαβατήριά τους για τις ΗΠΑ. Έχει υπογράψει τη φωτογραφία σε 82 ταινίες, ανάμεσά τους σημεία σταθμοί του κινηματογράφου, όπως ο «Ελαφοκυνηγός», έχει συνεργαστεί με σπουδαίους σκηνοθέτες, όπως ο Γούντι Αλεν και ο Μπράιαν ντε Πάλμα, και έχει βρεθεί τέσσερις φορές υποψήφιος για Όσκαρ, κερδίζοντας το με τις «Στενές επαφές τρίτου τύπου», το 1978. Με αφορμή την προβολή της ταινίας «No subtitles necessary», που εξετάζει τις ζωές και τις κοινές διαδρομές του Zsigmond και του Kovaks, ο Vilmos Zsigmond θα δώσει ένα πραγματικό masterclass για τη φωτογραφία, όπου masterclass σημαίνει κυριολεκτικά «διάλεξη από ένα μετρ».

Αρίκ Μπέρνσταϊν - «Ντοκιμαντέρ cross media»

Αίθουσα AKMH, Πέμπτη 19/3/09, 15.00-17.00
Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του Pitching Forum 2009 συνδιοργανώνει με το Φεστιβάλ  Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης masterclass με τον σκηνοθέτη Αρίκ Μπέρνσταϊν.

Τα τελευταία δύο χρόνια γίνεται πολλή κουβέντα γύρω από το θέμα της παραγωγής ντοκιμαντέρ με χρήση πολλαπλής πλατφόρμας ή της τεχνολογίας 360° των βιντεοπαιχνιδιών. Παρά τις συζητήσεις, ελάχιστα ντοκιμαντέρ χρησιμοποίησαν αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα των πολυμέσων προκειμένου να παρουσιάσουν κάτι αξιόλογο. Εξαίρεση αποτελεί η γαλλό-ισραηλινο-παλαιστινιακή παραγωγή του cross media ντοκιμαντέρ «Γάζα-Σντερότ». Αυτό το masterclass αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να μάθετε -δια στόματος του ίδιου του παραγωγού του, Αρίκ Μπέρνσταϊν- όσα πρέπει να έχει κανείς κατά νου σχετικά με την αφήγηση όταν εργάζεται σε online περιβάλλοντα, τη δημιουργία και την παραγωγή διαδραστικών ντοκιμαντέρ και το πώς η διαδικτυακή ταινία «Γάζα-Σντερότ» έγινε ωριαίο τηλεοπτικό πρόγραμμα.

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

«Το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο παρουσιάζει…», Τζον Κασαβέτης, Παρασκευή 20/3/09, 11.00-13.00.
Εισηγητές:  Γιώργος Μπολάνης (Διευθύνων Σύμβουλος του Ε.Ο.Α.)

Η ενότητα «Το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο παρουσιάζει…» εγκαινιάζει από τη φετινή χρονιά την παρουσία του Εθνικού Οπτικοακουστικού Αρχείου στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Περιλαμβάνει για φέτος μια σύντομη παρουσίαση της φυσιογνωμίας και των στόχων του Ε.Ο.Α., που θα πλαισιωθεί από την προβολή τεσσάρων ντοκιμαντέρ που πρόσφατα ψηφιοποιήθηκαν, τα οποία, παρόλο που ανήκουν σε πολύ γνωστούς δημιουργούς, παραμένουν μάλλον άγνωστα. Το πρώτο πραγματεύεται τους πρωτοπόρους για τον ελληνικό κινηματογράφο αδελφούς Μανάκια, οι ταινίες των οποίων ανήκουν στις πλέον πρώιμες οπτικοακουστικές καταγραφές της βαλκανικής πραγματικότητας. Τα επόμενα τρία, τοποθετημένα στις αρχές της δεκαετίας του 1960, αποτελούν δείγματα της διαμόρφωσης ενός απαιτητικού ελληνικού ντοκιμαντέρ, σε μια περίοδο ανάπτυξης τους είδους διεθνώς.

«Αδελφοί Μανάκια»
Σενάριο-Σκηνοθεσία:  Κώστας Ανδρίτσος
Ελλάδα, 1988, 22΄

«Το παραμύθι ενός ζωγράφου»
Σενάριο-Σκηνοθεσία:  Νέστορας Μάτσας
Ελλάδα, 1963, 13΄

«Η πιο μεγάλη δύναμη»

Σκηνοθεσία:  Ροβήρος Μανθούλης – Ηρακλής Παπαδάκης
Ελλάδα, 1963, 20΄

«Εδώ Αθήναι»
Σκηνοθεσία:    Ρούσσος Κούνδουρος
Ελλάδα, 1960, 16΄

ΕΚΘΕΣΕΙΣ

 

Οι εκθέσεις  του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης -Εικόνες του 21ου Αιώνα, μας καλούν να στρέψουμε την σκέψη και το βλέμμα μας σε εικόνες που είτε απαθανατίστηκαν, είτε δημιουργήθηκαν στα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, φέρουν όμως μια κοινή συνισταμένη: Προασπίζουν το δικαίωμα όλων στην ελευθερία, την ειρήνη, την δικαιοσύνη, στα βασικά και αδιαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα.

ΤΟΥΡΧΑΝ ΣΕΛΤΣΟΥΚ

 

Η τέχνη του Τουρχάν Σελτσούκ, του «πατέρα» της σύγχρονης τουρκικής γελοιογραφίας, του αιχμηρού πολιτικού σκιτσογράφου που με οξύ πνεύμα και διεισδυτική ματιά, αντιπαραθέτει την πένα του, σε όσα ταλανίζουν τους αφανείς ήρωες της ζωής. Θα φιλοξενηθεί στη Θεσσαλονίκη, στην γκαλερί Donopoulos International Fine Arts, στον χώρο του Μύλου, στο πλαίσιο του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και με την υποστήριξη του Τουρκικού Προξενείου στη Θεσσαλονίκη. Η φιλοξενία της έκθεσης πραγματοποιείται σε συνεργασία με την γκαλερί Donopoulos International Fine Arts.

ΒΑΣΙΑ ΠΕΛΕΓΡΑΤΗ

Μαλάουι-η ζεστή καρδιά της Αφρικής

 

O φακός της Βάσιας Πελεγράτη καταγράφει τη ζωή, σε μια από τις πιο απομονωμένες περιοχές του Μαλάουι στην νοτιοανατολική Αφρική, εκεί όπου όλα βρίσκονται και κινούνται σε πρωτόγονο στάδιο. Μεγαλειώδης φύση που έρχεται σε αντίθεση με τις συνθήκες ζωής και το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων, ένας λαός πιο κοντά στα ένστικτα και την εσωτερική του φωνή, ένας κόσμος που βρίθει αντιθέσεων ξεπηδά από τον φωτογραφικό φακό της δημιουργού, φέρνοντας την καρδιά του Μαλάουι στην γκαλερί Kalfayan, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

BABAK SALARI

 

Το ανθρώπινο πρόσωπο καθοδηγεί τον Μπάμπακ Σαλαρί, στα ταξίδια του στον κόσμο. Τα βλέμματα όσων συνάντησε αφηγούνται ολόκληρες ιστορίες λαών, βλέμματα που μοιάζουν να ανήκουν σε άλλες εποχές. Σε άσπρο και μαύρο, ο γεννημένος στο Ιράν, πολιτογραφημένος Καναδός Σαλαρί, δημιουργεί εικόνες ασίγαστης δύναμης, με έντονο προσωπικό στίγμα. Οι φωτογραφίες του, που θα φιλοξενηθούν στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και με την υποστήριξη της Καναδικής Πρεσβείας στην Ελλάδα, επιχειρούν να σχηματίσουν έναν σύγχρονο ανθρωπογεωγραφικό χάρτη, με βασικούς σταθμούς κομμάτια της Μέσης Ανατολής.

Όλες οι εκθέσεις του 11ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα διαρκέσουν από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου 2009.

ΑΓΟΡΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ-PITCHING FORUM

Η Αγορά Ντοκιμαντέρ, πρωτοβουλία του Φεστιβάλ που επί δέκα χρόνια, έχει αγκαλιαστεί από επαγγελματίες. Διευρύνεται φέτος ακόμα περισσότερο και επεκτείνει τις δραστηριότητές της με την συνεργασία της Ελληνικής Τηλεόρασης (ΕΡΤ Α.Ε.) και με την υποστήριξη του προγράμματος MEDIA της Ε.Ε. Φέτος την Αγορά Ντοκιμαντέρ θα παρακολουθήσουν 57 αγοραστές από 50 κανάλια και εταιρείες - ανάμεσά τους εκπρόσωποι των  BBC Storyville (Αγγλία), TRT (Τουρκία), RAI - DOC3 (Ιταλία), ΑRTE (Γαλλία), CANAL+ (Γαλλία), TV KATALUNYA (Ισπανία), TVE (Ισπανία), Films Transit (Καναδάς), HISTOIRE (Γαλλία), ZDF (Γερμανία), Fortissimo (Ολλανδία), YLE (Φινλανδία),  PLANETE MULTITHEMATIQUES (Γαλλία), SVT (Σουηδία) -  που προέρχονται από 25 διαφορετικές χώρες.

Ξεχωριστή θέση στη διοργάνωση έχει και το Pitching Forum του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ EDN (European Documentary Network) το ετήσιο «διεθνές ραντεβού», που δίνει την ευκαιρία στους Έλληνες επαγγελματίες του οπτικοακουστικού χώρου, να παρουσιάσουν και να προωθήσουν το έργο τους, σε τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας μας, αλλά και του εξωτερικού.

ΕΤΗΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
THE EDN CONGRESS IN THESSALONIKI

To 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης εγκαινιάζει φέτος, με σκοπό να καθιερωθεί σε μόνιμη και σταθερή βάση, την διοργάνωση ενός Ετήσιου Διεθνούς Συνεδρίου Ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη. Το συνέδριο έχει σκοπό, μέσω των συμμετεχόντων του από όλο τον κόσμο, να αποτελέσει ένα πεδίο έρευνας, διαλόγου, ιδεών και κατευθύνσεων δράσης για τον κλάδο του Ντοκιμαντέρ παγκοσμίως. Η διοργάνωση του συνεδρίου θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ EDN (European Documentary Network), με την υποστήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης και θα συγκεντρώσει τους σημαντικότερους παράγοντες της παγκόσμιας βιομηχανίας του ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη.

ΦΑΝΤΑΣΟΥ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΟΥ

Το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης -Εικόνες του 21ου Αιώνα συνεργάζεται φέτος με το Βρετανικό Συμβούλιο και προβάλλει το πρόγραμμα Φαντάσου το Μέλλον σου, μέρος του διεθνούς  προγράμματός του, με τίτλο «Living Together», που χρησιμοποιώντας τη μέθοδο digital story  telling παρουσιάζει μια σειρά 19 βιωματικών ψηφιακών ιστοριών  που δημιούργησαν νέοι άνθρωποι από κοινότητες μεταναστών που ζουν στην  Ελλάδα - ανάμεσα στους οποίους μια ομάδα αλλοδαπών φοιτητών του  Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μια ομάδα οικονομικών μεταναστών  και μια ομάδα ανήλικων κρατουμένων στις Δικαστικές Φυλακές των Διαβατών  (18-22 ετών).

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

11ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ